اجماع به عنوان منبع اجتهاد (1)

از کلمات ارباب لغت استفاده می‌شود که مراد، نحو خاصی از عزم است که از آن به گونه‌های مختلفی تعبیر می‌شود؛ مانند: «إحکام النّیة» و «الإعداد و العزیمة...

دوشنبه، 30 شهريور 1394

سنت به عنوان منبع اجتهاد (2)

برای دست یابی به سنت، راه‌های مختلفی وجود دارد. برخی راه‌ها انسان را به صورت قطعی به سنت می رساند و برخی قابلیّت آن را دارد که حاکی از سنت باشد،...

دوشنبه، 30 شهريور 1394

سنت به عنوان منبع اجتهاد (3)

اطلاق و تقیید، عملی رایج در محاورات عقلایی است و قرآن مجید نیز بسیاری موارد، مطلقی را بیان کرده، سپس آن را تقیید کرده است که گاهی تقیید مطلق...

دوشنبه، 30 شهريور 1394

سنت به عنوان منبع اجتهاد (1)

«سنّت» در لغت به معنای طریقه، سیره اعم از آن که پسندیده و یا ناپسند باشد و در اصطلاح اصولیان، به معنای چیزی است که از جانب پیامبر (صلی الله علیه...

يکشنبه، 29 شهريور 1394

قرآن به عنوان اولین منبع اجتهاد

نخستین منبع از منابع استنباط و مهم ترین آنها قرآن مجید است و به سبب آن که به یقین کلام الهی است، در میان منابع استنباط از ویژگی خاصی برخوردار...

يکشنبه، 29 شهريور 1394

کلیاتی پیرامون اجتهاد

«اجتهاد» مصدر باب افتعال، افزون بر معنای خاص خودش، معنای جهد را نیز دربردارد؛ از این رو، در آن جا که مشقت نباشد، واژه‌ی اجتهاد به کار برده نمی‌شود،...

يکشنبه، 29 شهريور 1394

تاریخ اجتهاد

تاریخ اجتهاد را می‌توان به سه عصر تقسیم کرد: 1. عصر تشریع و نزول وحی؛ 2. عصر حضور امامان معصوم (علیهم السلام)؛ 3. عصر غیبت امام زمان (علیه السلام).

يکشنبه، 29 شهريور 1394

شیوه تحقیق و پژوهش در علم فقه

در جزوه ی «گزارش پیش سمینار بررسی مسائل حوزه» آمده است: «... مجموعه ای که از پژوهش و تحقیق به دور ماند چون آب راکدی خواهد شد که نه تنها خاصیّت...

يکشنبه، 24 خرداد 1394

مستثنیات حکم کتب ضاله

در آغاز، نگاهی به سخن دانشمندان فقه قدیم و معاصر انداخته، سیر تاریخی بحث را جویا می‌شویم و سپس نظر خود را پیرامون آن عنوان می‌کنیم.

پنجشنبه، 21 خرداد 1394

بررسی اجماع در تحریم کتب ضاله

اگر چه بزرگانی از فقهای متقدم و متأخر در مسئله حرمت حفظ کتب ضلال ادعای نفی خلاف کرده اند - که دانشمندان معاصر از آنگونه عبارات به عنوان اجماع...

پنجشنبه، 21 خرداد 1394

تحریم کتب ضاله و قاعده ی لزوم قطع ریشه‌ی فساد

با این بیان که کتب ضاله فساد‌آور است و از آن جا که عقل حکم می کند ریشه فساد را هر چه باشد باید قطع و قلع کرد، لازم است با صدور حکم حرمت ایجاد،...

پنجشنبه، 21 خرداد 1394

تحریم کتب ضاله و قاعده‌ی لزوم دفع ضرر محتمل

در کتب فقهای عظام با تعبیرات مختلف این دلیل عقلی نقل شده که در نهایت منظور آن ها دفع ضرر محتمل است. مرحوم کرکی با این تعبیر که «لان ضعفاء البصیرة...

پنجشنبه، 21 خرداد 1394

مستنداتِ «سنت» در تحریم کتبِ ضلال

اگر بخواهیم به ترتیب زمانی کسانی را که از این روایت جهت حرمت حفظ کتب ضلال استفاده کرده اند، مطرح کنیم، باید در آغاز از مرحوم نراقی یاد کنیم....

پنجشنبه، 21 خرداد 1394

ادله کتاب (نص) درباره‌ی تحریم کتب ضلال (1)

در این مقاله در نظر داریم ادله ارائه شده از طرف فقهای عظام در مورد حکم کتب ضاله را طرح و بررسی کنیم و در صورتی که دلیلی دیگر از منابع یافتیم...

چهارشنبه، 20 خرداد 1394

ادله کتاب (نص) درباره‌ی تحریم کتب ضلال (2)

مرحوم طبرسی می‎‌گوید: «خداوند سبحان بار دیگر از علمای یهود سخن می‌گوید و بر آنها «ویل» می‌فرستد. ابن عباس «ویل» را به معنای عذاب دانسته و ......

چهارشنبه، 20 خرداد 1394

توسعه در معنای «کتب» و «ضلال»

هدف ما از آغاز تاکنون این بوده و هست که بدانیم طبق عقل، فطرت، دین و قانون الهی، انسان الهی و مسلمان، حق رساندن چه پیامی را دارد و حق رساندن کدام...

چهارشنبه، 20 خرداد 1394

مفهوم ضلالت در قرآن و روایات

«خداوند بزرگ خالق انسان است، و معلم بیان، همانا قرآن را یاد داد و انسان را آفرید و به ‌او بیان آموخت.» لذا معنایی که‌ از آیات قرآن کریم خصوصاً...

چهارشنبه، 20 خرداد 1394

مفهوم ضلال از دیدگاه فقها

بررسی کتب فقهی نشان می‌دهد دانشمندان این علم (جز اندکی) روی کلمه «ضاله» بحث لغوی انجام نداده اند، بلکه پاره ای به تعریف و تشریح «کتب ضاله» پرداخته...

چهارشنبه، 20 خرداد 1394

تاریخچه مسئله‌ی کتاب ضلال در منابع فقهی

در اغلب پژوهش‌های علمی رسم بر آن است که محقق پیش از ورود به بحث و رسیدن به فرضیه خود، گذری بر حاصل تلاش دیگران تا آن زمان داشته باشد.

چهارشنبه، 20 خرداد 1394

فقه در عصر آل بويه (2)

استادان: ابوالقاسم اسماعيل بن علي بن علي بن رزين دعبلي، همچنين از ابوعبدالله حسين بن يحيي بن عياش قطان، ابوعلي اسماعيل بن محمد صفار، ابوعمر و...

سه‌شنبه، 25 فروردين 1394