عرصه‌ی تفکر تاریخی (قسمت دوم)

دانشمند نه نیاز دارد و نه می تواند مانند مورخ به درون حوادث نفوذ کند و به فکری که حوادث تبیین می کنند، پی ببرد. به این طریق، تکلیف مورخ غامض...

سه‌شنبه، 25 دی 1397

عرصه‌ی تفکر تاریخی (قسمت اول)

مفهوم تکاملی طبیعت که مفاهیم ضمنی آن را فلاسفه به طرز مؤثری بیان کرده اند، تفاوت میان فرایند طبیعی و فرایند تاریخی را از میان بر داشته و طبیعت...

سه‌شنبه، 25 دی 1397

خودمختاری تاریخ (قسمت اول)

اگر تاریخ هنر است، دست کم نوع بسیار خاصی از هنر است. تمام کاری که هنرمند میکند بیان چیزی است که می بیند؛ مورخ هم باید این کار را بکند و هم خود...

سه‌شنبه، 25 دی 1397

تاریخ طبیعت وفلسفه

کل علوم طبیعی عبارت است از فکر دربارهی شبه مفاهیم، اما منظور از بنای شبه مفاهیم چیست؟ آنها چه هستند؟ او تأکید می کند که آنها به همان اندازه که...

سه‌شنبه، 25 دی 1397

خودمختاری تاریخ (قسمت دوم)

کروچه نتیجه می گیرد که حقیقت لازم یا کلی و حقیقت حادث یا جزئی دو نوع شناخت متفاوت نیستند، بلکه عناصر تفکیک ناپذیر در هر شناخت واقعی اند. حقیقت...

سه‌شنبه، 25 دی 1397

کروچه و خودمختاری تاریخ

به کرسی نشاندن تاریخ در برابر علم، در جهت مقابل پیش می رود. تاریخ از دست اندازی های علم در امان است، نه به سبب آن که درون خود حاوی علم به عنوان...

سه‌شنبه، 25 دی 1397

زمان و اراده‌ی آزاد

تحلیل برگسون از آگاهی، کمک ارزشمندی به نظریه ی تاریخ می کند، اگر چه او آن را به این طریق به کار نمی برد. عنصر جوهری در هر نظریه ای از این قبیل...

دوشنبه، 24 دی 1397

شورش بر اثبات‌گرایی

نهضت جدید فکر فرانسوی، بر خلاف فکر آلمانی، آگاهانه و آشکار به سمت تاریخ جهت گیری نشده بود، ولی بررسی دقیق مشخصات اصلی آن نشان می دهد که مفهوم...

دوشنبه، 24 دی 1397

انحطاط غرب

هر فرهنگی سرشت خاص خود را دارد و هر یک به وجود می آید تا این سرشت خاص را با تمام جزئیات حیات و تطور آن بیان کند. اما هر یک در برخورداری از چرخه...

دوشنبه، 24 دی 1397

مقاومت در برابر اثبات‌گرایی ( قسمت اول)

متفکران وظیفه‌ی حقیقی تاریخ، یا بالاترین وظیفه‌ی آن را کشف قوانین علمی دارند که برخی از انواع حقایق ثابت پدیده‌های تاریخی را به هم ربط می دهد.

دوشنبه، 24 دی 1397

مقاومت در برابر اثبات‌گرایی ( قسمت دوم)

چه چیزی تاریخیت یک حادثه را تعیین می کند؟ یه پر می گوید حوادث تاریخی آنهایی اند که تأثیر مورد نظر را بر جا گذاشته باشند؛ یعنی نتیجه حاصل کرده...

دوشنبه، 24 دی 1397

ایده‌آلیسم لاشلیه

لاشلیه، در طی عمر طولانیش در مقام معلم، چیز زیادی منتشر نکرد، ولی آنچه انتشار داد نمونه‌ی فکر عمیق و بیان روشنی است که فکر فرانسوی از این بابت...

يکشنبه، 23 دی 1397

بازسازی تاریخ

واقعیات طبیعت چیزهایی اند که دانشمند می تواند در آزمایشگاه زیر نظر خود دریافت یا ایجاد کند؛ واقعیات تاریخ ابدأ «وجود» ندارند و تمام چیزی که مورخ...

يکشنبه، 23 دی 1397

زندگی دمیدن به مواد مرده

تاریخ فقط هنگامی قابل فهم می شود که بر حسب روان شناسی فهمیده شود، مثل این است که گفته شود معرفت تاریخی ناممکن است و تنها نوع معرفت، همانا معرفت...

يکشنبه، 23 دی 1397

چهار نوع علم

علوم چهارگانه ی او با هم میزانی را تشکیل میدهند که در یک سر آن مورد افراطی فکر خودسرانه و انتزاعی، دستکاری محض مفاهیم تصنعی، و در سر دیگرش، مورد...

يکشنبه، 23 دی 1397

نقد فلسفی تاریخ (قسمت دوم)

توین اولین کاری که بی بر مبنای آن تاریخ را بررسی می کند این است که عرصه‌ی مطالعه‌ی تاریخی را به بخش های مشخص و متمایز، که هر یک جامعه خوانده...

يکشنبه، 23 دی 1397

نقد فلسفی تاریخ (قسمت اول)

توین بی سه جلد اول از اثری را در اختیار ما قرار داده است که پروژه ی بسیار بزرگ تری است، و این سه جلد، صرفنظر از آنچه در مجلدات بعدی ظاهر شود،...

يکشنبه، 23 دی 1397

مایکل اوکشات و تاریخ‌نگاری کمبریج (قسمت اول)

جان بری برای مورخان نمونه ای از تلاش در راه فکر کردن به مضامین فلسفی کارشان بود. در کمبریج دست کم مورخی از نسل بعد کار وی را دنبال کرد؛ مو رخی...

جمعه، 21 دی 1397

مایکل اوکشات و تاریخ‌نگاری کمبریج (قسمت سوم)

تاریخ برای او مرحله یا عنصر لازمی در تجربه به عنوان تجربه نیست؛ بر عکس، یک مرداب فکری ناشی از توقف تجربه در نقطه ای معین است. اگر بپرسیم چرا...

جمعه، 21 دی 1397

مایکل اوکشات و تاریخ‌نگاری کمبریج (قسمت دوم)

گذشته‌ی تاریخی ابدأ گذشته نیست، زمان حال است. گذشته‌ای نیست که تا زمان حال باقی مانده باشد، باید زمان حال باشد. اما زمان حال به این عنوان، معاصر...

جمعه، 21 دی 1397