هرزنامه چیست؟

هرزنامه ایمیلی است که بدون درخواست شخصیِ شما وارد صندوق دریافتی ایمیلتان می‌شود
 

چکیده
اگر حداقل هفته‌ای یک‌بار به صندوق ایمیل‌های ورودی خود نگاهی کنید، حتماً متوجه ایمیل‌هایی می‌شوید که در بخش «اسپم» یا «هرزنامه» قرار گرفته‌اند. این هرزنامه‌ها چه هستند و از کجا می‌آیند؟ آیا واقعاً مضر هستند یا اینکه ارزش نگاه کردن را دارند؟ در ادامه به ماهیت و انواع هرزنامه نگاهی خواهیم انداخت؛ پس با ما باشید.

تعداد کلمات 1316/ تخمین زمان مطالعه 7 دقیقه

نویسنده: دوگ لاو
مترجم: جعفر قربانی

  
اساسی‌ترین تعریف «هرزنامه» بدین شرح است: ایمیلی است که بدون درخواست شخصیِ شما وارد صندوق دریافتی ایمیلتان می‌شود. به عبارت دیگر، می‌توان گفت که هرزنامه، ایمیل‌های ناخواسته هستند؛ ایمیل‌هایی که از آن‌ها استقبال نمی‌شود و یا ایمیل‌هایی که شما منتظر آن‌ها نبودید. هرزنامه‌ها ایمیل‌هایی هستند از طرف کسانی که تا به حال اسمشان را هم نشنیده‌اید. آن‌ها کسانی هستند که معمولاً سعی دارند تا کالایی را به شما بفروشند که مورد علاقۀ شما نیست و یا به هیچ وجهی به کارتان نمی‌آید. برای انجام این مهم، معمولاً سعی دارند شما را فریب دهند تا پولی از شما دریافت کنند یا از اطلاعات باارزش شخصی شما مطلع شوند و یا هر دو آن‌ها را باهم از شما می‌خواهند.
یکی از خصلت‌های بنیادین هرزنامه این است که به تعداد زیادی فرستاده می‌شود. این هرزنامه‌ها معمولاً در آنِ واحد به هزاران و حتی میلیون‌ها کاربر ارسال می‌شوند. اکثر هرزنامه‌ها چندان هدفمند نیستند؛ یعنی هرزنگارها به جای اینکه وقت زیادی صرف کنند تا مشتریان بالقوه را شناسایی کنند، راه ساده‌تر و ارزان‌تری را انتخاب می‌کنند و هرزنامه‌های خود را به هر کسی که در دسترس باشد ارسال می‌کنند.
هرزنامه‌ها را معمولاً با نامه‌های تبلیغاتی ناخواسته‌ای که اغلب در صندوق پستی می‌یابید، مانند بروشور، کاتالوگ‌ و دیگر نامه‌های ناخواسته برابر می‌دانند؛ در واقع به هرزنامه گاهاً ایمیل‌های ناخواسته نیز می‌گویند.
با این حال بین «نامه‌های ناخواسته» و «ایمیل‌های ناخواسته» تفاوت‌های مهمی وجود دارد. فرستندۀ نامه‌های ناخواسته باید برای تمبر و ارسال نامه هزینه کند؛ در نتیجه با اینکه نامه‌های ناخواسته ممکن است ملال‌آور باشند، اما در اکثر مواقع هدفمند هستند. فرستنده‌های نامه‌های ناخواسته هیچ علاقه‌ای ندارند وقت و هزینۀ خود را صرف فرستادن به کسانی بکنند که کوچک‌ترین علاقه‌ای به خرید محصولاتشان ندارند. آن‌ها با دقت، میزان بازخوردها را مورد تحلیل قرار می‌دهند تا مطمئن شوند که کارشان پرمنفعت است.
فرستادن هرزنامه در نقطۀ مقابل نامه ناخواسته است، زیرا ارسال تعداد زیادی هرزنامه‌، هزینۀ بسیار کمی دارد. البته این را فراموش نکنیم که خود هرزنامه هزینۀ گزافی دارد؛ ولی این هزینه بر دوش دریافت‌کننده‌هایی است که باید پول و زمان خود را صرف دریافت، ذخیره و مدیریت این ایمیل‌های ناخواسته بکنند و همین طور عرضه‌کننده‌های شبکۀ اینترنت که باید شبکۀ خود را چنان قدرتمند بکنند که ظرفیت و سرعت لازم برای ارسال چنین حجم عظیمی از هرزنامه‌ها را داشته باشد.
در این مورد تخمین‌های متفاوتی وجود دارد، ولی اکثر مطالعات نشان می‌دهند که سه‌چهارم از تمام ایمیل‌های ارسالی جهان، هرزنامه هسند. در زمان نوشتن این مقاله، شواهد نشان می‌دهد هرزنامه‌ها محبوبیت سابق را ندارند و اکنون به تقریباً نیمی از تمامی ایمیل‌های ارسالی دنیا رسیده‌اند، ولی برخی از سازمان‌ها گزارش کرده‌اند که 80 تا 90 درصد از تمامی ایمیل‌هایی که دریافت می‌کنند هرزنامه است.
اخطار: چیزی که مسلم است این است که هرزنامه‌ها نه تنها ملال‌آور‌اند، بلکه خطرناک هم هستند. هرزنامه‌ها سوای اینکه صندوق دریافتی شما را با ایمیل‌های ناخواسته پر می‌کنند؛ هم‌چنین برخی مواقع حاوی فایل‌های الصاق‌شده نیز هستند که حاوی ویروس و یا دیگر بدافزار‌ها هستند. حتی ممکن است که شما را تشویق کنند روی لینک‌هایی کلیک کنید که ممکن است رایانۀ شما را آلوده کنند. اگر احساس کردید که اینترنت شما به ویروسی آلوده شده است، به احتمال زیاد این ویروس از طریق هرزنامه‌ها وارد رایانه شما شدند.
پس با تمام چیزهایی که گفته شد، درک درست از هرزنامه‌ها و انجام اعمال احتیاطی برای مسدود کردن آن‌ها یکی از وطایف مهم هر مدیر شبکه‌ای است.
 

قبلاً گفتیم که هرزنامه‌ها ایمیل‌های ناخواسته هستند، اما این تعریف بسیار کلی‌ای است. در واقع هرزنامه از چندین بخش متفاوت تشکیل شده‌اند.

• تبلیغات:
اکثر هرزنامه‌ها تبلیغاتی هستند و از طرف شرکت‌هایی هستند که تا به حال اسمشان را هم نشنیده‌اید و قصد دارند کالایی را به فروش برسانند که به آن‌ها علاقه‌ای ندارید. رایج‌ترین گونۀ کالاهایی که هرزنگارها تبلیغ می‌کنند، انواع داروها است. اما هرزنگارها مکمل‌های غذایی، کالاهای گران‌قیمت، مانند ساعت و کیف پول با تخفیف‌های استثنایی، محصولات کاهش وزن، و غیره را نیز تبلیغ می‌کنند.
 
• ایمیل‌های فیشینگ:
ملال‌آورترین و خطرناک‌ترین نوع هرزنامه‌ها، ایمیل‌های «فیشینگ» است. آن‌ها سعی در فریب شما دارند تا از اطلاعات شخصی شما مانند شمارۀ کارت اعتباری و یا رمزعبورتان مطلع شوند. ایمیل‌های فیشینگ در ظاهر ایمیلی معتبر از طرف بانک یا مؤسسات شناخته‌شده هستند و اغلب حاوی لینکی هستند که ظاهراً شبیه به سایت اصلی مؤسسه است؛ برای مثال ممکن است ایمیلی دریافت کنید که می‌گوید ‌تراکنش مشکوکی در حساب بانکی شما رخ داده است، و باید روی لینکی که تعبیه شده کلیک کنید و گواهی دهید که ‌تراکنش شما قانونی بوده است. موقعی که شما وارد لینک شوید، شما را به صفحه‌ای می‌برد که دقیقا شبیه صفحۀ بانک اصلی خودتان است. اگرچه صفحۀ دروغینی که ایجاد شده فقط به منظور سرقت شناسه کاربری و رمزعبور شماست.
یکی دیگر از انواع ایمیل‌های فیشنیگ عبارت است از فایل‌های الصاق‌شده‌ای که ظاهراً فاکتوری پرداخت نشده و یا قسطی عقب مانده است. اما در اصل فایل الصاقی حاوی‌ تروجان (برنامه‌ای مخرب است که می‌تواند خود را موجه جلوه دهد) است که رایانۀ شما را با بدافزار آلوده می‌کند.
 
• کلاه‌برداری:
رایج‌ترین نوع ایمیل‌های کلاه‌برداری، «ایمیل‌های پیش‌پرداختی» نام دارد. در این نوع از کلاه‌برداری به شما قول داده می‌شود که با پرداخت پول نسبتاً کمی در قالب پرداخت اینترنتی، در آینده صاحب مقدار زیادی پول خواهید شد. شاید دربارۀ داستان قدیمی شاهزادۀ نیجریه‌ای شنیده باشید. داستان از این قرار است که به شما ایمیلی فرستاده می‌شود مبنی بر اینکه شاهزاده‌ای از نیجریه به کمک شما نیاز دارد یا مبلغ زیادی را (مثلاً 40 میلیون دلار) انتقال دهد، ولی نمی‌تواند از حساب آفریقایی خود استفاده کند. شاهزاده از شما می‌خواهد تا از حساب شخصیِ خود استفاده کنید و در عوض کمکتان، درصدی از پول را به شما خواهد داد (مثلاً 1 میلیون دلار). ولی برای این کار، اول باید حسابی آفریقایی افتتاح کنید و حداقل میزان پول لازم برای افتتاح حساب را بپردازید ( شاید هزار یا ده هزار دلار) تا انتقال مبلغ به آسانی انجام شود. تنها کاری که باید انجام دهید این است که مبلغ مورد نیاز را پرداخت کنید، و آن‌ها خودشان بقیه کارها را انجام خواهند داد.
اشکال متنوعی از این داستان وجود دارد، ولی در تمام آن، وجه تشابهی وجود دارد و آن این است که این داستان‌ها، زیادی خوب هستند؛ یعنی در ازای پول نسبتاً اندکی، بعدها مقادیر زیادی به شما اعطا خواهند کرد.

• تبلغیات برای سایت‌های غیراخلاقی:
چنین وب‌سایت‌هایی بسیار بدنام هستند، زیرا اغلب منبع انواع ویروس و دیگر بدافزارها شمرده می‌شوند.

• برنامه‌های پولدار شدن در اسرع وقت:
برنامه‌های هرمی، برنامه‌های بازاریابی شبکه‌ای، برنامه‌های دروغین شرکتی و ساختمانی، هر چیزی که فکرش را بکنید. همۀ اینها جزو هرزنامه‌هایی طبقه‌بندی می‌شوند که به شما قول پولدار شدن در اسرع وقت را می‌دهند.

• هرزنامه‌های انبوهی:
این نوع هرزنامه‌ها به شدت ملال‌آور هستند، زیرا صندوق دریافتی شما را پُر از ده‌ها و شاید صدها ایمیل فرستاده‌نشده می‌کنند؛ از جمله ایمیل‌هایی که شما اصلاً آن‌ها را ارسال نکرده‌ید. موقعی که این ایمیل‌های ارسال نشده را بررسی کنید درمی‌یابید که آدرس ایمیل شما برای فرستادن هرزنامه به گروهی از مردم مورد استفاده قرار گرفته. در واقع صندوق دریافتی شما پر می‌شود از گزارش‌های ایمیل‌های ارسال‌نشده‌ای که هرزنگارها به ایمیل‌های مختلف ارسال کرده‌اند، ولی رد شده‌اند.

نکته: بسیاری از کاربران ایمیل‌های متعددی که از طرف شرکت‌هایی که قبلاً با آن‌ها سر‌و‌کار داشته‌اند را هرزنامه تلقی می‌کنند، البته از لحاظ فنی این ایمیل‌ها هرزنامه محسوب نمی‌شوند. یکی از خصلت‌های مهم هرزنامه‌ها این است که ناخواسته‌اند. هنگامی که در شرکتی یا سازمانی ثبت نام می‌کنید، در اصل رضایت خود را اعلام کرده‌اید که برای شما ایمیل بفرستند.
 
منبع: https://www.dummies.com/computers/computer-networking/network-security/what-is-spam/
این مقاله برگرفته از کتاب تمامیت شبکه‌سازی به زبان ساده نوشتۀ دوگ لاو است.