چرا دچار پوکی استخوان می شویم (بخش دوم)

بیماری  نارسایی مزمن کبد، کم‌ کاری غدهٔ تیروئید، دیابت، مشکل آسم، سرطان پستان، سرطان پروستات و بی‌اشتهایی عصبی برخی از موارد افزایش ابتلا به پوکی استخوان هستند.
 

فعالیت بدنی و ورزش کردن باعث تحریک ترشح هورمون رشد و افزایش تودهٔ استخوانی خواهد شد و بی‌تحرکی، نداشتن فعالیت بدنی و ورزش نکردن همگی می‌تواند باعث پوکی استخوان‌ها در سن‌های بالاتر شود.

عوامل ژنتیکی و سابقهٔ خانوادگی نیز در ابتلا به این بیماری نقش دارد. پس اگر در خانوادهٔ شما، مثلاً پدر و مادرتان سابقهٔ پوکی استخوان وجود دارد، لازم است این موضوع را به پزشک تان اطلاع دهید، به ویژه اگر سن شما بیشتر از ۴۰ سال باشد. در کسانی که سابقهٔ خانوادگی شکستگی استخوان دارند، افراد لاغراندام و یا افرادی با پوست خیلی روشن احتمال پوکی استخوان بیشتر است و نژاد آفریقایی استخوان‌های محکم‌تری نسبت به نژاد سفیدپوست دارند.

کسانی که کارهای پشت میزنشینی دارند و ورزش و فعالیت بدنی کمی دارند و کسانی که عادت به مصرف سیگار یا الکل دارند بیشتر مبتلا به پوکی استخوان می‌شوند.

مصرف داروهای حاوی کورتیکوستروئید و مصرف هپارین و فنی‌توئین می‌تواند موجب پوکی استخوان شود و در کسانی که به علت ابتلا به سرطان‌های مختلف تحت شیمی‌درمانی هستند هم پوکی استخوان بیشتر دیده شده است.
 

وجود برخی بیماری‌ها می‌تواند احتمال پوکی استخوان را افزایش دهد. بیماری گوارشی مانند بیماری سلیاک، بیماری‌های التهابی روده و عدم تحمل به لاکتوز، سطح پایین تستوسترون در مردان، وجود یک بیماری مزمن مانند روماتیسم مفصلی، بیماری لوپوس یا نارسایی مزمن کبد، کم‌ کاری غدهٔ تیروئید، پرکاری غدهٔ پاراتیروئید، دیابت، مشکل آسم،سرطان پستان، سرطان پروستات و بی‌اشتهایی عصبی برخی از موارد افزایش ابتلا به پوکی استخوان هستند.
 

آلرژی به شیر با عدم تحمل لاکتوز فرق دارد. اما هر دو از مشکلاتی است که منجر به تصمیم اشخاص مبتلا به حذف لبنیات از رژیم غذایی‌شان و در نتیجه کمبود کلسیم در بدن آنها می‌شود.
 

مهم‌ترین منابع غذایی کلسیم و مقدار کلسیم موجود در آنها شامل موارد زیر است:

- یک لیوان معمولی یا یک فنجان شیر بدون چربی، یعنی حدود ۲۲۰ میلی‌لیتر: ۲۴۵ میلی‌گرم کلسیم

- ماست، مثلاً ۱۰۰ گرم یعنی یک کاسهٔ کوچک ماست کلسیویتا غنی‌شده با کلسیم و ویتامین دی: ۲۰۴ میلی‌گرم کلسیم

- ۲۵۰ میلی‌گرم پنیر چدار: ۴۰ میلی‌گرم کلسیم

- یک کاسه برگ شلغم: ۲۰۰ میلی‌گرم کلسیم

- مغزها و آجیل‌ها مثل بادام، مثلاً نصف فنجان بادام: ۱۸۳ میلی‌گرم کلسیم

- حبوبات مثل انواع لوبیا‌ها، مثلاً نصف فنجان لوبیا سفید یا لوبیا چشم بلبلی: ۱۰۰ میلی‌گرم کلسیم

- یک فنجان اسفناج خام: ۹۰ میلی‌گرم کلسیم

- یک فنجان کینوا: ۸۰ میلی‌گرم کلسیم

- ۵۰۰ میلی‌گرم کلم‌‌پیچ: ۹۵ میلی‌گرم کلسیم

- ۱۴۵ میلی‌گرم کلم بروکلی: ۸۵ میلی‌گرم کلسیم

- ماهی‌ها به خصوص ماهی‌هایی که با استخوان خورده می‌شوند مانند کیلکا و ساردین، مثلاً ۱۰۰ گرم کنسرو ساردین: ۲۷۵ میلی‌گرم کلسیم
 

شیوهٔ زندگی و رژیم غذایی مناسب باعث پیشگیری از بیماری مهلک پوکی استخوان در سن بالا می‌شود. پس یادمان باشد:

- خوردن مواد غذایی حاوی کلسیم، به خصوص در اوایل کودکی باعث استحکام استخوان‌ها در بزرگسالی خواهد شد.

- مصرف روزانهٔ مشخص و کافی کلسیم درمحدودهٔ سنی ۱۰ تا ۲۰ سالگی بسیار مهم است.

- فعالیت بدنی و ورزش کردن باعث تحریک ترشح هورمون رشد و افزایش تودهٔ استخوانی خواهد شد.

- خوردن زیاد بعضی از مواد غذایی مثل کافئین زیاد می‌تواند مانع جذب کلسیم بدن و پوکی استخوان‌ها شود.

- سیگار و الکل می‌تواند موجب بروز پوکی استخوان شود و مصرف آنها همراه با کورتون می‌تواند احتمال بروز پوکی را افزایش دهد.

- مصرف روزانهٔ کلسیم برای تمام خانم‌های زیر ۱۸ سال تا حدود ۱۳۰۰ میلی‌گرم توصیه شده است.

- مصرف روزانهٔ کلسیم برای تمام زنان در فاصلهٔ ۱۸ تا ۵۰ سالگی بین ۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰ میلی‌گرم توصیه شده است.

- مصرف روزانهٔ کلسیم برای مردان نیز در فاصلهٔ ۱۸ تا ۵۰ سالگی ۱۰۰۰ میلی‌گرم توصیه شده است.

- در دوران بارداری بدن زنان به روزانه ۱۰۰۰ میلی‌گرم کلسیم نیاز دارد.

- کلسیم توصیه‌ شده برای مادران شیرده، روزانه ۱۰۰۰ میلی‌گرم است.

همچنین مصرف نکردن کافی و مناسب از منابع غذایی حاوی کلسیم و ویتامین D در دوران کودکی و نوجوانی باعث سوءتغذیه می‌شود که به مرور در وضعیت جسمانی و ذهنی فرد اثر نامطلوبی می‌گذارد.
 
منبع: سایت مادرشو