ضد علم چیست؟ (قسمت اول)

ضد علم عبارت است از مجموعه نظریه‌ها و روش‌هایی که برای توصیف موضوعات و پدیده‌های طبیعی به کار می‌رود، اما از روش علمی استفاده نمی‌کند. ضد علم...

چهارشنبه، 30 آبان 1397

ضد علم چیست؟ (قسمت دوم)

ضد علم عبارت است از مجموعه نظریه‌ها و روش‌هایی که برای توصیف موضوعات و پدیده‌های طبیعی به کار می‌رود، اما از روش علمی استفاده نمی‌کند. ضد علم...

چهارشنبه، 30 آبان 1397

ارکان علم

در دانش‌ورزی نیز همانند رشته‌های دیگر معارف بشری تعاریف، مقررات و اصول مشخصی وجود دارد که ارکان و چارچوب آن را تشکیل می‌دهد. فرضیه‌ها (hypothesis)،...

چهارشنبه، 30 آبان 1397

دو سوی علم نظریه و قانون

نظریه‌ها حاوی مفاهیمی هستند که به قضایا و خواص غیرقابل مشاهده اشاره دارند. احکام و گزاره‌های نظریه‌ها به هم وابسته هستند، این معنا که دارای جامعیت...

چهارشنبه، 30 آبان 1397

شبه‌علم چیست؟ (قسمت اول)

شبه‌علم عبارت است از مجموعه‌ی نظریه‌ها و روش‌هایی که برای توصیف موضوعات و پدیده‌های طبیعی به کار می‌رود، اما از روش علمی استفاده نمی‌کند. شبه‌علم...

دوشنبه، 28 آبان 1397

شبه‌علم چیست؟ (قسمت سوم)

گاهی شبه‌دانشمند برای تحقیر شیوه‌های دانش‌ورزی و اثبات مدعاهای خودش می‌گوید علم اشتباهات بسیاری داشته و در موارد بسیاری فلان نظریه‌ی علمی رد...

دوشنبه، 28 آبان 1397

شبه‌علم چیست؟ (قسمت دوم)

شبه دانش‌ورزان کشفیات، اختراعات و ابداعات خود را در انزوا و دور از دید همکاران خود در جامعه‌ی علمی فنی انجام می‌دهند. آن‌ها هیچ برخورد و تماسی...

دوشنبه، 28 آبان 1397

روش علمی چیست؟ (قسمت اول)

روش علمی شیوه‌ی کسب معرفت در علوم تجربی و شیوه‌ای دقیق و جدی برای آزمایش فرضیه‌ها و نظریات جدید در مورد کارکردهای طبیعت است. روش علمی به شیوه‌ی...

يکشنبه، 27 آبان 1397

روش علمی چیست؟ (قسمت دوم)

مشاهده‌ی غیرفعال و اتفاقی که آزمایشگر در انتظار آن نیست و به دنبال آزمایش پدیده‌ای متفاوت و به طور غیرمنتظره پیش می‌آید مشاهده‌ی فعال که آزمایشگر...

يکشنبه، 27 آبان 1397

پسامدرنیست‌ها و علم

پسامدرنیست‌ها سعی دارند دانش را در حد یک «گفتمان» دیگر پایین بیاورند که از فنون نقد ادبی و تحلیل‌های جامعه شناختی تبعیت می‌کند. در حالی که دانش‌ورزان...

يکشنبه، 27 آبان 1397

عامل عقب ماندگی مسلمانان

نویسنده در این مقاله، به ارزیابی دیدگاه‌های مرتضی مظهری درباره‌ی علم می‌پردازد. مطهری معتقد است که علم با دین مخالفت و تضادی ندارد، اگر چه گروهی...

يکشنبه، 27 آبان 1397

تقسیم‌بندی علم (قسمت دوم)

معرفت را می‌توان به دو گروه تقسیم کرد: معارف اعتقادی که بر مبنای باور فرد قرار دارد؛ معارف پژوهشی که بر شک علمی استوار است. علوم محض به دو شاخه‌ی...

يکشنبه، 27 آبان 1397

تقسیم‌بندی علم (قسمت اول)

معرفت را می‌توان به دو گروه تقسیم کرد: معارف اعتقادی که بر مبنای باور فرد قرار دارد؛ معارف پژوهشی که بر شک علمی استوار است. علوم محض به دو شاخه‌ی...

يکشنبه، 27 آبان 1397

معیارهای دانش‌ورزی

خودپاسبانی و خودپیرایی مهم‌ترین ویژگی علم است. با پنج معیار می‌توانیم یک نظریه‌ی علمی را از شبه‌علم جدا کنیم: آزمون‌پذیری عمومی، مطابقت نظریه...

سه‌شنبه، 22 آبان 1397

هدف علم

هدف علوم کاربردی عبارت است از سلطه بر نیروهای طبیعی و به‌کارگیری آن‌ها برای پیشرفت فنی بشر. البته دانش‌ورز و پژوهشگر نیز از فواید مادی و معنوی...

سه‌شنبه، 22 آبان 1397

معنای علم

علم به توضیح و توصیف جهان مادی می‌پردازد و برای تصرف در آن شیوه‌هایی ارائه می‌دهد. کاربرد واژه‌ی علم برای مفاهیم مختلف، باعث اشتباهات زیادی در...

دوشنبه، 21 آبان 1397

دو دیالکتیک (قسمت اول)

دیالکتیک از نظر افلاطون با روش پژوهش علمی و دقیق به یک معنا بود. ارسطو از دیالکتیک، اعتلای منطقی یعنی نزدیک شدن به حقیقت را درک می‌کرد. پلوتینوس...

سه‌شنبه، 15 آبان 1397

دو دیالکتیک (قسمت دوم)

دیالکتیک از نظر افلاطون با روش پژوهش علمی و دقیق به یک معنا بود. ارسطو از دیالکتیک، اعتلای منطقی یعنی نزدیک شدن به حقیقت را درک می‌کرد. پلوتینوس...

سه‌شنبه، 15 آبان 1397

دو دیالکتیک (قسمت سوم)

دیالکتیک از نظر افلاطون با روش پژوهش علمی و دقیق به یک معنا بود. ارسطو از دیالکتیک، اعتلای منطقی یعنی نزدیک شدن به حقیقت را درک می‌کرد. پلوتینوس...

سه‌شنبه، 15 آبان 1397

ارزش خودساخته‌ی همه چیز

هگل و دیگر فیلسوفان مکتب ایده‌آلیسم آلمان از مفاهیمی چون «روح»، «ذهن»، «خدا»، «مطلق»، «ذات لایتناهی» و مانند آن شروع می‌کردند و این مفاهیم را...

چهارشنبه، 18 مهر 1397