رهیافت کمی به طبیعت

بنابراین می توانیم بگوییم که اینک برای نخستین بار دروازه ای بر روش جدیدی گشوده شد سرشار از نتایج شگفت که در سال های بعد توجه مغزهای دیگری را...

سه‌شنبه، 2 مهر 1392

باتلاق آشفتگی

ریاضیات کاربردی به معنای جدید کلمه آفریده ریاضی دان مهندس یا صاحب ذهنی مهندسی نیست. یکی از دو متفکر بزرگی که این مبحث را پایه گذاری کرد، فیلسوفی...

سه‌شنبه، 2 مهر 1392

تولد روح ریاضی

حکایت کرده اند که طالس (1) روزی حین گردش شامگاهی آن چنان غرق در نظاره ستارگان بود که در جوی آبی افتاد. زنی که با او بود زبان به تمسخر گشود که...

سه‌شنبه، 2 مهر 1392

حساب سرانگشتی

گهواره نوع بشر و نیز فرهنگ غرب، خاور نزدیک است. هنگامی که ماجراجویان این زادگاه را ترک کردند تا دشت های اروپا را درنوردند، خویشاوندانشان همان...

سه‌شنبه، 2 مهر 1392

ریاضیات و جهان امروز ما

اکنون که همه این مطالعات به نقطه اتصال و ارتباط با یکدیگر می رسند و در پیوستگی متقابلشان مطمح نظر قرار می گیرند، به نظر من، در این صورت، و فقط...

سه‌شنبه، 2 مهر 1392

گوهر راستین عقلانیّت

ای پسران جنگ و تجارت، گام های گستاختان را پس بکشید. وگرنه پاهایتان میعادگاه الهگان را می آلاید! و شما نیز، ای شیاطین کلیسا و قانون با انگشت های...

سه‌شنبه، 2 مهر 1392

آخرین قانون

بنابر قصه ای که در برلین اوایل سالهای 1900 شایع بود، روزی خداوند تصمیم می گیرد یک اَبَرمرد خلق کند. او ابتدا روی مغزش کار کرد، و هوشمندانه ترین...

سه‌شنبه، 2 مهر 1392

بیشترین سادگی

گیبس مقامهای دانشگاهی یا شهرت علمی زیادی نداشت. طی سی و دو سال آموزش، جمعاً بیش از یک صد دانشجو در جلسات او حضور نداشتند. در ده سال اول استخدام...

سه‌شنبه، 2 مهر 1392

راهی به سوی انتروپی

تاریخ ترمودینامیک داستانی از آدمها و مفهومهاست. شخصیتهای این داستان گروه بزرگی است. دست کم ده دانشمند نقش عمده ای در ایجاد علم ترمودینامیک داشته...

سه‌شنبه، 2 مهر 1392

مسأله فرمی

در صبح یک روز اول هفته در ماه جولای سال 1945 میلادی، نخستین بمب اتمی جهان در صحرای نیومکزیکو (در ایالات متحده) منفجر شد. چهل ثانیه بعد، موج ضربه‌ای...

شنبه، 30 شهريور 1392

طب و داروسازى در اندلس

بررسى جایگاه مسلمین در تاریخ علوم و توانمندى ها و نوآورى هاى آنان در این عرصه، از مباحث ضرورى و مهمى است که اهتمام بدان موجب تعدیل اندیشه ى رایج...

پنجشنبه، 28 شهريور 1392

طب و پزشکی در تمدن اسلامی

وقتی طب از دست سریانی ها به دست مسلمین افتاد تحقیق و مطالعه در آن جنبه جدی تر و دقیقتر گرفت . بجای رساله های کوتاه علمی که معمول سریانیها بود...

پنجشنبه، 28 شهريور 1392

بی نهایت کوچک ها در هند

چندان به آغاز عصر مسیحیت نمانده بود که هندی ها با اختراع صفر (2)، برای رو به راه کردن عددنویسی دهدهی، ریاضیدانان آن سرزمین را رو به روی وضعی...

سه‌شنبه، 26 شهريور 1392

حسابان در ژاپن

ژاپنی‌ها در برابر واژه‌ی حسابان واژه‌ی «ینری» به مفهوم «نظریه‌ی دایره» را به کار می‌برده‌اند. بنابر نقل‌قول‌های نسل به نسل و تا اندازه‌ای دقیق،...

سه‌شنبه، 26 شهريور 1392

سنجش حجم جسم های توپر

یوهان کپلر (1571-1630)، افزون بر کارهایی که در نجوم و در زمینه های گوناگون از ریاضیات انجام داده بود، بررسی هایی همه سویه را هم برای به دست آوردن...

سه‌شنبه، 26 شهريور 1392

دو مخترع یک اختراع

از دید ایزاک نیوتن، کمیت های هندسی پدید آمده از حرکت پیوسته اند؛ مثلاً، خط از حرکت پیوسته ی نقطه پدید می آید. او کمیت پدیده آمده ی x را فلوئنت...

سه‌شنبه، 26 شهريور 1392

ماجرای قضیّه ی کاوالیری

با متنی اصولی که اقلیدس در زمینه ی هندسه فراهم آورد به خوبی آشناییم، کاری که هنوز آموزش هندسه بر آن پایه انجام می شود. در سده ی پس از زمان اقلیدس،...

سه‌شنبه، 26 شهريور 1392

اخترشناسی در قرن بیستم

اخترشناسی در این قرن قدم های بلندی برداشته است، به ویژه در حوزه اخترشناسی ستارگان، هر چند به تازگی، سفاین فضایی نگاهی تازه به منظومه شمسی را...

سه‌شنبه، 26 شهريور 1392

خدا تاس نمی اندازد

مرحله بعد در فهم عمیق تر عناصر با چیستی خود اتم با عبور دادن الکتریسیته از گازهای نادر آغاز شد. استفاده از این تکنیک به منظور آن بود که گازها...

سه‌شنبه، 26 شهريور 1392

نور هم خم می شود

قرن بیستم، بیش از هر عصر دیگری، روزگار تغییرات بنیادین در بینش علمی بوده است. هم اکنون دیدیم که، در پژوهش های رادرفرد و دیگران، اتمی که زمانی...

سه‌شنبه، 26 شهريور 1392