رویکرد مفسران درباره‌ی اسرائیلیات

معروف‌ترین تفسیرهایی که به فراوانی گزارش‌های اسرائیلی معروف‌اند، عبارت‌اند از: تفسیر مقاتل بن سلیمان (150 هـ)؛ تفسیر طبری (224-310 هـ)؛ تفسیر...

يکشنبه، 23 مهر 1396

تشخیص اسرائیلیات با عرضه‌ی حدیث بر قرآن

از آسیب‌های روایات تفسیری، وجود روایات اسرائیلی در لابه‌لای آنهاست. بیشترین روایات و اخبار یهود را «کعب الاحبار» یهودی وارد حوزه‌ی دین اسلام...

چهارشنبه، 4 اسفند 1395

نقد و بررسی اسرائیلیّات در تفاسیر قرآن (1)

یکی از آفاتِ تفاسیر نقلی، وجود روایات اسرائیلی است. از این‌رو، شناسایی این گروه از روایات و نقد و بررسی دقیق آن‌ها و زدودن و پالایش تفاسیر قرآن...

شنبه، 10 مهر 1395

نقد و بررسی اسرائیلیّات در تفاسیر قرآن (2)

هاروت و ماروت دو کلمه‌ی سُریانی است که در قرآن کریم تنها یک بار برای دو فرشته از فرشتگان الهی به کار رفته است.(136) گفته شده است که آنان، دو...

شنبه، 10 مهر 1395

نقد و بررسی اسرائیلیّات در تفاسیر قرآن (3)

تنها در دو سوره از قرآن به داستان ادریس پیامبر (علیه‌السلام) اشاره شده است. (245) مفسّران گفته‌اند که نام ادریس پیامبر، اخنوح بوده و آن گونه...

شنبه، 10 مهر 1395

اسرائیلیّات؛ زمینه‌ها و انگیزه‌ها (1)

واژه‌ اسرائیلیّات، جمع اسرائیلیة است و به داستان یا حادثه‌ای که از منبع اسرائیلی روایت شود اطلاق می‌گردد. اسرائیلی منسوب به اسرائیل است و مراد...

شنبه، 10 مهر 1395

اسرائیلیّات؛ زمینه‌ها و انگیزه‌ها (2)

منظور از انگیزه‌ها عواملی است که بیش‌ترین تأثیر را در پیدایش و گسترش اسرائیلیّات و ورود آن‌ها به منابع اندیشه‌ی دینی و به ویژه تفسیر قرآن داشته...

شنبه، 10 مهر 1395

چهره‌های پدید آورنده‌ی اسرائیلیّات (1)

با بررسی تفاسیر روایی به خصوص تفاسیر اهل سنّت، به خوبی می‌توان دریافت که بیش‌ترین روایات اسرائیلی در آن‌ها انباشته شده است. چنان که گذشت، بسیاری...

شنبه، 10 مهر 1395

چهره‌های پدید آورنده‌ی اسرائیلیّات (2)

چنان که یادآور شدیم، یکی از عوامل مهمّ نشر و گسترش اندیشه‌های اسرائیلی در بین مسلمانان و نفوذ آن‌ها در فرهنگ، آداب و رسوم، ادبیات، تاریخ، حدیث...

شنبه، 10 مهر 1395

دلایل پذیرش یا عدم پذیرش روایات اهل کتاب (1)

پس از شناسایی اجمالی چهره‌های شاخص راویان اهل کتاب و برخی از کسانی که تحت تأثیر اندیشه‌های دانشمندان یهودی و مسیحی واقع شده‌اند، نوبت به بررسی...

شنبه، 10 مهر 1395

دلایل پذیرش یا عدم پذیرش روایات اهل کتاب (2)

اسرائیلیّات را به اعتبارهای مختلف دسته‌بندی کرده‌اند. ابن‌تیمیّه روایات اسرائیلی را بر اساسِ صدق و کذب آن‌ها بر سه قسم دانسته است:

شنبه، 10 مهر 1395

نقد و بررسی اسرائیلیات از دیدگاه آیت الله معرفت

مسلماً پدیده اسرائیلیات، از جمله ی مهم ترین آفات زیان بار تفاسیر مأثور به شمار می رود؛ قرآن پژوهان معاصر همواره دغدغه ی آسیب شناسی تفاسیر نقلی...

چهارشنبه، 27 خرداد 1394

ارزيابي اسرائيليات: معضلي تفسيري

حکايتي را که مي نويسم کسي برايم گفته که خود از پدرش و او نيز از پدرش و او نيز از پدرش و قس علي هذا شنيده است و بدين ترتيب اين حکايت به سي صدسال...

شنبه، 2 خرداد 1394

ثعلبی و تفسیر او الکشف والبیان عن تفسیر القرآن

ابواسحاق ثعلبی، از مفسران بزرگ نیشابور در قرن چهارم و پنجم هجری است. تفسیر او با نام الکشف و البیان عن تفسیر القرآن نقش مهمی در سیر نگارش‌های...

پنجشنبه، 1 اسفند 1392

آفات روایات تفسیری چیست؟

از آن جا که پس از رحلت پیامبر (ص) اصحابِ قدرت، از نشر روایات پیامبر (ص) و تفسیر قرآن دوری جسته و منع کردند، روایات عموماً و تفسیر و روایات تفسیری...

پنجشنبه، 12 ارديبهشت 1392

ازدواج يوسف با زليخا حقيقت يا خرافه؟

تعريف هاي بسياري مي توان از خرافه عرضه داشت: نسبت دادن امور طبيعي به ماوراء الطبيعه، باور و عقيده نامعقول، کلام بيهوده، موهوم، باطل و اسطوره...

پنجشنبه، 18 فروردين 1390

تبيين کلام الهي (2)

روايات تفسيري ديگري که در کتب اهل سنت ديده مي شود، رواياتي است که سند آن ها به يکي از تابعان مي رسد. تابعان به کساني گفته مي شود که خود از رسول...

سه‌شنبه، 7 ارديبهشت 1389

تبيين کلام الهي (1)

اين مقاله اهميت و حجيت تبيين کلام الهي توسط پيامبر اکرم(ص) را بازگو مي کند تا بر اهميت نزول حقايق قرآني بر قلب پيامبر(ص) در کنار الفاظ قرآن دلالت...

سه‌شنبه، 7 ارديبهشت 1389

اسرائيليات (زمينه ها و ريشه ها)

در بسياري از تفاسير , به ويژه تفسيرهاي روايي اهل سنت , روايات فراواني در زمينه ي تاريخ و سرگذشت پيامبران پيشين و نيز اعتقادات و معارف ديني نقل...

چهارشنبه، 28 اسفند 1387

اسرائيليات‌ در كتاب‌هاى‌ تفسيرى‌ و تاريخى‌

در اين‌ مقاله‌ علاوه‌ بر معرفى‌ واردكنندگان‌ روايات‌ اسرائيلى‌ به‌ فرهنگ‌ اسلامى‌ و بيان‌ انگيزه‌ها و آثار زيان‌بار اين‌ پديده‌در تاريخ‌ اسلام‌،...

سه‌شنبه، 5 آذر 1387