برهان صدیقین در دو نگاه

تاریخ الهیات نشان می دهد که وجود خداوند امری استدلالی است آلوین پلانتینجا فیلسوف معاصر دین پژوه و نیز مرحوم علامه طباطبائی فیلسوف بزرگ مسلمان...

دوشنبه، 25 شهريور 1392

تأملی در باب تفکر فلسفی

پیش از ارائه مطالبی درباره صور خیالی و عالم خیال، به اقتضای مقام به ذکر بعضی کلیات- که به نظرم بسیار مهم است- می پردازم. چنانکه حضرت آیت الله...

دوشنبه، 25 شهريور 1392

حکمت برتر صدرا، التقاط یا ابداع؟

یکی از مسائلی که شاید، به ویژه در این یک قرن اخیر، متوجه فلسفه صدرایی یا حکمت متعالیه شده است، این بحث است که آیا فلسفه صدرالدین شیرازی صرفاً...

دوشنبه، 25 شهريور 1392

وحدت وجود از نظر صدرالمتألهین

انسان از بدو ولادت همین که چشم می گشاید و به پیرامون خود می نگرد، یا اشیاء مختلف را لمس می کند، خود را از هر سو در برابر گوناگونیها و تنوعها...

دوشنبه، 25 شهريور 1392

نگاهی به بعد عرفانی آثار ملاّصدرا

هر چند سپاه او شهیدند همه بدون شک صدرا از اندیشیدن و فرهنگ دوستان بزرگ کشور عزیز ما ایران اسلامی، بلکه از مفاخر دارالسلام و از اعجوبه ها و شگفتیهای...

دوشنبه، 25 شهريور 1392

جایگاه ملاصدرا در جهان اسلام

می پنداریم که این جهان می گذرد بنده به نوبه خود بسیار خوشحالم از اینکه این مجلس مجلل و معظم به مناسبت بزرگداشت فیلسوف بزرگ جهان اسلام صدرالمتألهین...

دوشنبه، 25 شهريور 1392

به چه معنی می توان میان تفکر ملاصدرا و فلسفه هگل به رابطه عموم و خصوص من وجه قائل شد؟

مرعوبیتی که به سبب اطلاع از پیشرفت های صنعتی و اقتصادی و نظامی غربیان عملاً در کشورهای عقب افتاده، پدید آمده گاهی، بتمام زمینه های فکری و فرهنگی...

دوشنبه، 25 شهريور 1392

نظریه فاعلیت وجودی (نظریه فیض) و دوام فیض در فلسفه ملاصدرا

صدر المتألهین در نظریه ی فیض تلاش کرد بدیع‌ترین آراء و ابتکارات فکری خود را با عقاید حکمای متقدّم یونان و اسلام پیوند زند اما واضح است نظامی...

شنبه، 16 شهريور 1392

مابعد الطبیعه از دیدگاه صدرالمتألهین

ملاصدرا دربارة تعریف مابعدالطبیعه و چگونگی شناخت موضوع آن سخنی دارد که از ویژگی‌های ممتاز فلسفة اوست. او که در فلسفه‌اش، هم با موجود سر و کار...

پنجشنبه، 3 مرداد 1392

نظریه تشکیک در وجود در حکمت ایران باستان و فلسفه اسلامی (1)

نظریه تشکیک در وجود و یا وحدت د رکثرت و کثرت در وحدت و جمع در فرق، مبتنی بر اعتقاد به حقیقت واحد و ذو مراتب است؛ و نقشی بنیادی و سترگ در فلسفه...

سه‌شنبه، 24 ارديبهشت 1392

نظریه تشکیک در وجود در حکمت ایران باستان و فلسفه اسلامی (2)

در یکی از رسائل فارسی خود نیز عقیده گروهی از عرفا را در توضیح مراتب وجود بدین گونه آورده و تائید کرده وجود مطلق را، اعنی وجود من حیث هو بی شرط...

سه‌شنبه، 24 ارديبهشت 1392

اسلام ایرانی

به نظر چنین می آید که حاصل پژوهشهای پروفسور هانری کربن، در حکم کلیدی مطمئن و ارزشمند برای باز کردن ابواب روح و نظام معنوی ایرانی و تماشای درون...

يکشنبه، 15 ارديبهشت 1392

اثبات عقلی کامل مطلق و نقد و بررسی بعضی از ادلة ناکافی

در فلسفه اسلامی ابتدا واجب الوجود اثبات می‌گردد و پس از آن به یکی از احکام کلی آن پرداخته می شود که واجب الوجود بالذات واجب الوجود من جمیع الجهات...

سه‌شنبه، 3 ارديبهشت 1392

بررسی تطبیقی اعتباریات در رساله های منطقی علامه طباطبایی

ظریه ادراکات اعتباری از تولیدات فلسفه اسلامی در روزگار ما به شمار می‌آید. که چگونگی پیدایش، انقسامات و تأثیر اعتباریات در جهان خارج را تحلیل...

سه‌شنبه، 3 ارديبهشت 1392

تفسیر علیت به تشأون در فلسفه صدرایی

رابطۀ بین واجب و ممکنات یا ربط علّی و معلولی در نظام وجودی صدرایی، دو گونه بررسی می‌شود؛ صدرا ابتدا با اثبات اصالت وجود، به توجیه این رابطه در...

سه‌شنبه، 3 ارديبهشت 1392

تأثیر مشکافات عرفانی ابن عربی بر اندیشه های حکمی ملاصدرا

بسیاری از نوآوری های ملاصدرا در حکمت متعالیه، همچون "اصالت وجود"، "تشکیک در وجود"، و "وحدت وجود"، "اصل علیت"، "حرکت جوهری"، "حدوث و قدم عالم"...

دوشنبه، 28 اسفند 1391

بررسی ماهیت و مسائل نفس از دیدگاه عبدالرزاق فیاض لاهیجی

مباحث نفس یکی از موضوعات پیچیده، پربحث و محوری در مباحث فلسفی و کلامی است. شاید مهم‌ترین وجه این اهمیت، ارتباطِ امکان و کیفیت معاد با مسأله نفس...

دوشنبه، 28 اسفند 1391

رابطه نفس و بدن از دیدگاه ملاصدرا

مسئله نفس و بدن و رابطه آن دو، از مسائل دیرین فلسفی است که به طور جدی ذهن فیلسوفان را در همه قرون و اعصار به خود مشغول کرده است. این مسئله که...

دوشنبه، 28 اسفند 1391

صدرالمتألهین و تقریر سینوی برهان صدیقین

بر تقریر سینوی برهان صدیقین دو گونه اشکال وارد شده است؛ برخی ناظر به صدیقی بودن این برهان است و بعضی دیگر ساختار درونی برهان را مخدوش می داند.

دوشنبه، 28 اسفند 1391

دفاع از فیلسوف

صدرای شیرازی در عصری که-مانند دیگر اعصار-معتقدات عوام و بسیاری از خواص بر بنیاد تقلید کورکورانه استوار بود، صلای نفی تقلید سر داد؛ (1) و برای...

سه‌شنبه، 24 بهمن 1391