آنچه از مهارت سوال پرسیدن باید بدانید

برای دستیابی به اطلاعات با ارزش و اثر گذار، مهارت سوال پرسیدن کلید اصلی و مهم ایجاد تعاملات سازنده و تاثیر گذار میان افراد محسوب می شود.
 

برای بهبود توانایی های ارتباطی، سوال پرسیدن کمک شایانی می کند. در پرتو سوال پرسیدن قابلیت فراگیری بهتر و بیشتر، جمع آوری اطلاعات ارزنده، تقویت مهارت های ارتباطی و مدیریت ارتباط مؤثر، به نحو مطلوب امکان پذیر می شود. به طور کلی، فراگیری آموزه ها و مهارت های زندگی برای مسلط شدن بر موقعیت های مختلف و شرایط گوناگون و تبدیل نمودن آنها به فرصت، از درجه اهمیت بسیار بالایی برخوردار می باشد.

مهارت سوال پرسیدن از جمله راهکارهای ارتقای مهارت های زندگی به شمار می رود. برای ایجاد تعادل و هماهنگی در امور زندگی کاری و شخصی، داشتن اطلاعات مناسب از برنامه های دیگران، تمایلات، احساسات و طرز تفکر آنها تاثیر گذار و مؤثر می باشد. جمع آوری و کسب اطلاعات در زمره فعالیت های بنیادی انسان ها قلمداد می شود.

کسب اطلاعات، برای درک بهتر افراد از همدیگر، بهبود فرآیند های تصمیم گیری، حل و فصل مشکلات و فراگیری آموزه های جدید نقش بسزایی را ایفا می نماید. برای دستیابی به اطلاعات با ارزش و اثر گذار، مهارت سوال پرسیدن کلید اصلی و مهم ایجاد تعاملات سازنده و تاثیر گذار میان افراد محسوب می شود. بر همین اساس، سوال پرسیدن از مؤلفه های اصلی برای ایجاد تعامل موفقیت آمیز و مؤثر به حساب می آید.
 

بدون شک و تردید، برای برقراری ارتباط سالم و مؤثر با دیگران، فراگیری مهارت سوال پرسیدن مناسب، گام اثر گذاری و مثمر ثمری محسوب می گردد. عده بسیاری از مردم همواره و به ویژه در حین ایجاد تعامل با دیگران با مشکلات و معضلاتی گوناگونی مواجه می شوند.

در اینجا باید خاطر نشان کرد که یکی از پارامترهای حائز اهمیت و بسیار مهم در برقراری تعامل موفق و مؤثر، نحوه و نوع سوال پرسیدن می باشد. برخورداری از این مؤلفه برای بهبود و ارتقای توانایی های تفکر انتقادی فرد نیز نقش برجسته و پر رنگی را ایفا می کند. سوال پرسیدن و به تبع آن جواب گرفتن، در زمره مهارت های ارتباطی موجود در جوامع بشری قرار دارد. موفقیت بسیاری از کارآفرینان، شخصیت های برجسته و مشهور دنیا و سیاستمداران شناخته شده مبتنی بر مهارت سوال پرسیدن آنها پایه ریزی شده است. بر همین اساس، سوال پرسیدن درست و اصولی با جواب دادن مطلوب و مفید همراه می باشد.

از سوی دیگر سوال پرسیدن اشتباه، در بردارنده جواب اشتباه نیز می باشد. در مهارت سوال پرسیدن و به ویژه در ارتباطات عمومی، این موضوع به صورت جدی و دقیق باید مورد توجه قرار گیرد. بنابراین از جمله کاربردهای مهم و اصلی سوال پرسیدن کسب اطلاعات بیشتر و مؤثرتر می باشد.
 

در مهارت سوال پرسیدن یکی از تکنیک های کاربردی، پرسیدن سوال با تکیه بر قدرت سکوت می باشد. بر همین اساس و برای سوال پرسیدن، سکوت یک روش تاثیر گذار و قدرتمند تلقی می گردد. در این حالت و مکث کردن به مدت زمان سه ثانیه قبل از سوال پرسیدن از اهمیت بسزایی برخوردار می باشد.

همچنین رعایت سه ثانیه مکث بعد از سوال کردن، اثرگذاری بالایی بر تاثیر کلام از خود برجای می گذارد. با استفاده از این روش علاوه بر آسودگی خاطر و راحتی مخاطب برای پاسخ گویی به سوالات، فرصت لازم و کافی برای جواب دادن به پرسش های فرد میسر می گردد. بکار بردن سوال های دارای پاسخ باز، از دیگر تکنیک های مهارت سوال پرسیدن به شمار می رود.

در اغلب موارد و در حین سوال پرسیدن، مخاطب پاسخ های کوتاه ابراز می کند. در این حالت ادامه و پیش بردن گفتگو بسیار سخت و دشوار قلمداد می شود. برای جلوگیری از این موارد استفاده از سوال های دارای پاسخ بسته و باز بسیار تاثیر گذار و مؤثر می باشد. در روش سوال پرسیدن پاسخ بسته، فرد جواب های پرسش ها را از قبل برای مخاطب خود مشخص نموده است که مخاطب باید از میان جواب های موجود یکی را انتخاب کند. از این نمونه سوالات می توان به سوال پرسیدن هایی که جواب آن منتهی به بله یا خیر می شود، اشاره نمود.

در روش پرسیدن سوال پاسخ باز، فرد این اختیار را به مخاطب خود می دهد تا در مورد پاسخ به سوال پرسیده شده به آنچه که تمایل دارد در این زمینه ابراز نماید. در مهارت سوال پرسیدن این روش ها برای ایجاد یک تعامل و گفتگوی پربار و طولانی بسیار مثمر ثمر واقع می شود.
 

برقراری تعامل و ارتباط پایدار و مؤثر، یکی از هدف های مهم در مهارت سوال پرسیدن تلقی می شود. در این حالت و به طور معمول، چنانچه سوال پرسیدن مرتبط با فعالیت ها و نظرات افراد باشد، عموماً با واکنش مثبت و استقبال آنها همراه می شود.

دستیابی و کسب اطلاعات لازم و کافی نیز از اهداف مهم مهارت سوال پرسیدن به شمار می رود. متقاعد کردن دیگران، هدایت و رهبری، محک زدن دانش، شفاف سازی یک موضوع، کنترل و مدیریت یک گفتگو و ابراز علاقه به فرد دیگر، در برگیرنده سایر اهداف مهارت سوال پرسیدن محسوب می گردد.

منبع: مرکز مشاوره رهیاب - مهرداد ابراهیمی