پیوند خرد و اسطوره در شاهنامه

اسطوره باوری و اسطوره اندیشی ویژگی اغلب ایدئولوژی های پیشامدرن است. در این ایدئولوژی ها بخش عمده ی شناخت، تفکر و باور اسطوره ای است، و از اسطوره...

شنبه، 23 فروردين 1393

در گریز از مارهای ضحّاکی

اینکه ضحّاک که بود؟ از کجا آمد، چه کرد و فرجامش چه شد؟ نیازمند فرصتی کافی و نگارش رساله ای مفصّل است امّا آنچه نگارنده را به نوشتن این مقاله...

شنبه، 9 آذر 1392

داستان زال به روایت فردوسی و سهروردی

در اوستا و ادبیات پهلوی و متون زردشتی از زال ورستم که از عصر منوچهر پیشدادی محور بیشتر رویدادهای مهم شاهنامه هستند و برجسته ترین نقش ها را در...

شنبه، 9 آذر 1392

کیخسرو عالی ترین نماد حماسی- اسطوره ای و جایگاه او در ادب عرفانی

شاهنامه فردوسی به عنوان بزرگترین اثر منظوم حماسه ملی ایران سرشار از نمادهای حماسی-اسطروه ای است که به دلیل داشتن زمینه های مشترک نمادین در ادب...

شنبه، 9 آذر 1392

تحلیل ساختاری «سوگ نامه سیاوش» بر مبنای خویشکاری های موجود در آن

«ولادیمیر پراپ»، فولکلورشناس روسی در کتاب «ریخت شنسی قصه های پریان» به توصیف قصه ها بر اساس اجزای سازنده آن و روابط متقابل این اجزا پرداخته است....

شنبه، 9 آذر 1392

اسطوره پردازی ماه در هنر مانوی

دیدگاه گنوسی بیانگر این نظر است که ماده و جهان مادی شر و در تقابل با روح و عنصر غیرمادی هستی می باشد. گنوسیسم به تقابل و ثنویت میان دو بن کاملاً...

سه‌شنبه، 21 آبان 1392

مرز های ایران و فردوسی

در این مقاله مراکز حکومتی و مرزهای شمال و شمال غربی ایران در شاهنامه بررسی و با متون جغرافیایی و تاریخی قدیم مقایسه شده است. متناسب با این اهداف،...

دوشنبه، 13 آبان 1392

« رام برزین» در شاهنامه ی فردوسی و مقام « بیدَخش» در عصر ساسانی

در دوران پادشاهی خسرو انوشیروان و به سال 540 م. جنگ سرنوشت سازی میان ایران و روم درگرفت که افزون بر منابع تاریخی روایتی از آن در شاهنامه نیز...

دوشنبه، 13 آبان 1392

همای چهرزاد مقتدرترین و مظلوم ترین زن شاهنامه

شاهنامه فردوسی از شاهکارهای حماسی ایران و جهان است. این اثر ارزشمند آفریده ی قوم و ملتی است که در هزاره های گمشده ی تاریخ زیسته اند و اندیشه...

دوشنبه، 13 آبان 1392

عصیان در شاهنامه و زیرساخت های اساطیری آن

در همه ی پدیده های آفرینش، وجود و حضور اضداد کاملاً مشهود و محسوس است. اساساً جهان هستی بر پایه ی پدیده های ضد و نقیض و پیکارشان با یکدیگر استوار...

دوشنبه، 13 آبان 1392

عناصر هم پیوند با جاودانگی کیخسرو

تحلیلی اسطوره شناختی و عرفانی از فرّه، ایزدبانوان آب و جاودانگی در روایت کیخسرو در شاهنامه ی فردوسی کیخسرو تبلوری از دینداری، روحانیت و جاودانگی...

دوشنبه، 13 آبان 1392

درآمدی بر عناصر داستان در حماسه ی رستم و اسفندیار

سنجش و مقایسه ی آثار داستانی کهن، از جمله داستان های شاهنامه، با ادبیات داستانی معاصر، منطقی نمی نماید، چرا که هر اثری، در محدوده ی زمانی و مکانی...

دوشنبه، 13 آبان 1392

پسرکشی در شاهنامه فردوسی

خویشاوند کشی یا اقدام برای نابودی اعضای خانواده یکی از بن مایه هایی است که به گونه های مختلف در آثار ادبی سرزمین های گوناگون روایت شده است. در...

دوشنبه، 13 آبان 1392

استراتژی نظامی فردوسی در جنگ های مازندران و هاماوران

متون حماسی سرشار، از نبرد، رزم و جنگاوری است زیرا به طور عمده، حماسه در بافتی از جنگاوری مطرح می گردد و نمود می یابد، لذا شاهنامه فردوسی نی از...

دوشنبه، 13 آبان 1392

تفسیری دیگر از داستان بیژن و منیژه

راز ماندگاری شاهنامه ی فردوسی علاوه بر ظاهر اراسته وداستان پردازی های هنرمندانه ی حکیم توس در تاویل پذیری این داستان های دلکش و رمزی بودن آن...

دوشنبه، 13 آبان 1392

سیاووش و سوگنامه ایرانیان باستان

از حوادث غمبارى که فردوسى به بهترین صورت نقل مى کند این است که سودابه همسر کیکاوس به فرزند شوهرش (سیاوش) (سیاوخش) دل باخت و مى خواست به شوهر...

چهارشنبه، 17 مهر 1392

رد پای زنان در اسطوره ها

جست وجوی رد پای مفقوده زن در میان اسطوره های غبار گرفته و بی تاریخ، بی تردید کاری است دشوار و گاه ناشدنی. اما نگاهی عمیق تر به عمق داستان ها...

چهارشنبه، 17 مهر 1392

سلسله پیشدادیان

نخستین دودمان فرمانروا در تاریخ اساطیری و حماسی ایران زمین «پیشدادیان» بودند. پیشداد به معنی «اولین کسی که قانون آورده است». در شاهنامه فردوسی...

چهارشنبه، 30 مرداد 1392

سیاووش و سوگنامه ایرانیان باستان

از حوادث غمباری که فردوسی به بهترین صورت نقل می کند این است که سودابه همسر کیکاوس به فرزند شوهرش (سیاوش) (سیاوخش) دل باخت و می خواست به شوهر...

چهارشنبه، 30 مرداد 1392

آب در سنت های عامیانه ایرانی

بعد از عید نوروز، یک روز جمعه که هوا آفتابی بود، ریش سفیدهای منطقه کوهستانی هونجان از توابع شهرضا (قمشه) دور هم جمه می شدند، از اهالی پولی می...

سه‌شنبه، 17 ارديبهشت 1392