راهکارهایی برای صبور شدن

اگر کسی دنیا را آن طور که هست بشناسد، در حوادث و سختی ها خود را نمی بازد و از کوره بیرون نمی‌رود. باید نگاه خودتان را تغییر بدهید و دنیا را مکان ابدی برای خودتان تصور نکنید. 
 

دنیای ماشینی با وجود بسیاری از خوبی های که به همراه داشته، آفت‌های بیشماری هم با خود وارد زندگی ما کرده است. یکی از آن آفت ها بی صبری، بی حوصلگی، عجول بودن و کم طاقتی است که بلای جان بسیاری از افراد شده است. 

به عنوان مثال؛ فرد در زندگی شخصی خودش نمی‌تواند طاقت بیاورد که شوهرش یا خانمش چند انتقاد به او وارد کند و زندگی را می‌خواهد با وجود همین اتفاق ساده، از بین ببرد. مثال دیگر که خیلی اتفاق می افتد و به گونه ای برای همه ما عادی شده این است که راننده ای را می‌بینیم با تمام عجله و شتاب در حال حرکت است و اگر در ترافیک گیر کند با بوق های پشت سر هم، عصبانیت و نبود صبر خودش را اعلام می‌کند. 

افرادی را می‌بینیم که با کوچکترین جرقه ای، تبدیل به آتش می‌شوند و می‌خواهند دامان دیگران را بسوزانند و از زور و قدرت خودشان بر علیه افراد ضعیف تر استفاده کنند.  جنون سرعت در جاده‌ها، خشونت به هر شکل ممکن، رشد انفجاری مشاجره در ادارات و شرکت‌ها، طلاق، داد زدن سر بچه… همه اینها و بسیاری دیگر از مرض‌های این دنیا را می‌توان تماما یا حداقل بخشی از آن را در بی‌قراری ردیابی کرد.[1]
 

اولین قدم برای اینکه بتوانیم صبور باشیم این است مالک نفس خودمان باشیم، نه اینکه نفس مالک ما باشد. امام هادی (علیه السلام) می فرمایند : یکی از اصحاب از امام هادی (علیه السلام) پیرامون معنای حِلم و بردباری سؤال نمود؟ حضرت در پاسخ فرمود: این که در هر حال مالک نَفْس خود باشی و خشم خود را فرو بری و آن را خاموش نمائی و این تحمّل و بردباری در حالی باشد که توان مقابله با شخصی را داشته باشی. [2]
 

اگر کسی دنیا را آن طور که هست بشناسد، در حوادث و سختی ها خود را نمی بازد و از کوره بیرون نمی‌رود. باید نگاه خودتان را تغییر بدهید و دنیا را مکان ابدی برای خودتان تصور نکنید. 
 

اگر شما عصبانی هستید و دلتان می‌خواهد با مشت بکوبید تو سر طرف مقابل تان، کمی با خودتان فکر کنید به مدت دو ثانیه نه بیشتر، که عاقبت کار چه می‌شود آیا به غیر از نگرانی و اضطراب چیزی به همراه دارد؟ امام جعفر صادق( علیه السلام) می فرمایند : چه بسا یک لحظه صبر کردن موجب سرور و خوشحالی طولانی شود و چه بسا لحظه ای لذت بردن موجب اندوه طولانی گردد. کَم مِنْ صَبر ساعةٍ قَدْ أورَثتْ فَرَحاً طویلاً و کَم من لذَّةِ ساعةٍ قَدْ أورَثَتْ حُزناً طویلاً.[3]   

پس بهتر است که صبر داشته باشید و همیشه با خودتان خلوت کنید و تفکر خود را متمرکز بر روی رفتارهای خودتان کنید. چه بسا کارهای خیری که عاقبت آن بخاطر نداشت صبر، تباه شده باشد. چه مجاهدت‌های در راه خدا کرده باشید و اما در آخر کار بخاطر نداشتن صبر، آن را به دره تباهی بفرستید. امیرالمومنین(علیه السلام) می فرمایند : صبر در کارها همانند سر در بدن است، همان طور که وقتی سر از بدن جدا شود، بدن فاسد می گردد، اگر صبر از کارها جدا شود، کارها تباه و فاسد خواهد شد.[4] 

نکته: به این بیاندیشید که چه لزومی برای عجله کردن است و سعی کنید خود را قانع کنید که دلیلی برای عجله و اضطراب نیست. در هنگامی که حوصله شما تمام می شود نفسی عمیق بکشید و سعی کنید ذهن خود را پر از مزایای صبر و حوصله نمایید. 
 

 یعنی به جای اینکه در موقعیت هیجان و احساس دست به رفتار سریع بزنید. زمانی را به عنوان پایه برای خود در نظر بگیرید و رفتارتان را موکول کنید به زمان آینده ای که مشخص کرده اید. معمولا پایداری و استقامت برای مدتی معین منجر به تغییر رفتار یا کاهش شدت رفتار یا حتی از بین رفتن ضرورت انجام رفتاری خواهد شد. 

تذکر: شاید این فکر چندان پرطرفدار نباشد. آدم ها دوست ندارند زیاد در مورد آن بشنوند. اما این دقیقا همان چیزی است که همه افراد صبور به کار بسته‌ اند. آنها روزها و روزها تمرین کرده‌اند تا به درجه ای رسیدند که کنترل کامل بر روی رفتار خودشان دارند. 
 

وقتی هیچ چیز نمی‌تواند به شما کمک کند، سعی کنید چند نفس عمیق بکشید. این تمرین ساده، قدرت آرامش بخشیدن به ذهن و بدن شما را دارد. وقتی در شرایطی نظیر یک ترافیک آزاردهنده یا هر شرایط کسل‌ کننده دیگری قرار گرفتید، این اثر آرامش بخش می‌تواند به نوبه خود به شما کمک کندتا شرایط بی‌صبری و عصبانیت را آسان‌تر تحمل کنید.
 

بدون صبر حقیقتا قادر نخواهیم بود از درس‌هایی که زندگی سر راهمان قرار می‌دهد، چیزی یاد بگیریم. بدون صبر به بلوغ فکری نخواهیم رسید. در مرحله نوزاد کج خلق و تحریک‌پذیری باقی خواهیم ماند که طاقت ندارد ارضا و لذت را بیش از چند لحظه به تاخیر بیندازد. اگر بخواهیم وسیع‌تر و عمیق‌تر زندگی کنیم، نه فقط سریع‌ تر که باید صبوری یاد بگیریم. صبوری با خودمان، صبوری با دیگران و صبوری با شرایط کوچک و بزرگ زندگی. [5]

پی نوشت :
[1] قدرت صبر، مری‌جین رایان، مترجم زهره زاهدی، تهران: میم، 1392 چاپ سوم، صفحه 23.
[2] حسین بن محمدتقی نوری، مستدرک الوسائل، قم: آل البیت، 1408ق، جلد 2، صفحه 304، حدیث 17. 
[3] سفینة البحار، جلد 2، صفحه 5
[4] حمدباقر مجلسی، بحار الانوار، بیروت: دار احیاء التراث العربی، 1407 ق، جلد 71، صفحه 73. 
[5] قدرت صبر، مری‌جین رایان، صفحه 80.