بانی اصلاح دینی سوییس (قسمت اول)

سنت کلیساهای اصلاح شده

چکیده:
زوینگلی همچنین بر خلاف لوتر، عمیقا تحت تأثیر انسان گرایی اراسموس قرار داشت. در نتیجه این تفاوت در آموزش و تعلیم این دو نفر، هر یک از آنان رویکردی متفاوت نسبت به الهیات در پیش گرفتند.

تعداد کلمات: 1055 کلمه / تخمین زمان مطالعه: 5 دقیقه

نویسنده: تونی لِین
ترجمه: روبرت آسریان

اولریش زوینگلی، بنیانگذار جنبش پروتستان در سویس و نخستین عالم الهی کلیساهای اصلاح شده محسوب می شود. وی در اول ژانویه ۱۴۸۴، یعنی پنجاه و دو روز پس از تولد الوتر ، در روستایی، به فاصله چهل کیلومتری زوریخ، چشم به جهان گشود. وی همزمان با الوتر و بدون اینکه با وی در تماس باشد، مستقلا به نگرشی پروتستانی دست یافت. زوینگلی و لوتر به دو زمینه فکری متفاوت تعلق داشتند: لوتر توسط شاگردان گابریل بی إل در دامان مکتب روحانی «طریق نوین» پرورش یافته بود، در حالی که زوینگلی در مکتب کهن توماس آکویناس تعلیم یافته بود. زوینگلی همچنین بر خلاف لوتر، عمیقا تحت تأثیر انسان گرایی اراسموس قرار داشت. در نتیجه این تفاوت در آموزش و تعلیم این دو نفر، هر یک از آنان رویکردی متفاوت نسبت به الهیات در پیش گرفتند. زوینگلی بر این باور بود که هیچ آموزهای نباید با عقل تضاد داشته باشد، در حالی که لوتر، نقش مهمی برای عقل در الهیات قائل نبود. این تفاوت بخصوص در نگرش متفاوت آنان در مورد حضور واقعی مسیح در عشای ربانی به روشنی دیده می شود.

زوینگلی در سال ۱۵۰۶ در شهر گلاروس به مقام کشیشی برگزیده شد. هنگامی که در این شهر مشغول خدمت کشیشی بود، مسئله کسب درآمد توسط سربازان سویسی را که به عنوان سربازان مزدور در ارتش های بیگانه خدمت می کردند، مورد حمله قرار داد. در این زمان، سربازان سویسی به سربازان مزدور شهرت داشتند. همانگونه که امروز بانکهای سویس منبع درآمد مهمی برای این کشور محسوب می شوند، در آن زمان نیز این امر منبع درآمد مهمی برای سویسی ها محسوب می شد. از نظر زوینگلی این حرفه، حرفهای غیراخلاقی محسوب می شد؛ بنابراین، علیه این پدیده شروع به موعظه کرد. اما این رویه زوینگلی مدت زمان زیادی تحمل نشد و وی مجبور شد تا به اینسیدلنا، یعنی شهری که به پرستش مریم باکره مشهور بود، برود. در این مدت، زوینگلی عمیقا در حال مطالعه و بررسی کتب و منابع گوناگون بود و در همین دوره زمانی بود که بنیان های اعتقادات اصلاحی او نهاده شد و وی به این نتیجه رسید که کتاب مقدس مرجع غایی و برتر در زمینه الهیات مسیحی است. در سال ۱۵۱۸ زوینگلی، کشیش کلیسای جامع زوریخ شد. وی در آنجا به شکلی نظامدار شروع به بررسی و تعلیم قسمت های مختلف کتاب مقدس کرد. موعظه و تعلیم، بدین شکل در کلیسای اولیه رواج داشت، اما در زمان زوینگلی، این عمل، اقدامی متکبرانه و جسارت آمیز تلقی می شد.

بیشتر بخوانید : آگوستین پدر الاهیات لاتین

زوینگلی در زوریخ ابتدا تأیید مقام های کلیسای کاتولیک را به دست آورد و در همین حال، گامهایی در جهت اصلاحات دینی برداشت. در سال ۱۵۲۳ وی حتی نامهای گرم و صمیمانه نیز از پاپ دریافت کرد. در سال ۱۵۲۲ وی نخستین اثر اصلاحگرانه خود را به نگارش در آورد که به انتشار افکار او در سرتاسر سویس کمک بسیاری کرد. در سال ۱۵۲۵ اصلاح دینی در زوریخ، دیگر امری تحقق یافته بود. در این موقع، مراسم عشای ربانی به شیوه کاتولیکی ممنوع شده و به شکلی جدید و ساده اجرا می شد. دیگر ایالات سویس، که هر یک کانتون ۲ نامیده می شدند، تصمیم گرفتند که اصلاح دینی را در قلمروهای خود تحقق ببخشند و بدین سان، به نظر می رسید که هدف زوینگلی برای به وجود آمدن سویسی متحد و انجیلی، هدفی دست یافتنی می نماید. زوینگلی در جهت تحقق این هدف، اتحادیه ای از کانتون های انجیلی به وجود آورد؛ اما کانتون های کاتولیک احساس خطر نموده، آنان نیز اقدام به ایجاد اتحادیهای مشابه کردند. نتیجه این امر، وقوع جنگ بین این دو اتحادیه در سال ۱۵۲۹ بود. پس از مدتی صلح و آرامش، بار دیگر در سال ۱۵۳۱ جنگ بین دو اتحادیه آغاز گشت و خود زوینگلی در منطقه کاپل در نبردی کشته شد.
اولریش زوینگلی، بنیانگذار جنبش پروتستان در سویس و نخستین عالم الهی کلیساهای اصلاح شده محسوب می شود. وی در اول ژانویه ۱۴۸۴، یعنی پنجاه و دو روز پس از تولد الوتر ، در روستایی، به فاصله چهل کیلومتری زوریخ، چشم به جهان گشود. وی همزمان با الوتر و بدون اینکه با وی در تماس باشد، مستقلا به نگرشی پروتستانی دست یافت. زوینگلی و لوتر به دو زمینه فکری متفاوت تعلق داشتند: لوتر توسط شاگردان گابریل بی إل در دامان مکتب روحانی «طریق نوین» پرورش یافته بود، در حالی که زوینگلی در مکتب کهن توماس آکویناس تعلیم یافته بود.
یکی از نخستین آثار زوینگلی، کتاب وضوح و قاطعیت کلام خداست که در سال ۱۵۲۲ منتشر شد. در این اثر، زوینگلی به شرح و بررسی این اصل بنیادین نگرش پروتستان می پردازد که کتاب مقدس مرجع نهایی محسوب می شود. زوینگلی همچنین این دیدگاه را مطرح می سازد که کلام خدا قطعیت دارد. هنگامی که خدا سخن می گوید، کلام او به تحقق می پیوندد. «و خدا گفت: روشنایی بشود و روشنایی شد» (پیدایش 3 : 1). کلام خدا همچنین واضع و روشن است، اما این سخن بدین معنی نیست که ممکن است در درک آن خطاصورت نگیرد. اگر ما با دیدگاه ها و تفاسیر خود سراغ کتاب مقدس برویم و در پی آن باشیم تا این دیدگاه ها و تفاسیر را بر کتاب مقدس تحمیل کنیم؛ نمی توانیم پیام آن را بشنویم. اما هنگامی که خدا با فرزندان خود سخن می گوید، کلام او صراحت خود را نشان میدهد. در این صورت، ما می توانیم کلام خدا را بدون هیچ گونه تعلیم انسانی درک کنیم؛ زیرا روح القدس ما را منور می سازد و ما را قادر می سازد تا کلام خدا را در پرتو نور خودش دریابیم. از نظر زوینگلی ما همچنین باید از این خطا اجتناب کنیم که کتاب مقدس را مطیع تفسیر انسانهای خطاپذیر نماییم، مانند تفسیری که پاپ یا شوراهای کلیسایی در مورد آن انجام می دهند. این امر در عمل به معنای این است که برای اینکه کتاب مقدس، افکار و ایده های متفاوت را تأیید نماید، آن را تحریف نماییم. قطعیت نه از قوه فراگیری انسان و نه از مرجعیت کلیسا، بلکه با گوش سپردن فروتنانه به خود خدا حاصل می شود. تجربه خود زوینگلی در این مورد چنین بود:
هنگامی که جوان بودم، همانند اشخاص پیرامونم وقت بسیاری به تعالیم انسانی اختصاص می دادم. و هنگامی که... تصمیم گرفتم وقت خود را کاملا به بررسی کتاب مقدس اختصاص دهم، اغلب با موانعی که فلسفه و الهیات در ذهنم به وجود آورده بودند، روبه رو می شدم. اما بالاخره با هدایت کلام و روح خدا به جایی رسیدم که نیاز به کنار گذاشتن همه این امور را دیدم و دریافتم که برای آموختن تعلیم خدا باید مستقیما به کلام خود او مراجعه کرد. آنگاه از خداوند خواستم که ذهن مرا منور کند و پس از آن اگرچه هیچ کتاب دیگری به جز کتاب مقدس نمی خواندم، کتاب مقدس چنان برای من واضح و آشکار بود که گویی کتب تفسیری بسیاری مطالعه کرده ام. (وضوح و قطعیت کلام خدا )

ادامه دارد..

منبع:
تاریخ تفکر مسیحی، تونی لِین، ترجمه روبرت آسریان، چاپ پنجم، فروزان روز، طهران (1396)

بیشتر بخوانید :
شورای واتیکان دوم
سورن کی‌یرکگارد و تفسیر او از رابطه انسان با خدا
شورای واتیکان اول