همزمان، ضرورت دارد این دیدگاه کاملا ساده را تشریح کنیم که انتقال کالا و خدمات فرهنگی یک جریان یک طرفه، از شمال (یا ایالات متحده) به جنوب است. اول، همانگونه که نظریه ادغام تأکید می کند، بازار تولید و توزیع کالای فرهنگی همچنان پیچیده باقی مانده و قطب های منطقه ای در بخش های خاصی از جهان (نظیر هند، چین، مکزیک و برزیل در حال ظهور هستند که اقتصادهایی با درآمد متوسط دارند. انتظار می رود که رشد سریع اقتصادهای نوظهور عمده و انتقال فعالیت اقتصادی از بخش کشاورزی به صنعت و خدمات، منجر به افزایش توان این کشورها در تولید و صادرات کالای صوتی - تصویری به کشورهایی دیگری گردد که زبان با پیوندهای فرهنگی مشترکی با این کشورها دارند. علاوه بر این، بسیاری از موفق ترین برنامه های تلویزیونی ساخت آمریکا، منعکس کننده ژانرهایی هستند که منشاء غیر - آمریکایی دارند. برنامه هایی مانند بیگ برادر، پاپ آیدل، آفیس یا سرویوور" با نسخه های محلی عامه پسند خود در بسیاری از کشورها، از این دسته هستند. در چنین شرایطی، شناسایی محصولات فرهنگی کاملا آمریکایی نیز به مانند هات داگ، پیتزا یاتاکوس آمریکایی، به طور فزایندهای دشوار می گردد.
موضوع مهم دیگر این است که ادغام اقتصادهای مختلف در بازارهای جهانی، به همراه تجارت کالا و خدمات فرهنگی در اقتصاد خلاق، در سراسر جهان همچنان به شکل نابرابری باقی مانده است. بسیاری از توسعه نیافته ترین کشورها تا حد زیادی از بازارهای جهانی حذف شده اند و نه به عنوان تولید کننده و نه مصرف کننده عمده کالا و خدمات فرهنگی عمل می کنند. عدم توسعه در جوامع کم در آمد، به شکل طنز آمیزی، تأثیر ارتباطات جهانی را بر فرهنگ‌های ملی، خنثی می کند. فقیر ترین جوامع، هنوز نتوانسته اند بازار های جمعی ای را توسعه دهند که سرمایه - گذاری خارجی در زیر ساخت های پخش رادیو - تلویزیونی، مخابرات و بخش انتشارات را تقویت می کنند. موانع خارجی جریان اطلاعات در سراسر مرزهای ملی از منابع مختلفی ناشی می گردد که عبارتند از: سیاست گذاری های تجاری حمایتی، تعرفه‌ها و کنترل پخش رادیو - تلویزیونی توسط دولت که خود را در مواردی مانند اعمال اقتدار بر مالکیت رسانه های خارجی و داخلی، واردات، استانداردها، حق مؤلف، مالکیت معنوی و صدور مجوز و پروانه نشان می دهد. همچنین دولت ها می توانند با پرداخت یارانه به صنایع داخلی به شکل مؤثرتری در این حوزه دخالت نمایند. اقداماتی نظیر همسطح سازی هزینه های صدور مجوز برای خدمات پخش رادیو - تلویزیونی دولتی و عمومی، ارائه کمک های مالی به هنرهای نمایشی و یا ارائه معافیت های مالیاتی به منظور کاهش هزینه انتشار روزنامه و روزنگاشت می تواند در این راستا صورت گیرد. شدیدترین موانع تجاری حمایتی در جوامع بسته ای مانند کوبا، ازبکستان، عربستان سعودی و برمه تحمیل می شوند، اما نباید تصور کرد که این اقدامات تنها به رژیم های خودکامه محدود و منحصرند زیرا بسیاری از رژیم های دموکراتیک نیز به دنبال حمایت و ارائه یارانه به صنایع فرهنگی ملی خود هستند.
دسترسی به ارتباطات جمعی: در دهه‌های اخیر نوآوری‌های تکنولوژیک، دسترسی به ارتباطات جمعی و بین فردی را در بسیاری از مناطق جهان دگرگون کرده است. این انقلاب اجتماعی بعد از ظهور فناوری‌های دیجیتال جدید در اواسط دهه ۱۹۹۰ - از کامپیوترهای شخصی و اینترنت گرفته تا شبکه‌های تلفن همراه هوشمند - شتاب گرفت. اما چنین تغییراتی، بیشترین تأثیر را در جوامع پساصنعتی مرفه خصوصأ در خانواده های مرفه و نسل جوان آشنا با تکنولوژی و به میزان کمتری در بسیاری از اقتصادهای بازاری نوظهور با درآمد متوسط مانند کره جنوبی، تایوان، آفریقای جنوبی و برزیل، داشته است. امروزه، شکاف دیجیتالی عمده ای وجود دارد که مانع دسترسی بخش های فقیر جمعیت کشورهای ثروتمند و همچنین بسیاری از کشورهای کمتر توسعه یافته جهان به رسانه های جمعی سنتی و فناوری های ارتباطی و اطلاعاتی دیجیتالی جدید می گردد.
دامنه این نابرابریها، اغلب توسط تحلیلگران کشورهای غنی از رسانه، کم اهمیت تلقی می شود. نفوذ تلویزیون، به خوبی چنین نابرابری هایی را به تصویر می کشد؛ برای مثال یونسکو برآورد می کند که امروزه در جهان، تنها حدود یک چهارم از تمامی خانواده ها، دارای دستگاه تلویزیون هستند. نفوذ تلویزیون در جوامع صنعتی پیشرفته به مرز اشباع رسیده است؛ تقریبا تمام (۹۷ درصد) خانواده ها در چنین کشورهایی دارای دستگاه تلویزیون هستند. اقتصادهای نوظهور مانند ترکیه، چین و مکزیک، دستاوردهای سریعی در دستیابی به این کالای بادوام داشته اند: حدود ۸۴ درصد از تمام خانواده ها در کشورهای دارای در آمد متوسط رو به پایین، دستگاه تلویزیون دارند که این میزان ۲۰ درصد نسبت به دهه قبل رشد داشته است. در مقابل، میزان مالکیت دستگاه تلویزیون در کشورهای کم درآمد به طور میانگین تنها ۱۵ درصد از کل خانواده ها می باشد و حتی امروزه در کشورهایی مانند اوگاندا، بر مه، رواندا و اتیوپی، کمتر از ۵ درصد خانه ها به تلویزیون دسترسی دارند. رادیو، در کشورهای فقیر، نسبت به تلویزیون، به مراتب، به شکل گسترده تری در دسترس مردم قرار دارد؛ به طوری که بیش از ۴۰ درصد کلیه خانواده های جهان به این رسانه دسترسی دارند. در بسیاری از کشورهای در حال توسعه، رادیوی محلی، منبع مهم دسترسی به اطلاعات، موسیقی و اخبار محلی است. اختراع رادیو های بادی و خورشیدی کم هزینه، منجر به کاهش نیاز به باتری گردید. روند مهم دیگر در این زمینه، گسترش سریع تلفن های همراه سلولی بوده است که میزان دسترسی به آن در کشورهای در حال توسعه، از اشتراک 3.2 درصدی مردم در ۱۹۹۹ به حدود یک سوم. افزایش سطح سواد و تحصیلات ابتدایی که اخیرا به عنوان یکی از اهداف کلیدی توسعه ای هزارهای ملل متحد مطرح گردید، نیز سبب گسترش بازار روزنامه، کتاب و مجلات در بسیاری از کشورهای فقیر گردیده است. طی سالهای اخیر، رشد قابل توجه فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی دیجیتال و ظهور کامپیوتر و اینترنت، استفاده از پیام رسانی متنی، ایمیل و وب سایت هایی را تسیهل کرده است؛ این فرایند حتی به واسطه تلفن های همراه سلولی هوشمند و کیوسکهای فناوری عمومی اشاعه بیشتری یافته است.
منبع: جهانی شدن و تنوع فرهنگی، پیپا نوریس و رونالد اینگلهارت، ترجمه: عبدالله فاضلی و ساجده علامه،49-46 چاپ و نشر سپیدان، تهران، چاپ اول، ۱۳۹۵
