اصولا در تعریف تضاد گفته شده است تضاد نسبت میان دو امر است که اجتماع آنها در یک محل ممکن نباشد ولی رفع هردو یا عدم وجود هردوجایز می باشد.

وقتی مارکس میگوید «تاریخ تکامل جبری وسایل تولید است.» آیا او این اصل را مطلق و قطعی تلقی نمی نماید؟ با اینکه اصل مذکور با آنچه درتاریخ جهان رخ...

شناخت حاصل از بازتابهای شرطی بر مجاورت دو امر و تکرار آن و تلقین۔ پذیری تأکید دارد، در حالی که شناختی که از راه تفکر صورت می گیرد برفهم و تعقل...

ذهن مانند جعبه عکاسی نیست ومفاهیم علمی تصویرهایی نیستند که ذهن با کمک حواس از اشیاء یا پدیده ها تهیه می کند. تعاریف و مفاهیم همه ساخت ذهن هستند...

دیالکتیک از نظر افلاطون با روش پژوهش علمی و دقیق به یک معنا بود. ارسطو از دیالکتیک، اعتلای منطقی یعنی نزدیک شدن به حقیقت را درک می‌کرد. پلوتینوس...

دیالکتیک از نظر افلاطون با روش پژوهش علمی و دقیق به یک معنا بود. ارسطو از دیالکتیک، اعتلای منطقی یعنی نزدیک شدن به حقیقت را درک می‌کرد. پلوتینوس...

دیالکتیک از نظر افلاطون با روش پژوهش علمی و دقیق به یک معنا بود. ارسطو از دیالکتیک، اعتلای منطقی یعنی نزدیک شدن به حقیقت را درک می‌کرد. پلوتینوس...

در لغت به معنی کرانه، کناره، انتها و نیز به معنی اندازه و تیزی و تندی است. حدّ، در دو اصطلاح به کار می‌رود: منطقی، فقهی:

در اصطلاح اهل منطق، نامی است بر مجموع تصدیق‌ها یا قضیه‌های معلوم که چون بر طبق معیارهای منطقی به یکدیگر بپیوندند و تنظیم یابند تصدیقی مجهول،...

استقرا حرکت از جزئیات به سمت فرضیه‌های کلی است. استقرا هیچ‌گاه به صورت جدی، آن چنان که دغدغه‌ی فیلسوفان غربی بوده، مسأله‌ی فیلسوفان مسلمان نبوده...

تازه‌ترين اثري که از دکتر محمد خوانساري، استاد برجسته و بلندآوازه‌ي منطق، به طبع رسيده است ترجمه‌ي ايساغوجي است، تأليفِ فرفوريوس صوري که استاد...

تفتازانی، سعدالدین مسعود بن عمر شافعی هروی (722-792 ق) فقیه، مفسر، متکلم ادیب و مؤلف شافعی. او در تفتازان (که دهی است در دهستان قوش خانه از بخش...

حكایت است روزی طلبه‌ای‌‌ از استاد خود پرسید: «منطق به چه كار ما می‌آید كه‌ این‌‌ همه وقت خود را برای آموختن آن تلف می‌كنیم؟»

تساوی، در لغت به معنی برابری و همانندی دو چیز با یکدیگر است. در اصطلاح اهل منطق، تساوی، یکی از نسبت‌های چهارگانه (= نِسَبِ اربعه) بین دو کلی...

ترکیب مفصَّل، یا مغالطه به اشتراک قسمت: گونه‌ای از گونه‌های مغالطه، یا قسمتی از شگردهای سفسطه در حوزه‌ی الفاظ. و آن چنان است که دو حکم مختلف...

علی بن عمربن علی شافعی، ملقب به نجم الدین و معروف به دبیران کاتبی قزوینی (600- 675 ه.ق) از بزرگان علما و حکما و دانشمندان رصد و ریاضیات که به...

محمدبن محمد بن الحسن الطوسی معروف به خواجه نصیرالدین طوسی، دانشمند، فیلسوف شیعه و از بزرگ ترین ریاضیدانان و منجمین مسلمان متولد سال 597 هـ.ق...

فخر الدین محمد بن عمربن حسین رازی، معروف به امام فخر رازی و ابن الخطیب و ملقب به امام المشککین (544- 660 ه.ق)، از علما و حکما و متکلمین بزرگ...

اثیرالدین مفضل بن عمر ابهری ملقب به اثیرالدین ایساغوجی فیلسوف، ریاضیدان و عالم هیأت، متوفی به سال 663 ه.ق است که در علوم مختلف از جمله فلسفه...

شهاب الدین یحیی بن حبش بن امیرک ابوالفتوح سهروردی (540-578 ق)، ملقب به شیخ اشراق و شیخ مقتول، در روستایی نزدیک زنجان دیده به جهان گشود و نزد...