یکی از مهمترین عنصری که نقش محوری در شکوفایی و الهی شدن انسان ها دارد، نگاه قدسی به ازدواج است.
مقدمه
تفاوت های جنسیتی که در زن و مرد وجود دارد، گرایش همسری در زن و مرد را به شکل های نسبتا متفاوتی بارور و فعال میسازد." خداوند طبیعت مردانه را به گونه ای تمهید و آماده ساخته است که دل بسته دیگران گردیده و به آنان مهر بورزد". (1) به همین دلیل است که بسیاری از امور مردها را دل داده خویش ساخته و پایبند خود میسازد. اما جنسیت زنانه با هنر دلبری و جلب محبت سرشته شده و قادر هستند تا مردها را شیدای خودشان سازند." مردها آنچنان در تمنای وصال زنان بی قرار میشوند که اگر عواطف شان معطوف به زنی نگردد، احساس خلاء روحی نموده" (2) و زندگی برای آنها بی معنا خواهد بود. "مرد در آفرینش انسان، مظهر طلب، عشق و تقاضاست و احساسات او طالبانه و نیازآمیز ساخته شده است" (3) "و این همه به او عطا گردیده، تا آماده دلدادگی و مجذوبیت گردد". (4) این ویژگی مردانه از اولین تجربه عاطفی انسان، یعنی دلدادگی حضرت آدم به حضرت حوا (5) به روشنی قابل رویت است.
اقتضای طبیعت زن
زن به اقتضای طبیعت زنانه خودش علاقه دارد که مورد مهرورزی مردانه قرار گیرد و در تلاش است تا دل مردی را ربوده و او را اسیر دام خودش کند و هرگاه در چنین صید و دلبری ناکام شود، احساس دلشکستگی و شکست میکند طبق این طبیعت است که زنان به خودآرایی و خودنمایی میپردازند تا خودشان را زیباتر جلوه دهند و مرد را در دام عشق خویش اسیر کنند. " بنابراین زن، مظهر محبوبیت و معشوقت بوده و احساسات او مطلوبانه و نازخیز می باشد" (6) این صفات به زن داده شده تا مردی را جذب خویش کند و در کنار هم به آرامش و آسایش و کامرانی برسند.
نکته: مرد میخواهد شخص زن را تصاحب کند و زن میخواهد دل مرد را به تسخیر خودش در بیاورد. مرد، از زن خودش زیبایی و ناز میخواهد و زن، از شوهرش شجاعت و دلیری میخواهد.
این صفت های که خدواند در نهاد زن و مرد قرار داده بخاطر مصالح و کارایی نهاد خانواده است که زن و مرد باید در اولین قدم های زندگی، اینها را محترم بشمارند و این صفت ها را تقویت کنند تا از شکوفایی بیشتری در زندگی خویش بهرهمند شوند.
نکته: مرد میخواهد شخص زن را تصاحب کند و زن میخواهد دل مرد را به تسخیر خودش در بیاورد. مرد، از زن خودش زیبایی و ناز میخواهد و زن، از شوهرش شجاعت و دلیری میخواهد.
این صفت های که خدواند در نهاد زن و مرد قرار داده بخاطر مصالح و کارایی نهاد خانواده است که زن و مرد باید در اولین قدم های زندگی، اینها را محترم بشمارند و این صفت ها را تقویت کنند تا از شکوفایی بیشتری در زندگی خویش بهرهمند شوند.
نگاه الهی به ازدواج
یکی از مهمترین عنصری که نقش محوری در شکوفایی و الهی شدن انسان ها دارد، نگاه قدسی به ازدواج است.
در کشورهای غربی به ازدواج فقط نگاه غریزه جنسی دارند و به همین دلیل است که گرایش به ازدواج در جوامع غربی کاهش پیدا کرده، چون نگاه آنها فقط جنسی است و با خودشان میگویند که دنبال این نیستیم که خودمان را زیر بار مسئولیت قرار بدهیم و هزینه کمتری هم می کنیم. به همین دلیل است که جوامع غربی، تقدسی ندارند. اما در جامعه دینی ما، به ازدواج نگاه تقدسی و ارزشی دارند و سعی دارند که جامعه را برای این امر آماده سازند.
در روایت آمده است که گرایش به همسر خواهی و ازدواج به مثابه <خیر> و اجتناب از آن به عنوان < شر> تعریف کردیده(7)
وقتی ازدواج صورت بپذیرد، گناه کمتر میشود و به این دلیل خیر نامیده میشوند افراد متاهل اما مجرد ماندن و در این فضای آلوده و آماده بودن زمینه ای گناه سبب میشود تا فرد مجرد شر نامیده شود. قطعا افراد مجردی هستند که از لحاظ دینی خیلی خوب هستند و دنبال کار خوب هستند اما فضیلتی که برای افراد متاهل وجود دارد برای فرو مجرد وجود ندارد. حتی عبادت های الهی نیز با مقیاس دلبستگی های همسران مورد ارزیابی قرار میگیرد(8) و کفه ترازو به سمت افراد متاهل است و آنها بیشتر از رحمت الهی بهرمند هستند. دو رکعت نماز متاهل برابر با هفتاد رکعت نماز مجرد ارزش دارد(9)
نکته: انسان ها برای الهی شدن آفریده شده اند و باید به تکامل برسند و ازدواج کردن یکی از سریع ترین مسیر ها برای رسیدن به تکامل است. در جامعه ای اسلامی، وظیفه مسئولین این است که زمینه را برای ازدواج جوانان فراهم کنند تا آنها اسیر دام شیطان نشوند و از مسیر الهی جا نمانند.
خیر>
در کشورهای غربی به ازدواج فقط نگاه غریزه جنسی دارند و به همین دلیل است که گرایش به ازدواج در جوامع غربی کاهش پیدا کرده، چون نگاه آنها فقط جنسی است و با خودشان میگویند که دنبال این نیستیم که خودمان را زیر بار مسئولیت قرار بدهیم و هزینه کمتری هم می کنیم. به همین دلیل است که جوامع غربی، تقدسی ندارند. اما در جامعه دینی ما، به ازدواج نگاه تقدسی و ارزشی دارند و سعی دارند که جامعه را برای این امر آماده سازند.
در روایت آمده است که گرایش به همسر خواهی و ازدواج به مثابه <خیر> و اجتناب از آن به عنوان < شر> تعریف کردیده(7)
وقتی ازدواج صورت بپذیرد، گناه کمتر میشود و به این دلیل خیر نامیده میشوند افراد متاهل اما مجرد ماندن و در این فضای آلوده و آماده بودن زمینه ای گناه سبب میشود تا فرد مجرد شر نامیده شود. قطعا افراد مجردی هستند که از لحاظ دینی خیلی خوب هستند و دنبال کار خوب هستند اما فضیلتی که برای افراد متاهل وجود دارد برای فرو مجرد وجود ندارد. حتی عبادت های الهی نیز با مقیاس دلبستگی های همسران مورد ارزیابی قرار میگیرد(8) و کفه ترازو به سمت افراد متاهل است و آنها بیشتر از رحمت الهی بهرمند هستند. دو رکعت نماز متاهل برابر با هفتاد رکعت نماز مجرد ارزش دارد(9)
نکته: انسان ها برای الهی شدن آفریده شده اند و باید به تکامل برسند و ازدواج کردن یکی از سریع ترین مسیر ها برای رسیدن به تکامل است. در جامعه ای اسلامی، وظیفه مسئولین این است که زمینه را برای ازدواج جوانان فراهم کنند تا آنها اسیر دام شیطان نشوند و از مسیر الهی جا نمانند.
خیر>
وظیفه خانواده ها
ازدواج کردن یک امر الهی است و نباید در راه آن بن بستی ایجاد کرد.
ازدواج کردن را برای جوانان سخت نکنید، اگر آنها به گناهی بیفتند، شما هم در قبال ان گناه مسئولیت دارید.
اگر در خانواده خودتان فرزند پسر یا دختر دارید که به سن ازدواج رسیدن و فهم درستی از زندگی دارند، زمینه ازدواج کردن را برای آنها فراهم سازید تا از شر گناهان در امان بمانند.
ازدواج کردن را برای جوانان سخت نکنید، اگر آنها به گناهی بیفتند، شما هم در قبال ان گناه مسئولیت دارید.
اگر در خانواده خودتان فرزند پسر یا دختر دارید که به سن ازدواج رسیدن و فهم درستی از زندگی دارند، زمینه ازدواج کردن را برای آنها فراهم سازید تا از شر گناهان در امان بمانند.
سجاد رستمی چورتی
پی نوشت
[1] قَالَ امیرالمؤمنین علیه السلام قُلُوبُ الرِّجَالِ وَحْشِیَّةٌ فَمَنْ تَأَلَّفَهَا أَقْبَلَتْ عَلَیْهِ. دلهاى مردم رمنده است (با هم آشنائى ندارند) پس هر که آنها را (با همراهى و نیکى و دوستى) بدست آورد باو رو مى آورن. (شیخ حر عاملی، وسائل الشیعة، جلد 12،صفحه 159)
[2] مصباح یزدی، نگاهی گذرا به حقوق بشر قم: انتشارات مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمینى(قدس سره)، 1388، صفحه 219
[3] مطهری، مجموعه آثار، قم؛ صدرا، جلد 19، صفحه 186
[4] مصباح یزدی، همان، صفحه 219 .فقال آدم عند ذلک یا رب من هذا الخلق الحسن الذی قد آنسنیی قربه و النظر الیه، آدم علیه السلام گفت خدایا این چیست که خلق کردی و من دوست دارم او را برای خودم داشته باشم و نگاه کنم به او. (علامه مجلسی، بحارالانوار، جلد 11،صفحه 221
[5] مطهری،همان،صفحه 186
[6] و قال؛ خیارُ امّتی المتاهّلون و شرارُ اُمّتی العُزّاب(علامه مجلسی، بحارالانوار، جلد 100،صفحه 221)
[7] و قال المُتزوّج النائمُ افضلُ عند الله من الصّائم القائم العزب. (همان)
[8] قال ابوعبدالله علیه السلام؛ رکعتان یصلیهما المتزوجُ افضلُ من سبعین رکعهً یصلیهما الاعزابُ. شیخ طوسی، تهذیب الاحکام، جلد 7، صفحه 239
بیشتر بخوانید :
اهمیت و جایگاه ازدواج
فلسفه و اهداف ازدواج از منظر قرآن و اهل بیت
نگرش همسران به ازدواج
تصورات اشتباه قبل از ازدواج
آگاهی درباره ازدواج؛ اولین مقدمه برای ازدواج
6 باور نادرست درباره ازدواج