پیامدهای عملی برگزیدگی

چکیده :
قتل، زنا و بت پرستی جزء، گناهان کبیره است، اما اگر فردی یهودی بیگانه ای را عمدا به قتل برساند فقط گناهی خلاف قوانین آسمان مرتکب شده و هیچ دادگاهی نمی تواند او را مجازات کند. بدیهی است اگر قتل مزبور غیر عمد باشد هیچ گناهی نیز مرتکب نشده است. ممنوعیت قتل عمد فقط برای بیگانگانی است که با یهودیان در جنگ نیستند

تعدلد کلمات: 962 کلمه / تخمین زمان مطالعه 5 دقیقه

نویسنده: رضا گندمی نصر آبادی

اندیشه برگزیدگی در یهودیت پیامدهایی عملی دارد که از باب نمونه به برخی از آنها اشاره می کنیم. بت پرستی و متعلقات آن باید از میان برچیده شود. با شهری که گمراه شده است باید بر طبق شریعت عمل کرد. شما مأمورید اقوام هفت گانۀ کنعانی را نابود کنید و ذکر عمالیق را محو سازید و آنچه را انان با بنی اسرائیل کردند به یاد آورید. به بیگانگان (غیرعبرانی ها) می توانید با بهره قرض دهید. قتل، زنا و بت پرستی جزء، گناهان کبیره است، اما اگر فردی یهودی بیگانه ای را عمدا به قتل برساند فقط گناهی خلاف قوانین آسمان مرتکب شده و هیچ دادگاهی نمی تواند او را مجازات کند. بدیهی است اگر قتل مزبور غیر عمد باشد هیچ گناهی نیز مرتکب نشده است. ممنوعیت قتل عمد فقط برای بیگانگانی است که با یهودیان در جنگ نیستند. نجات جان هر یهودی وظیفه‌ای انسانی و بر همگان فرض است، ولی یهودیان در مورد بیگانگان هیچ وظیفه ای ندارند. ابن میمون با استناد به ایه ١٦ باب ١٩ سفر لاویان _ «و تو خون همنوع خویش را به هدر نخواهی داد» _ می گوید: اما بیگانه همنوع تو نیست. در طبابت نیز، تفاوت میان همنوع و بیگانه باید لحاظ شود و در صورتی که عدم طبابت برای یهودیان مخاطراتی را به دنبال داشته باشد باید این کار در برابر دریافت دستمزد صورت گیرد. البته هستند در این بین حاخام هایی که احکامی از این دست را به غیریهودیان مشرک و بت پرست محدود کرده‌اند. برای نجات جان یک یهودی می توان قوانین روز شبات را نقض کرد، ولی دربارۀ دیگران این حکم جاری نیست.

روابط جنسی با بیگانگان مجازات مرگ در پی ندارد، ولی در مورد طرف مقابل حکم سنگسار جاری می شود. فرد یهودی فقط با شلاق مجازات می شود. غیریهودیان را باید از دستیابی به موقعیت های اجتماعی باز داشت، از دادن هدیه به آنان خودداری کرد، مگر آنکه نوعی سرمایه گذاری محسوب شود. پرداخت وام با بهره به یهودیان ممنوع است، ولی در مورد بیگانگان مجاز است. یهودیان موظف به بازگرداندن اموال گم شده به صاحبان غیر یهودی نیستند و در معاملات می توانند از هر فریب و نیرنگی سود بجویند.

بیشتر بخوانید : رابطه خدا با بنی اسرائیل

بیگانگان مقیم در سرزمین موعود احکام خاص دارند. مثلا، از فروش اموال غیرمنقول نظیر خانه و کشتزار به آنها نهی شده و اصولا اگر ضرورتی نباشد باید آنها را وادار به مهاجرت کرد. در کتاب های دعا و در کلمات حاخام ها نسبت های ناروایی به بیگانگان، به ویژه مسیحیان و شخص عیسی، داده شده که هیچ گاه به مسلمانان نداده‌اند، و در کل مسیحیان را بت پرست می دانند. «به کسی که بت پرستی را تبلیغ می کند گوش نسپارید و به او محبت نورزید» ، «شهری را که در مجازات بت پرستی ویران شده از نو نسازید». «به شیوه های بت پرستی تأسی نجویید و به رسوم آنان عمل نکنید». «به شیوۀ بت پرستان خال نکوبید». «با هفت قوم کنعانی پیمان نبندید». و «زندگی هیچ یک از ایشان را نجات ندهید». «با بت پرستان به مهر رفتار نکنید». «نگذارید در سرزمین اسرائیل ساکن شوند». و «با ایشان ازدواج نکنید». «زنان یهودی با عمونی ما و موآبی ها ازدواج نکنند». « حتی اگر ایشان یهودیت را بپذیرند ولی فقط به دلیل نسب». «اخلاف عیسو و مصریانی را که تغییر کیش داده‌اند رد نکنید». «با عمونی ها و موآبی ها صلح نکنید.» «کسی را که از نژاد بنی اسرائیل نیست به پادشاهی نگمارید».
روابط جنسی با بیگانگان مجازات مرگ در پی ندارد، ولی در مورد طرف مقابل حکم سنگسار جاری می شود. فرد یهودی فقط با شلاق مجازات می شود. غیریهودیان را باید از دستیابی به موقعیت های اجتماعی باز داشت، از دادن هدیه به آنان خودداری کرد، مگر آنکه نوعی سرمایه گذاری محسوب شود. پرداخت وام با بهره به یهودیان ممنوع است، ولی در مورد بیگانگان مجاز است. یهودیان موظف به بازگرداندن اموال گم شده به صاحبان غیر یهودی نیستند و در معاملات می توانند از هر فریب و نیرنگی سود بجویند.
این زمین را از نهر مصر تا نهر عظیم، یعنی نهر فرات، به نسل تو بخشیده‌ام». در سفر اعداد نقشه و محدودۀ سرزمین موعرد به شکلی دیگر ترسیم شده است. حاخام ها این مشکل را با تشبیه سرزمین موعود به پوست شتر حل کرده اند؛ همان گونه که پوست شتر در زمان گرسنگی و تشنگی شتر جمع می شود و وقتی شتر سیر و سیراب است انبساط پیدا می کند، سرزمین مقدس نیز زمانی که ساکنان یهودی از آن هجرت کنند محدود و کوچک می شود و وقتی یهودیان سایر ممالک در آن رحل اقامت افکنند و به آن هجرت کنند، توسعه می یابد.
یکی دیگر از مشکلات این سرزمین مقدس مسئله مالکیت آن است. در طول تاریخ سرزمین مقدس، در اکثر زمان ها اقوام غیرمقدس در آن سکنا گزیده‌اند. از ابتدای تاریخ این سرزمین تا هزار سال قبل از میلاد اقوام کنعانی و فلسطینی در آن اقامت داشته‌اند. یهودیان فقط در چند سده بر آنجا سیطره داشته‌اند و در ادوار دیگر سایر اقوام حاکم شده اند، به طوری که در سال هفتاد قبل از میلاد تقریبا اثری از آنها در این سرزمین نبود. متفکران یهودی همواره گوشیده‌اند این مشکل را حل کنند.

در نماز (تفیلا) که روزی سه بار ایستاده قرائت می شود از شمونه عسره یا هجده برکت تشکیل شده است. این نماز جایگاه محوری در عبادات یهودی دارد. در تمام بندهای هجده گانه به نوعی از برگزیدگی بنی اسرائیل و نیز اینکه یهوه، خدای قوم یهود است سخن رفته است. در بند دوازدهم آمده است:
مرتدان هیچ امیدی نداشته باشند، و پادشاهی متکبران را به سرعت در روزگار ما برانداز. همۀ نصرانیان و بدعت گذاران در یک لحظه هلاک شوند، نامشان از کتاب حیات محو شود و همراه نام پارسایان ثبت نگردد. مبارک باشی تو ای خدایی که متکبران را خوار می کنی. بر قومت اسرائیل، بر شهرت اورشلیم، بر مسکن جلالت صهیون، بر معبدت و بر پادشاهی خاندان داوود مسیح واقعی است رحمت کن.
در بخش اعظم تاریخ بنی اسرائیل تا زمان تبعید، مسئله بت پرستی بلایی برای بنی اسرائیل بوده است. از سفر خروج، تثنیه و نیز حملۀ بسیار تندی که در باب ٤٤ اشعیا صورت گرفته چنین بر می آید که پس از تبعید، به جای تمرکز بر بتان، با خدا دانستن حاکمان رومی و یونانی و نیز تأیید و تکریم ایشان مخالفت شد.

منبع : رویکرد یهودیت به ادیان دیگر، رضا گندمی نصر آبادی ، قم 1394 شمسی ، انتشاران دانشگاه ومذاهب

بیشتر بخوانید :
مسیحیت در امپراتوری روم
برگزیدگی و یونانی‌مآبی
علل پیدایش صهیونیسم