ويژه کودکان پيش دبستاني(6-3ساله)

کودکان در حين رشد، از طريق بازي فرايند يادگيري را طي مي کنند، لذا بين بازي و يادگيري فرقي نمي گذارند. آنها در حين بازي با اشياء و افکار مختلف، به صورت ناخودآگاه در حال يادگيري هستند. والدين عزيز بايد فرصت هاي مناسب را فراهم آورند تا علاوه بر ارضاي نياز بازي، کودک به امر يادگيري نيز بپردازد:
براي رسيدن به اين هدف توجه به نکات زير ضروري است:
1- براي بازي با کودک زمان مناسبي را انتخاب کنيد.
2- در بازي به او آرامش دهيد، در حد توانايي هايش، از او انتظار داشته باشيد و در صورت عدم موفقيت او را تنبيه يا سرکوب نکنيد.
3- در حين بازي، تمام حواس تان معطوف به بازي باشد و به هيچ کار ديگري مشغول نشويد.
4- در تمام مراحل بازي، کودک را تشويق کنيد.
ما، در هر شماره با توجه به يک موضوع آموزشي، بازي و فعاليت هاي هدف داري در اختيارتان قرار مي دهيم تا در جهت رشد جسمي، ذهني و فکري فرزندتان از آنها استفاده کنيد
مي توانيد اين بازي ها را جمع آوري کرده، در زمان هاي مناسب از آن استفاده کنيد و به مادران ديگر نيز ارايه دهيد.

حس شنوايي
 

گوش دادن فعال از از حواس پنجگانه يي است که از ساعات اوليه ي به دنيا آمدن کودک آغاز مي شود، اين کار فقط با عضو گوش صورت نمي گيرد، بلکه با تمام اعضاي بدن انجام مي شود، مثل نگاه کردن به طرف مقابل، تمرکز و دقت، واکنش به گفت ها و صداها و ...
گوش دادن فعال مقدمه ي عمل است، پس بايد قدم اول صحيح برداشته شود تا فعاليت هاي بعدي نيز موفقيت آميز باشد. کودک را در کسب اين عادت هدايت کنيد.
گوش دادن فعال مقدمه ي عمل است، پس بايد قدم اول صحيح برداشته شود تا فعاليت هاي بعدي نيز موفقيت آميز باشد. کودک را در کسب اين عادت هدايت کنيد.

بازي:
 

ضربه بزن و گوش بده
هدف: گوش دادن فعال، شناخت صداهاي مختلف بم، زير، نازک و ....
وسايل مورد نياز: ليوان غيرپلاستيکي، آب، چوب باريک يا مداد.

طرز بازي
 

*ليوان ها را در يک رديف بچينيد و در آنها به مقدار متفاوت آب بريزيد (پر، نيمه پر، لب پر، ...)
*چوب بلند يا يک مداد به کودک بدهيد و از او بخواهيد تا به ليوان ها ضربه زده و به صداي آنها گوش دهد. شنيدن صداهاي متفاوت براي کودک لذت بخش است.
*سعي کنيد کودک را به سمتي هدايت کنيد تا به ضربه هايش ريتم بدهد. مثلاً دو ضربه به ليوان اول، يک ضربه به ليوان دوم و اين ريتم را براي ليوان هاي بعدي نيز تکرار کند.
*همگام با ضربه هاي ريتم دار، سرود کوتاهي (هماهنگ با ريتم و ضربه هاي کودک) بخوانيد تا نتيجه فعاليت برايش خوشايندتر شود.

کاردستي «زنگوله ي کاغذي»
 

هدف: تقويت حس شنوايي، افزايش دقت و تمرکز، بازي و سرگرمي.
وسايل مورد نياز: جعبه ي مقوايي کوچک در ابعاد حدود 15 × 15 سانتي متر، رنگ گواش و قلم مو، تعدادي مرواريد، کاغذ سفيد

طرز ساخت:
 

*هدف فعاليت را در ساخت زنگوله ي کاغذي به کودک توضيح دهيد.
*مرواريدها را داخل جعبه ريخته و آن را با کاغذ سفيد کادو کنيد.
*رنگ گواش و قلم مو را در اختيار کودک قرار دهيد تا او به دلخواه خود با قلم مو جعبه را رنگ بزند يا هر طور مايل است آن را تزيين کند.
*در يکي از ابعاد مکعب، دو سوراخ ايجاد کرده و نخ را از آنها عبور دهيد و دو سر آن را گره بزنيد.
*زنگوله ي کاغذي آماده است. اجازه دهيد کودک با آن بازي کند و از صداي آن لذت ببرد.
*براي لذت بيشتر کودک از کاردستي اش با او بازي کنيد:
*چشمان او را با دستمالي ببنديد.
*با تغيير مکان خود، زنگوله ي کاغذ را به صدا در آوريد با توجه به صداي آن شما را پيدا کند.
*جاي خود را با کودک عوض کنيد و به بازي هيجان بدهيد.
*کودک با کلمه ي جغجغه جمله بسازد.
*درباره جغجغه هاي دوره ي کودکي او (شکل، رنگ، طرح) صحبت کنيد. او از شنيدن خاطرات کودکي اش بسيار لذت مي برد.

سرود
 

دينگ دينگ، دينگ دينگ، دينگ دينگ، دنگ
ساعت هي مي زنه زنگ
چه چه، چه چه، چه چه، چه
بلبل مي خونه، به به
بوق بوق، بوق بوق بوق بوق بوق
ماشين هي مي زنه بوق
خدا چه مهربونه
به ما دو گوش بخشيده
ما مي شنويم صداها
به کمک اين گوش ها

خواهش کودکانه:
 

پدرها و مادرهاي عزيز
از زدن برچسبهاي نامطلوب مانند تنبل، شيطان، لجباز، دست و پا چلفتي و ... به من خودداري کنيد!

بازي: «تکميل کلمات»
 

هدف: گوش دادن فعال، تقويت دقت و تمرکز، آشنايي با مفاهيم رياضي، افزايش خزانه ي لغات.
وسايل مورد نياز: فهرستي از جملاتي همراه با مفاهيم کوچک و بزرگ، بالا و پايين، دور و نزديک، سبک وسنگين و ....

طرز بازي
 

جمله ي کاملي را با يک جاي خالي به کودک بگوييد، جملاتي از قبيل «اتومبيل از دوچرخه ... است، فيل از موش... است يا...
*کودک بايد کلمه ي مناسب را پيشنهاد دهد.
*تشويق را فراموش نکنيد تا کودک انگيزه ي ادامه ي بازي را داشته باشد.
*کودک براي شما جمله بگويد، يعني نقش خود را عوض کنيد و بازي را ادامه دهيد.
*ذهن کودک را فعال کنيد.

آقا موشه و گربه بدجنس
 

يکي بود يکي نبود، آقا موشه و خونواده ش به همراه موش هاي ديگه در انبار بزرگي زندگي مي کردن. اين انبار کنار يه مزرعه سرسبز قرار داشت که در اون حيوونايي مثل سنجاب و خرگوش زندگي مي کردن. خونواده ي آقا موشه جاي خيلي راحتي براي زندگي داشتن، ولي در مزرعه يه گربه ي زرنگ هم بود که موشا از اون خيلي مي ترسيدن. اونا با اينکه خيلي مراقب بودن تا شکار گربه نشن، ولي گربه ناقلا آهسته و يواش يواش به موشا نزديک مي شد. موشا صداي پاي او رو نمي شنيدن و تا مي خواستن فرار کنن، گربه اونا رو مي گرفت. يه روز آقا موشه علاوه بر موش هاي انبار، سنجاب و خرگوش رو هم صدا کرد تا با هم مشورت کنن و راه حلي براي نجات جون شون پيدا کنن.
يکي از موش ها پيشنهاد کرد: «هميشه به نوبت يه موش نگهباني بده تا هر وقت گربه وارد انبار شد، بقيه رو خبر کنه.» به نظر شما اين فکر خوبي بود؟ آقا موشه فکر کرد و گفت: «راه حل خوبي نيست، چون گربه خيلي آهسته حرکت مي کنه و بي صدا وارد انبار مي شه، پس موش نگهبان هم نمي تونه صداي پاش رو بشنوه و بقيه رو خبر کنه.» يه موش ديگه پيشنهاد کرد: «محل جديدي رو براي زندگي انتخاب کنيم.» بقيه ي موش ها مخالفت کردن، چون زمستون در راه بود و براي پيدا کردن محل جديد زمان زيادي نداشتن. بچه ها، شما چه راه حلي رو پيشنهاد مي کنين؟ خوب فکر کنيد.
سنجاب کوچولو گفت: «به نظر من بهترين راه اينه که کاري کنيم تا وقتي گربه حرکت مي کنه صدايي ايجاد بشه تا ما بشنويم.» به نظر شما سنجاب کوچولو چه فکري داره؟
سنجاب گفت: «من تو لونه م يه زنگوله دارم. بايد اون رو به دم گربه ببندين تا وقتي اون راه مي ره صدا بده و شما با شنيدن صداي زنگوله قايم بشين.» موش ها از پيشنهاد سنجاب خوشحال شدن، ولي چه کسي بايد اين کار رو مي کرد؟
خرگوش سفيد گفت: «لونه ي من نزديک لونه ي گربه س. شب وقتي گربه خوابش برد، من زنگوله رو به دمش مي بندم.» موش ها از اينکه دوستاي خوبي مثل سنجاب و خرگوش داشتن خوشحال شدن و از اونا تشکر کردن. بله گلم، از او به بعد موش ها وقتي صداي زنگوله رو مي شنيدن، مي فهميدن که گربه وارد انبار شده و فوري پنهان مي شدن.

مفاهيم نقاشي کودکان
 

نويسنده: نازيلا سرهنگي
هنگامي که از نقاشي کودکان به عنوان يک آزمون روانشناختي استفاده مي شود. بايد چند نکته را در نظر گرفت. کودک بايد با آرامش و آسودگي نقاشي را ترسيم کند. کشيدن يک نقاشي پس از يک تنش آني يا عدم تعادل روحي کمکي به ما نمي کند. بايد صبر کرد تا کودک اين دوران را طي کند. سپس به اين کار اقدام کرد. هيچ گاه به کودک الگو و سرمشق مشخصي داده نشود؛ صرفاً يک سرنخ کوچک( مانند درخت يا خانه ترسيم کن) کافي است تا کودک قوه ي تخيلش را به کار بيندازد. اين نکته را نيز فراموش نکنيد که در حين نقاشي در ارتباط با نوع نقاشي يا رنگ آميزي ابراز نظر نکنيد. کودک تان پس از ديدن يک فيلم هيجاني يا غم انگيز نمي تواند يک منظره ي آرام و دلپذير بکشد. زيرا تمام نقاشي هاي کشيده شده توسط کودک بازتاب افکار و احساسات او در طي اوقات گذشته است.

الف) رنگين کمان نشان دهنده ي نوعي قدرت است که در کنار آن مي توان آرامش و حمايت مورد نياز را بدست آورد. کشيدن درخت و پرنده ي زير اين رنگين کمان کاملاً مبين اين مسأله است. ممکن است کودک در حال حاضر نياز به اين حمايت داشته باشد يا پس از گذر از يک دوره ي خاص نيازخود را به حمايت نشان دهد.
 

کوه ها و نوع ترسيم آنها باز هم نمايانگر نياز به عطوفت مادرانه، عشق و حمايت مادر است و به نوعي وابستگي را توجيه مي کند. لانه ي روي درخت بيان کننده ي کانون زندگي و آرامش است که زير چتر حمايت اين قدرت بدست مي آيد. درونگرايي و رازداري از خصوصيات اين کودک است. پدر به دلايلي مانند مشغله کاري، ارتباط کمرنگ تري در ذهنيت اين کودک دارد و او همچنان سعي مي کند بيشتر مورد توجه مادر خود قرار گرفته، بيشتر مورد تشويق و حمايت قرار بگيرد و پدر جايگاه خود را به عنوان سرچشمه ي نيرو و علم در زندگي او بدست بياورد.
ب) نياز به حمايت و ايمني در شکل کشيده شده ي درختان ديده مي شود که البته اين حالت در کودکاني که سن ورود به مدارس ابتدايي را دارند بيشتر جلوه گر است. تمايل به يکي شدن با افراد خانواده و مقبول بودن در محيط خانوادگي از خصوصيات اين کودک است. رازداري يا کمرويي در شکل کشيده شده به چشم مي خورد که نشان دهنده ي اين است که کودک نمي تواند به راحتي با ديگران ارتباط برقرار کند. استفاده از رنگ تيره براي خانه، خود دليل ديگري بر اين برون گرايي است. آرمان گرايي، خيالپردازي و کوشش جهت هماهنگي با قوانين از ديگر مشخصات نقاشي است. ارتباط با پدر به صورتي کمرنگ ديده مي شود، ولي پدر به عنوان منبع قدرت و دانش براي اين کودک پذيرفته شده است.
منبع:نشريه 7 روز زندگي، شماره 95.