فلسفه؛ اسلامی یا غیر اسلامی؟

حمد تنها خدائی را سزد که بر اساس حکمت خلائق را آفرید و در طریق کمال ایشان را سوق داد و هدایت فرمود و از میان آفریدگان، انسان را شرافت بخشید....

يکشنبه، 18 اسفند 1392

کارکردهای فلسفه و عرفان در تبیین معارف دینی

فلسفه به عنوان هستی شناسی عقلانی و عرفان نظری به عنوان هستی شناسی شهودی و قلبی، هر دو به دنبال دستیابی به فهم عمیق و دقیق از هستی و مراتب آن...

سه‌شنبه، 13 اسفند 1392

مجلّه ای برای نقد برداشت های فلسفه نخوانده ها از فلسفه

مجلّه «سمات» جزئی از جریان اجتماعی مبارزه با معارف الهی و علوم عقلی است که سنجش کارنامه ی آن باید در سایه ی ارزیابی کلان این جریان صورت گیرد؛...

دوشنبه، 12 اسفند 1392

فلسفه اسلامی یا فلسفه مسلمین؟

مطالعه مختصر تاریخ اندیشه، در فرهنگ و تمدّن اسلامی به خوبی این مسئله را نمایان می سازد که در طول تاریخ علم در دنیای اسلام، مخالفت های جدّی از...

دوشنبه، 12 اسفند 1392

بدرقه دانشجویان به مقصدی نامشخّص

قریب به هشت دهه از تأسیس دانشکده علوم معقول و منقول-الاهیات و معارف اسلامی- به عنوان اوّلین فضای آکادمیک برای رشد و نموّ فلسفه اسلامی می گذرد....

دوشنبه، 12 اسفند 1392

جامعیت فلسفه اسلامی پاسخی به قشری گری اشعری و افراط معتزلی

علّت نیاز بشر به تمدّن در طبع بشر نهفته است؛ او چون مدنیّ الطّبع است. حتماً نیازمند حیات اجتماعی است و این حیات اجتماعی را تمدّن یا Civilization...

دوشنبه، 12 اسفند 1392

سطح تفکّر فلسفی در جامعه و علمای دین محدود است

برای من این جلسه، بسیار جلسه شیرین و جذابی است و اگر مجال بود، حرفی نداشتم که یک ساعت دیگر یا بیشتر این جلسه ادامه پیدا کند و مطالب آقایان را...

دوشنبه، 12 اسفند 1392

انقلاب اسلامی دلیلی بر کارآمدی فلسفه صدرایی

برای شناخت یک دانش و ارزیابی آن، راه هایی غیر از بررسی صدق گزاره های آن نیز می توان پیشنهاد کرد. خصوصاً اگر آن دانش، هویّتی مستقل از گزاره هایش...

دوشنبه، 12 اسفند 1392

فلسفه ی فلسفه ی صدرایی

با ظهور دولت صفوی-به عنوان اولین دولت شیعی-غرب با اعزام مستشاران خود سعی کرد جای پایی برای خود در آن دولت باز کند و اندیشه خود را در همان ابتدای...

دوشنبه، 12 اسفند 1392

علم از نظر علامه طباطبایی (2)

ممکن است بعضی چنین بپندارند که مفاهیم اعتباری مثلاً مفهوم مالکیت و مملوکیت چون مفاهیمی فرضی و قراردادی هستند و مابازاء خارجی ندارند پس صرفاً...

پنجشنبه، 8 اسفند 1392

علم از نظر علامه طباطبایی (3)

سابقه بحث « حسن و قبح» در یونان باستان به آنجایی باز می گردد که گروهی در زمینه امور اخلاقی و ارزشی ( چه در محدوده فردی و چه در قلمرو جامعه) الفاظ...

پنجشنبه، 8 اسفند 1392

علم از نظر علامه طباطبایی (1)

علامه در بحث وجود و انقسامات آن، آن را از یک حیث به « وجود ذهنی» و « وجود خارجی» تقسیم می کند. بر مبنای این نظری « ماهیاتی که در خارج وجود دارند...

پنجشنبه، 8 اسفند 1392

فلسفه و علم از منظر علامه طباطبایی

به نظر علامه موضوع فلسفه « مطلق وجود» است که احتیاجی به اثبات ندارد. اصل وجود واقعیت بدیهی است: « تردیدی نیست که ما آدمیان اشیایی هستیم که واقعاً...

پنجشنبه، 8 اسفند 1392

انسان شناسی از دیدگاه علامه طباطبایی

انسان شناسی علامه طباطبایی که بر محور دستاوردهای تجربی، تأملات فلسفی و دریافت های قرآنی شکل گرفه است شاه کلید اندیشه های وی محسوب می شود. به...

پنجشنبه، 8 اسفند 1392

ماهیت فلسفة عربی- اسلامی

فلسفة اسلامی، یکی از جنبش های عقلانی است که در پرتو اسلام و تمدن اسلامی به وجود آمده و از جهت های مختلف از جمله فلسفه ورزی در عقاید اسلامی، سازگار...

شنبه، 26 بهمن 1392

پنج تمثیل در تبیین اصالت وجود

حکمای اسلامی از دیرباز در باب موضوعات مختلف فلسفی در کنار استدلال و برهان به آوردن تشبیه و تمثیل اهتمام ورزیده و سعی در تفهیم مفاهیم معقول به...

شنبه، 26 بهمن 1392

برخی نوآوریهای مشّائیان مسلمان

فلسفة اسلامی، پس از نهضت ترجمه و تحت تأثیر آموزه های دینی در قالب فلسفة مشّاء تأسیس شد و از این رو سنت فلسفی اسلامی با گرایش مشایی آغاز شد. فیلسوفانی...

شنبه، 26 بهمن 1392

فلسفة اسلامی معاصر

بحث از فلسفة اسلامی معاصر در ابتدا به تعریف سه واژه نیاز دارد: «معاصر»، «اسلامی» و «فلسفه». دانشمندان در مورد دایرة شمول واژة معاصر، توافق نظر...

شنبه، 26 بهمن 1392

اِشراقاتی از حکمت اشراق

این مقاله به بررسی پاره ای از دیدگاه های فلسفی ویژه شیخ شهاب الدین سهروری –ملقب به شیخ اشراق- اختصاص یافته است. شیخ اشراق که بنیان گذار فلسفة...

شنبه، 26 بهمن 1392

دوازده مختصة فلسفة صدرایی

صدرالمتألهین شیرازی (979-1045 ق) مؤسس حکمت متعالیه، برجسته ترین فیلسوف دورة اخیر تاریخ فلسفة اسلامی است. فلسفة اسلامی، با ظهور صدرا به رنگی تازه...

شنبه، 26 بهمن 1392