متافيزيك آن طور كه ابن سينا در كتابش با عنوان "شفا" در نظر گرفته، توضيح عقلاني همه هستي ست. ابن سينا "مشتق شدن همه چيز از هستي لازم"، ابديت هستي و نيز نفي شناخت آنچه مجزا از منبع هستي ست را در اين كتاب...

صدرالمتألهين در مباحث گوناگون به بررسي انواع اتحاد پرداخته است، مثلاً در پي فرمايشات شيخ الرئيس در الهيات شفا، وي نيز اتحاد ماده و صورت، و اتحاد تركيبي، و اتحاد ميان جوهر و عرض را از اقسام اتحاد مي‏شمرد.([42])...

پس از آنكه معناي تعقل از نظر ابن سينا و ملاصدرا بيان گرديد، لازم است به مسئله اتحاد عقل و عاقل و معقول اشاره شود، و مقصود از آن روشن گرديده، وجوه اتفاق و اختلاف ميان ايشان آشكار گردد.

بيان شد كه در عبارات ابن سينا، به دو برداشت از تعقل برمي‏خوريم: يكي، تعقل از طريق تجريد و ديگري، تعقل از طريق استفاضه و اتصال به عقل فعال. بنظر صدرالمتألهين، تعقل فقط از طريق ارتقاي نفس و درك ذوات مجرده...

در بسياري از مسائل فلسفه اين سؤال مطرح است كه آيا نگرش فيلسوفان به مسائل يكسان و هماهنگ است؟ يا نظرياتي كه مورد نقد و اثبات قرار مي‏گيرد بطور دقيق با هم هماهنگ نيست؟ هنگامي كه به مسائل مختلف فلسفه دقت...

تفاوت ]اين دو فيلسوف[ در تعريف عقل (اينكه آيا الهى است يا صرفاً، انسانى) و ارزش آن در فلسفه ورزيدن، به ديدگاههاى مختلف آنها درباره ماهيت و اعتبار وحى، كتاب مقدس و نبوت در فعاليت فلسفى نيز منتقل مى شود....

اين مقاله كوششى است براى مقايسه برخى از آراء و روشهاى فيلسوف «يهودى» سده هفدهم اروپا، باروخ اسپينوزا، و فيلسوف عارف ايرانى سده هاى شانزدهم و هفدهم، صدرالدين شيرازى. هر دوى ايشان، آگاهانه يا ناآگاهانه،...

پژوهش فضل الرحمان در سال 1975 درباره صدرا و تفكر وى، نشاندهنده كوششى بود براى مطالعه و بررسى صدرا و ميراث او بعنوان مجموعه اى از معارف، كه از جايگاه او بعنوان دانشمند دوره صفوى جدا شده بود. (اگر چه رويكرد...

بسيار متأسفم كه شخصاً براى ارائه اين مقاله حضور ندارم. از شخصى كه اين مقاله را مى خواند يا ترجمه مى كند سپاسگزارم. از سازمان دهندگان كنگره نيز تشكر مى كنم; اولا، بدليل دعوت از من براى شركت در كنگره و ثانياً،...

در فلسفه افلاطون، نفس بعنوان حد ميانى مثل و صيرورت، مبيّن پيوند خاص علّى ميان اين دو عالم است. چنانكه مى دانيم نفس مخلوق از نظر افلاطون موجودى است كه با آنكه همسنخ با مثل و عالم الهى است،([28]) اما بجهت...