خون‌ريزي‌هاي زنانه از تشخيص تا درمان
خونريزي غيرطبيعي از واژن يکي از شايع‌ترين شکاياتي است که مراجعان به کلينيک‌هاي مامايي، عمومي و تخصصي زنان و زايمان مطرح مي‌کنند. اين علامت مي‌تواند طيف وسيعي از علل و بيماري‌ها را شامل شود که بسته به سن و زمان وقوع آن، متفاوت هستند. معمولا پزشک معالج در اولين برخورد با اين بيماران ضمن در نظر گرفتن سن بيمار و زمان ايجاد علامت طي دوره ماهانه، تشخيص‌هاي افتراقي متفاوتي را در نظر مي‌گيرد و پس از معاينه و استفاده از وسايل کمک تشخيصي مانند سونوگرافي و پاپ‌اسمير، به تشخيص قطعي مي‌رسد.
زناني که با اين مشکل دست به گريبان هستند، از لحاظ سني، به 6 دسته تقسيم مي‌شوند: نوزادان، سنين قبل از بلوغ، دوران بلوغ، سنين توليدمثل و سنين قبل از يائسگي و سنين بعد از يائسگي. دلايل خونريزي از واژن در اين گروه‌هاي سني مي‌تواند مشترک يا متفاوت باشد. بعضي از بيماري‌ها، مختص يک گروه سني خاص است و بعضي بيماري‌ها در همه گروه‌هاي سني مشترک است.
دو علت کلي براي يک مشکل
به‌طور کلي، خونريزي غيرطبيعي را به دو دسته تقسيم مي‌کنند:
• خونريزي با علل عضوي (رحم و دستگاه تناسلي): که در نتيجه‌ي بيماري مستقيم رحم و دستگاه تناسلي رخ مي‌دهد.
• خونريزي با علل غيرعضوي: که ناشي از عدم تعادل هورموني يا بيماري‌هاي خوني است.
در خون‌ريزي‌هاي پس از مقاربت معمولا علل عضوي مطرح هستند. مواردي که مي‌توان در تشخيص‌هاي افتراقي علل خونريزي پس از مقاربت نام برد عبارت‌اند از: پوليپ دهانه رحم، وجود جسم خارجي، التهاب، عفونت يا زخم دهانه رحم، ايجاد پارگي و زخم در نتيجه مقاربت در ناحيه تناسلي، ضايعات پيش سرطاني يا سرطان‌هاي دستگاه تناسلي. بيماران به محض مشاهده اين علامت بايد سريعا به پزشک معالج خود مراجعه کنند زيرا تشخيص به موقع و درمان صحيح در همه اين موارد مي‌تواند کمک‌کننده باشد. در موارد پارگي و زخم در نتيجه مقاربت نيز مي‌توان پس از معاينه و تشخيص، در صورت خونريزي شديد و فعال، اقدام به ترميم نمود. بعضي اوقات، خون‌ريزي‌هاي ناشي از پارگي واژن آن‌قدر شديد است که به شوک مي‌انجامد و کشنده است و نيازمند درمان و جراحي در بيمارستان.
پوليپ دهانه رحم
پوليپ‌هاي رحمي هنگامي ايجاد مي‌شوند که بافت داخلي رحم بيش از حد رشد کرده و سبب ايجاد برآمدگي در رحم مي‌شود. خانم‌هايي که به اين اختلال گرفتار مي‌شوند ممکن است گاهي بين دو دوره قاعدگي‌شان خونريزي غير طبيعي رحم را نيز تجربه کنند. ساير علايم نيز عبارتند از: خونريزي پس از مقاربت، لکه‌بيني، خونريزي بيش از حد در زمان قاعدگي، خونريزي پس از يائسگي و خونريزي در حين هورمون درماني. در بعضي از موارد، خونريزي به دنبال مقاربت به‌صورت لکه‌بيني يا خون تيره است که پس از معاينه در صورتي که پوليپ دهانه رحم مطرح باشد، پزشک مي‌تواند اقدام به خارج کردن پوليپ کرده و نمونه را جهت تشخيص به آزمايشگاه پاتولوژي ارسال کند.
ضايعات پيش‌سرطاني
سرطان دهانه رحم، دومين سرطان شايع خانم‌ها در سراسر جهان است و پس از ضايعات پيش‌سرطاني دهانه رحم ايجاد مي‌شود. عواملي که نقش مهمي در ايجاد سرطان دهانه رحم و ضايعات پيش سرطاني دارند، عبارت‌اند از:
ازدواج‌هاي متعدد، سن پايين ازدواج، عدم رعايت بهداشت فردي، سيگار کشيدن، كمبود ويتامين A و C، فعاليت جنسي، سن پايين در اولين مقاربت، متعدد بودن شرکاي جنسي و عفونت‌هاي مقاربتي. عامل ايجادكننده سرطان دهانه رحم و ضايعات پيش سرطاني دهانه رحم، ويروسي به نام ويروس پاپيلوم انساني است كه از طريق رابطه جنسي منتقل مي‌شود. در سرطان‌هاي دهانه رحم، خونريزي پس از مقاربت اتفاق مي‌افتد و در مواردي كه سرطان پيشرفت كرده باشد، فرد با ترشحات زياد واژن، كاهش وزن و حتي انسداد مجاري ادراري روبه‌رو مي‌شود. هنگامي که در معاينه، التهاب و زخم دهانه رحم مشاهده شود، اولين اقدام، گرفتن نمونه گردن رحم يا همان پاپ‌اسمير است و پس از گرفتن جواب مي‌توان اقدام به درمان کرد. اگر ضايعات خوش‌خيم باشد، مي‌توان درمان دارويي يا کرايوتراپي يا به اصطلاح عاميانه «فريز» را انجام داد و اگر ضايعات پيش‌بدخيم يا بدخيم مطرح باشد، درمان‌هاي اختصاصي‌تر و حتي جراحي را در قدم بعدي درمان بايد قرار داد. تشخيص بيماري‌هاي بدخيم و سرطان دهانه رحم که بسياري از اوقات با علامت خونريزي پس از مقاربت ظاهر مي‌شود، از طريق پاپ‌اسمير، نمونه‌برداري و کولپوسکوپي است که درمان‌هاي اختصاصي خاص خود را دارد.
خونريزي در زنان يائسه
گاهي در خانم‌هاي يائسه، در سنين پس از يائسگي و به دنبال کمبود هورمون‌هاي جنسي، مخاط واژن و دستگاه تناسلي نازک و آتروفيک مي‌شود و به دنبال هر گونه تماس جنسي و حتي در هنگام معاينه متخصص زنان، دچار خونريزي مي‌شود. تشخيص قطعي اين حالت هم با تست دهانه رحم يا پاپ‌اسمير است که در صورت تشخيص، مي‌توان از انواع داروهاي هورموني به صورت موضعي تحت نظر پزشک متخصص استفاده کرد.
خونريزي در زنان باردار
در زنان باردار به دليل افزايش ميزان جريان خون دهانه رحم و بافت‌هاي اطراف، ممکن است بعد از پاپ اسمير يا آزمايش سرطان دهانه رحم، معاينه داخلي و يا رابطه جنسي، خونريزي يا لکه‌بيني ايجاد شود. در صورتي که خونريزي به دنبال مقاربت در خانم‌هاي باردار ايجاد شد اولين تشخيص تهديد به سقط است. البته موارد ديگري که در ابتداي مقاله نام برده شد نيز مي‌تواند در اين بيماران مطرح باشد. در صورت مشاهده هرگونه خونريزي در بارداري، اولين اقدام مراجعه به پزشک متخصص و معاينه است و حتي مي‌توان در بارداري هم از تست پاپ‌اسمير براي تشخيص استفاده کرد. در صورت وجود هر کدام از بيماري‌ها، درمان بايد توسط پزشک متخصص آموزش‌ديده جهت درمان قطعي همراه با حفظ بارداري در صورت امکان انجام پذيرد. در پايان بايد تذکر بدهم که اگر هر علامت غيرطبيعي در دستگاه تناسلي خود مشاهده کرديد، بايد در اسرع‌وقت به پزشک مراجعه کنيد و از خوددرماني و درمان‌هاي خانگي پرهيز کنيد. درماني که براي دوستان يا اقوام شما انجام شده، لزوما براي شما مفيد نيست.
منبع:www.salamat.com
/ع
زناني که با اين مشکل دست به گريبان هستند، از لحاظ سني، به 6 دسته تقسيم مي‌شوند: نوزادان، سنين قبل از بلوغ، دوران بلوغ، سنين توليدمثل و سنين قبل از يائسگي و سنين بعد از يائسگي. دلايل خونريزي از واژن در اين گروه‌هاي سني مي‌تواند مشترک يا متفاوت باشد. بعضي از بيماري‌ها، مختص يک گروه سني خاص است و بعضي بيماري‌ها در همه گروه‌هاي سني مشترک است.
دو علت کلي براي يک مشکل
به‌طور کلي، خونريزي غيرطبيعي را به دو دسته تقسيم مي‌کنند:
• خونريزي با علل عضوي (رحم و دستگاه تناسلي): که در نتيجه‌ي بيماري مستقيم رحم و دستگاه تناسلي رخ مي‌دهد.
• خونريزي با علل غيرعضوي: که ناشي از عدم تعادل هورموني يا بيماري‌هاي خوني است.
در خون‌ريزي‌هاي پس از مقاربت معمولا علل عضوي مطرح هستند. مواردي که مي‌توان در تشخيص‌هاي افتراقي علل خونريزي پس از مقاربت نام برد عبارت‌اند از: پوليپ دهانه رحم، وجود جسم خارجي، التهاب، عفونت يا زخم دهانه رحم، ايجاد پارگي و زخم در نتيجه مقاربت در ناحيه تناسلي، ضايعات پيش سرطاني يا سرطان‌هاي دستگاه تناسلي. بيماران به محض مشاهده اين علامت بايد سريعا به پزشک معالج خود مراجعه کنند زيرا تشخيص به موقع و درمان صحيح در همه اين موارد مي‌تواند کمک‌کننده باشد. در موارد پارگي و زخم در نتيجه مقاربت نيز مي‌توان پس از معاينه و تشخيص، در صورت خونريزي شديد و فعال، اقدام به ترميم نمود. بعضي اوقات، خون‌ريزي‌هاي ناشي از پارگي واژن آن‌قدر شديد است که به شوک مي‌انجامد و کشنده است و نيازمند درمان و جراحي در بيمارستان.
پوليپ دهانه رحم
پوليپ‌هاي رحمي هنگامي ايجاد مي‌شوند که بافت داخلي رحم بيش از حد رشد کرده و سبب ايجاد برآمدگي در رحم مي‌شود. خانم‌هايي که به اين اختلال گرفتار مي‌شوند ممکن است گاهي بين دو دوره قاعدگي‌شان خونريزي غير طبيعي رحم را نيز تجربه کنند. ساير علايم نيز عبارتند از: خونريزي پس از مقاربت، لکه‌بيني، خونريزي بيش از حد در زمان قاعدگي، خونريزي پس از يائسگي و خونريزي در حين هورمون درماني. در بعضي از موارد، خونريزي به دنبال مقاربت به‌صورت لکه‌بيني يا خون تيره است که پس از معاينه در صورتي که پوليپ دهانه رحم مطرح باشد، پزشک مي‌تواند اقدام به خارج کردن پوليپ کرده و نمونه را جهت تشخيص به آزمايشگاه پاتولوژي ارسال کند.
ضايعات پيش‌سرطاني
سرطان دهانه رحم، دومين سرطان شايع خانم‌ها در سراسر جهان است و پس از ضايعات پيش‌سرطاني دهانه رحم ايجاد مي‌شود. عواملي که نقش مهمي در ايجاد سرطان دهانه رحم و ضايعات پيش سرطاني دارند، عبارت‌اند از:
ازدواج‌هاي متعدد، سن پايين ازدواج، عدم رعايت بهداشت فردي، سيگار کشيدن، كمبود ويتامين A و C، فعاليت جنسي، سن پايين در اولين مقاربت، متعدد بودن شرکاي جنسي و عفونت‌هاي مقاربتي. عامل ايجادكننده سرطان دهانه رحم و ضايعات پيش سرطاني دهانه رحم، ويروسي به نام ويروس پاپيلوم انساني است كه از طريق رابطه جنسي منتقل مي‌شود. در سرطان‌هاي دهانه رحم، خونريزي پس از مقاربت اتفاق مي‌افتد و در مواردي كه سرطان پيشرفت كرده باشد، فرد با ترشحات زياد واژن، كاهش وزن و حتي انسداد مجاري ادراري روبه‌رو مي‌شود. هنگامي که در معاينه، التهاب و زخم دهانه رحم مشاهده شود، اولين اقدام، گرفتن نمونه گردن رحم يا همان پاپ‌اسمير است و پس از گرفتن جواب مي‌توان اقدام به درمان کرد. اگر ضايعات خوش‌خيم باشد، مي‌توان درمان دارويي يا کرايوتراپي يا به اصطلاح عاميانه «فريز» را انجام داد و اگر ضايعات پيش‌بدخيم يا بدخيم مطرح باشد، درمان‌هاي اختصاصي‌تر و حتي جراحي را در قدم بعدي درمان بايد قرار داد. تشخيص بيماري‌هاي بدخيم و سرطان دهانه رحم که بسياري از اوقات با علامت خونريزي پس از مقاربت ظاهر مي‌شود، از طريق پاپ‌اسمير، نمونه‌برداري و کولپوسکوپي است که درمان‌هاي اختصاصي خاص خود را دارد.
خونريزي در زنان يائسه
گاهي در خانم‌هاي يائسه، در سنين پس از يائسگي و به دنبال کمبود هورمون‌هاي جنسي، مخاط واژن و دستگاه تناسلي نازک و آتروفيک مي‌شود و به دنبال هر گونه تماس جنسي و حتي در هنگام معاينه متخصص زنان، دچار خونريزي مي‌شود. تشخيص قطعي اين حالت هم با تست دهانه رحم يا پاپ‌اسمير است که در صورت تشخيص، مي‌توان از انواع داروهاي هورموني به صورت موضعي تحت نظر پزشک متخصص استفاده کرد.
خونريزي در زنان باردار
در زنان باردار به دليل افزايش ميزان جريان خون دهانه رحم و بافت‌هاي اطراف، ممکن است بعد از پاپ اسمير يا آزمايش سرطان دهانه رحم، معاينه داخلي و يا رابطه جنسي، خونريزي يا لکه‌بيني ايجاد شود. در صورتي که خونريزي به دنبال مقاربت در خانم‌هاي باردار ايجاد شد اولين تشخيص تهديد به سقط است. البته موارد ديگري که در ابتداي مقاله نام برده شد نيز مي‌تواند در اين بيماران مطرح باشد. در صورت مشاهده هرگونه خونريزي در بارداري، اولين اقدام مراجعه به پزشک متخصص و معاينه است و حتي مي‌توان در بارداري هم از تست پاپ‌اسمير براي تشخيص استفاده کرد. در صورت وجود هر کدام از بيماري‌ها، درمان بايد توسط پزشک متخصص آموزش‌ديده جهت درمان قطعي همراه با حفظ بارداري در صورت امکان انجام پذيرد. در پايان بايد تذکر بدهم که اگر هر علامت غيرطبيعي در دستگاه تناسلي خود مشاهده کرديد، بايد در اسرع‌وقت به پزشک مراجعه کنيد و از خوددرماني و درمان‌هاي خانگي پرهيز کنيد. درماني که براي دوستان يا اقوام شما انجام شده، لزوما براي شما مفيد نيست.
منبع:www.salamat.com
/ع
