آن روی سکه ی مهاجرت

اغلب افرادی که به مهاجرت فکر می کنند، به امکانی برای ادامه ی تحصیل در دانشگاه‌های معتبر و یا کار در شرکتی معتبر در رشته ی تخصصی خود می اندیشند. و با این رویا که مهاجرت می تواند آغازگر تحولات گسترده‌ای در تمامی جنبه‌های زندگی آن‌ها باشد، اقدام به این کار می کنند (1) .

بدون تردید، تصمیم به مهاجرت، یک تصمیم فردی است و پا گذاشتن در این مسیر دشوار، به انتخاب شخص بستگی دارد. اما آنچه مهم است این است که این سکه یک روی دیگر هم دارد! اگر شما نیز به مهاجرت فکر می کنید و در شرف تصمیم برای مهاجرت هستید، بهتر است تا پایان این مقاله با ما همراه باشید و با مشکلاتی که بعد از مهاجرت هم حل شدنی نیستند و یا برای حل کردن آن‌ها باید بهای بسیاری پرداخت شود، آشنا شوید.

آیا دسترسی به رویاها در خانه ممکن نیست؟

طبق تحقیقات به عمل آمده در سال 1973، اغلب افرادی که از کشوری به کشور دیگر مهاجرت می کنند، از منابع ناکافی در کشور خود گلایه می کنند(2). این موضوع در سطح جهانی از این نظر جالب است که بدانید میانگین آمار نرخ مهاجرت در جهان، بیش از دو برابر ایران است! (3) .

اگر بخواهیم به زبان ساده صحبت کنیم ، ضرب المثل «مرغ همسایه غاز است» در سطحی جهانی در نگاه افرادی که مهاجرت می کنند، مصداق دارد! به عنوان مثال، کشور آلمان که یکی از مقاصد اصلی برای مهاجرت ایرانیان است، خود 1.135.000 مهاجر در کشورهای دیگر دارد! (4) . بنابراین، توهم کمبود منابع کافی برای دستابی به رویاها، یک امر جهانی است.

اما حقیقت موضوع درباره ی مسئله ی دستیابی به رویاها به وسیله ی مهاجرت چیست؟ طبق تحقیقاتی که در سال 2014 توسط روانشناسان آمریکایی بر روی علل مهاجرت مهاجران و بررسی عوامل موفقیت و شکست آن‌ها بعد از مهاجرت انجام شد، دلیل اصلی موفقیت در مسیر مهاجرت، نه دسترسی به منابع بیشتر، که تلاش بیشتر افراد مهاجر برای غلبه بر چالش‌ها بوده است(5).

به عبارت بهتر، زمانی که بهای سنگینی برای دستیابی به چیزی پرداخت می کنید، قدر داشتنش را بیشتر خواهید دانست. حتی اگر آنچه به دست آورده اید تفاوتی با آنچه پیش از آن داشته اید نداشته باشد. بنابراین، کسانی که پس از مهاجرت موفق به کسب رویای خود می شوند، اگر همان تلاش و سختکوشی را در کشور خود انجام می دادند، موفقیتی به مراتب بزرگ‌تر در انتظار آن‌ها بود.

چه مشکلاتی بعد از مهاجرت حل نمی شوند؟

مهاجرت می تواند آغازگر سلسله تحولات فراوان در زندگی انسان‌ها باشد. با این حال، خود مهاجرت نیز مشکلاتی با خود به همراه دارد. مشکلاتی که گاهی بسیار دشوار‌تر از مشکلات پیش از مهاجرت است. برای بررسی این مسائل، باید نگاهی کلی نگر به همه ی جنبه‌های زندگی داشته باشیم تا بدانیم آیا بهایی که برای موفقیت می پردازیم، هم ارزش آنچه به دست می آوریم خواهد بود یا خیر!

1.تنهایی و غربت

یکی از بزرگ‌ترین مشکلاتی که پس از مهاجرت به وجود می آید، تنهایی و غربت ناشی از دوری از خانواده و دوستان است. به گفته ی روانشناسان، تنهایی پس از مهاجرت که به آن نوستالژی نیز گفته می‌شود، می تواند دلیل ناکامی بسیاری از مهاجران و همچنین توجیهی برای گرایش برخی از آن‌ها به سمت انواع مخدر و تفریحات ناسالم باشد(5). غلبه بر حس تنهایی و کنار آمدن با غربت ناشی از مهاجرت، مسئله‌ای است که برای حل آن گاهی دهه‌ها زمان لازم است.

2.اختلافات مذهبی و فرهنگی

از دیگر مشکلات مهاجرت، اختلافات مذهبی و فرهنگی است. پایبندی به آموزه‌های دینی در فضایی که شرایط آن نسبت به سرزمین مادری کمتر محیا است (مانند پیدا کردن غذای با طبخ حلال و تفریحات سالم درچارچوب شریعت) می تواند ریشه ی مشکلات بسیار و افسردگی بعد از مهاجرت باشد (2) .

همچنین، تعاریفی که در سرزمین‌های مختلف به واسطه ی اختلافات فرهنگی به وجود می آید، مانند آداب معاشرت، شیوه‌های ابراز مهربانی، داد و ستد، تعارفات و بسیاری دیر از اختلافات فرهنگی که گاهی در تضاد شدید با باورهای پیشین انسان است و سبب ایجاد مشکلات فراوان می گردد.

3.تفاوت‌های مربوط به قوانین

از دیگر مشکلات مهاجرت می توان به قوانین کشور‌ها و نحوه ی اجرای آن‌ها در کشورهای دیگر اشاره کرد. بسیاری از مهاجرانی که بخصوص از ایران به کشورهای دیگر مهاجرت می کنند، با مشکلات عدیده‌ای در این زمینه روبرو می شوند که گاهی ممکن است برای آن‌ها گران تمام شود. علاوه بر اختلافات فاحش در سیستم‌ها و قوانین، و نحوه ی اجرای قوانین، باید به برخی از قانون های مخصوص مهاجران در کشور‌های دیگر نیز اشاره کنیم.

در اغلب کشورهای مهاجر پذیر، قوانین و محدودیت هایی وجود دارد که تنها برای مهاجران و اتباع بیگانه لازم الاجرا هستند. وجود اینگونه تبعیض‌ها در چارت قوانین کشورها، اغلب اوقات بسیار سخت و آزار دهنده است (5).

4.تامین هزینه‌های زندگی

موضوع دیگر، تامین هزینه‌های زندگی در زمان مهاجرت است. از آنجایی که اختلاف بین واحدهای ارزی-ریالی همواره در حال افزایش است، تامین هزینه‌های مهاجرت از داخل کشور امری بسیار دشوار است. از سویی دیگر، کشورهایی که امکانات پیشرفته تری برای کار و یا تحصیل در اختیار دارند، دارای هزینه‌های بسیار سنگین برای زندگی نیز هستند. بنابراین یکی از مهم‌ترین معضلات برای مهاجرت، مخصوصا مهاجرت تحصیلی، تامین مخارج زندگی خواهد بود (2) .

5.مشکلات بهداشت و درمان

معضل دیگر برای مهاجران، عدم برخورداری از قوانین یکسان بهداشتی و درمانی در کشور مقصد است. برخی امکانات بهداشتی و درمانی در برخی کشور‌ها فقط در اختیار شهروندان آنجاست و برای یک مهاجر دشوار خواهد بود که بتواند هزینه‌های درمانی خود را شخصاً پرداخت کند و یا با قوانین حاکم بر سیستم‌های تامین اجتماعی کنار بیاید(4).

6.مسائل روحی روانی دیگر

بجز موارد ذکر شده، مسائل و مشکلات عدیده ی دیگری نیز برای یک مهاجر بیگانه در کشور‌های دیگر وجود دارد که اغلب آن‌ها نیز، مسائل روحی و روانی هستند. به عنوان مثال مشکل رویارویی با انسان‌های ملی گرا و نژاد پرست، مسئله‌ای است که یک انسان را در کشورهای بیگانه می تواند تا آخر عمر مورد آزار قرار دهد. مسائلی از این دست، بسیار فراوانند. مشکلاتی که مهاجران کمتر به آن پرداخته و معمولاً کتمان می شوند.

بنابراین، بهتر است پیش از تصمیم به مهاجرت، آن روی سکه ی مهاجرت را نیز ببینید. اغلب شرکت‌های فعال در زمینه ی مهاجرت، مایلند که برای بالابردن آمار کاری خود، ظاهری زیبا از مهاجرت را جلوه دهند و به همین دلیل، مسائل و مشکلات ناشی از مهاجرت کمتر دیده و شنیده می‌شود.

از آنجایی که این تصمیم (یعنی تصمیم به مهاجرت) تصمیمی برای تمام زندگی محسوب می‌شود و گریختن از مشکلات نام برده برای هرکسی ساده نخواهد بود، بهتر است یک بار دیگر مسئله ی مهاجرت را مورد ارزیابی قرار داده و سبکی و سنگینی کفه‌های ترازو را با دانستن حقایقی که برای مهاجرت وجود دارد، دوباره بسنجیم.

به احتمال فراوان، در این ارزیابی مجدد، تلاش و سخت کوشی در سرزمین مادری، برای تحقق رویاهای فردی و همچنین تعالی کشور خود، پیروز خواهد بود.

پینوشتها