مترجم: سهیلا حاجیزاده
منبع:راسخون
منبع:راسخون
تعداد بالای سلولهای سفید خون یا لنفوسیتها حاصل عفونتها، التهاب، آلرژی و همچنین بیماریهایی بوده که باعث تحریک غیر طبیعی تولید سلولهای خونی میگردد. در زیر، گزارش دقیقی از این عوامل و همچنین اثرات لنفوسیتها ارائه شده است.
سلولهای سفید خون یا لنفوسیتها، ترکیبات سلولی مهمی از خون بوده و نقش حیاتی در فرایندهای مرتبط با سیستم ایمنی بدن ایفاء میکنند. تحت شرایط نرمال، آنها حدود 1 درصد از حجم کل خون را تشکیل داده و تعداد آنها در محدودهی بین 4500 و 10000 در میکرولیتر خون میباشد.
تست تعداد سلولهای خون شامل آزمایشاتی به منظور ارزیابی تعداد سلولهای قرمز خون، سلولهای سفید خون و پلاکتها، اندازه گیری هموگلوبین، میانگین حجم سلول قرمز و غیره میباشد. این تست به ارزیابی ظرفیت حمل اکسیژن خون، شناسایی عفونتها و همچنین تشخیص بیماریهایی مانند سرطان که مغز استخوان و تولید سلولهای خونی را تحت تاثیر قرار میدهد، میپردازد. این تست به منظور اندازه گیری اثر شیمی درمانی و پرتو درمانی بر تولید خون نیز کمک میکند.
گلبولهای سفید خون در مغز استخوان تولید شده و به عنوان سلولهای نابالغ به درون جریان خون انتشار مییابند. این سلولهای نابالغ به بافتهای مناسب حرکت کرده و به لنفوسیتهای بالغ تمایز مییابند. آنها در سیستم لنفوسیتی بعد از 13 تا 20 روز از سنتز در مغز استخوان تخریب میشوند.
تعداد سلولهای سفید خون
شمارش سلولهای سفید خون به ارائهی اطلاعات دربارهی بیماریهای خاص کمک کرده و به نظارت بر بهبود بیمار هنگامیکه درمان را شروع کرد نیز کمک میکند. شمارش سلولهای خون تمایز یافته تعداد مطلق و همچنین نسبی هر نوع سلول خون سفید یعنی گرانولوسیتها و آگرانولوسیتها را نشان میدهد.نوزادان دارای سلولهای سفید خون بالایی بوده که این تعداد میتواند در محدودهی 9000 تا 30000 سلول در هر میلی لیتر خون باشد. دو هفته بعد از تولد، تعداد این سلولهای خونی بین 4500 تا 10000 در میلی لیتر خون با درصد نسبی هر نوع سلول که در زیر آمده، کاهش مییابد.
سلولهای سفید خون :درصد
نوتروفیلها: 60-40
لنفوسیتها: 40-20
مونوسیتها: 8-2
ائوزوفیلها: 4-1
بازوفیلها:1-5/0
علل افزایش تعداد گلبولهای سفید خون
افزایش تعداد گلبولهای سفید خون حاصل بروز عفونت، التهاب یا واکنشهای آلرژیک بوده و ممکن است هنگامیکه این عوامل حذف شد، تعداد این گلبولها نیز کاهش یابد. با این حال، عفونتهای مزمن و همچنین بیماریهایی مانند سرطان خون که منجر به تکثیر غیر عادی سلولهای سفید خون میگردد، ممکن است منجر به افزایش تعداد گلبولهای سفید خون گردند.عفونت
سلولهای سفید خون به ارائهی ایمنی در برابر عفونتها از طریق فاگوسیتوز پاتوژنها و یا عوامل بیماریزا و همچنین توسط تولید آنتی بادیها و مولکولهای پیامرسان کمک میکند. در مورد عفونتهای حاد، سلولهای سفید خون مادهای به نام فاکتور تحریک کلونی را تولید کرده که مغز استخوان را تحریک به افزایش تولید سلولهای سفید خون میکنند. تولید سلولها ممکن است در عرض چند ساعت دو برابر گردد. این امر باعث بروز تب میگردد، چون دمای بالاتر بدن برای تکثیر بهینه و سریع گلبولهای سفید خون مورد نیاز میباشد.تولید مقادیر بالای انواع سلولهای ذکر شده در بالا بستگی به عوامل عفونی خاص ایجاد شده توسط سیستم ایمنی دارد. در زیر چند مثال در این رابطه ارائه شده است:
بازوفیل: سینوزیت مزمن و آبله مرغان
ائوزوفیل: تب، تشنج، جذام، عفونتهای دستگاه تناسلی، عفونتهای بیماریزا مانند آسكاريس و آلودگی باتريشيننوتروفیل: عفونتهای حاد مانند عفونتهای سیتومگالوویروس، عفونتهای ویروسی، هپاتیت و توکسوپلاسموز، عفونتهای مزمن مانند سل و تب مالت
آلرژی و التهاب
شمارش بالای گلبولهای سفید خون سادهترین شاخص پاسخ التهابی بوده که ممکن است توسط آسیب به بافت و همچنین آلرژی تحریک شود. این عارضه ممکن است به واسطهی عوامل عفونی، عوامل شیمیایی مانند داروها، دانههای گرده و غیره رخ دهد.این بیماریها توسط حرکت سریع ماکروفاژها و گرانولوسیتها به محل آسیب دیدگی مشخص میگردد. علائم آن شامل قرمزی، تورم، درد و احساس سوزش در محل التهاب و خارش در مورد پوستهای حساس میباشد.
بازوفیل: بیماری التهابی روده، التهاب مزمن هوایی و درماتیت مزمن
ائوزوفیل: آرتریت روماتوئید و بیماریهای پوستی
نوتروفیل: آسیب به بافتها مانند آسیب به ریه در طول سندروم تنفسی حاد
لنفوسیتها: بیماری التهاب روده و التهاب رگهای خونی
اختلالات میلوپرولیفراتیو و سرطان
تولید بیش از حد گلبولهای سفید خون یک ویژگی مشخص از اختلالات میلوپرولیفراتیو بوده که شامل تکثیر غیر نرمال سلولهای میلوئیدی در مغز استخوان میباشد. نمونههایی از آنها شامل لوسمی مزمن میلوئیدی میباشد. علاوه بر اینها، سرطانهای دیگر مانند لوسمی لنفوسیتی حاد، لنفومهای خاصی که لنفوسیتهای بالغ را تحت تاثیر قرار میدهند، نیز توسط تولید بالای گلبولهای سفید ایجاد میشود.عوامل درونی
در برخی موارد نادر، برخی بیماریهای مربوط به غدد درون ریز منجر به افزایش غیر طبیعی تعداد ائوزوفیلها، بازوفیلها و لنفوسیتها میگردند. عوامل درون زیر منجر به افزایش انتشار و حرکت سلولهای سفید خون از مغز استخوان به درون بافتها شده و از اینرو منجر به افزایش تعداد گلبولهای سفید خون در حال گردش میگردند. مثالها و انواع این سلولها به شرح زیر میباشند:بازوفیل: هیپوتیروئیدی، تخمک گذاری، اختلالات استروژن
ائوزوفیل: بیماری آدیسون
نوتروفیل: سندروم تخمدان پلی کیستیک
لنفوسیتها: تیروتوکسیکوز و بیماری آدیسون
عوامل دیگر
برخی عوامل دیگر که مرتبط با تعداد بالای سلولهای سفید خون هستند، به شرح زیر میباشند:داروها، سیگار، استرس، مشکلات قلبی
تولید تعداد بالای سلولهای سفید خونشمارش لنفوسیت خون بالای 100000 در میلی لیتر خطرناک بوده و اغلب در بیماران سرطانی دیده میشود.
تعداد بالای سلولهای سفید خون هنگامی که با تجمع غیر طبیعی و جمع شدن لنفوسیتها در بافتهای بدن همراه میگردد، لوسواستازی نامیده میشود. این بیماری عمدتا مغز، ریهها و همچنین رگهای خونی را تحت تاثیر قرار داده و عوارض کشندهای را به همراه دارد.
تنظیم دقیق مشاهدات بالینی و همچنین علائم مرتبط با تعداد بالای سلولهای سفید خون بسته به عوامل اتیولوژیکی، افزایش نوع سلول، سن، جنسیت و سابقهی پزشکی فرد متنوع میباشد. این عوامل گزینههای درمانی که شامل آنتی بادیها، داروهای ضد التهابی، شیمی درمانی و پرتو درمانی میباشد را مشخص میکند. در موارد شدید، انتقال خون ممکن است مورد نیاز باشد. یک بررسی روتین از تعداد سلولهای خونی برای تشخیص زودهنگام به ویژه در مورد سرطانهای مزمن مورد نیاز میباشد.