فردید، فیلسوف شفاهی (قسمت سوم)

حرکت سنگلجی تأثیر خاص خود را در محافل روشنفکری و مذهبی ایران داشته است. به خصوص از پرسشها و دغدغه اصلی آنها، یعنی چگونه آشتی دادن دین و تفسیر...

جمعه، 26 بهمن 1397

فردید، فیلسوف شفاهی (قسمت دوم)

در مورد شیوه عصار در تدریس فلسفه گفته میشود که وی به اقوال متقدمان، یعنی فارابی و ابن سینا، و نیز متأخران همچون میرداماد، ملا محسن فیض و عبدالرزاق...

جمعه، 26 بهمن 1397

سیر فلسفه در قرن بیستم (قسمت اول)

چند نمونه از درمان های روحی ترجمه دیگری از فردید جوان است که درباره چند تجربه تربیتی در مؤسسه ای به نام «بنگاه پزشکی پرورشی» در فرانسه در درمان...

جمعه، 26 بهمن 1397

منابع شناخت فردید

یکی از اصیل ترین منابع، صرف نظر از نوارهای درسی و برنامه های ضبط شده تلویزیونی، که در اختیار همگان نیست، صورت مکتوب شده پاره ای از سخنرانیها...

پنجشنبه، 25 بهمن 1397

رویداد علیه تاریخ

نقد هر شیء می‌تواند آشکارگی حقیقت شیء باشد؛ بدین معنا نقد تاریخ نیز آشکارکردن حقیقت تاریخ است. در این معنا حقیقت تاریخ، رخداد است لذا برای نیل...

جمعه، 3 ارديبهشت 1395

طعم تلخ فردید

فردید، اندیشمند «تلخی»ست. تلخی اندیشه و سلوک اجتماعی او، به نحوی، همه مخاطبان او را نواخته و هنوز هم می‌نوازد؛ چه کسان یا گروه‌هایی که او را...

دوشنبه، 11 آبان 1394

روشنفکری و خودکامگی

سیداحمد فردید (1373-1289) فیلسوف شفاهی و استاد فلسفه دانشگاه تهران متولد سال 1289 در یزد پس از پایان دوران متوسطه در سال 1307 وارد دانش‌سرای...

دوشنبه، 11 آبان 1394

پست مدرنسیم از دیدگاه فردید

در میان دو دوره ی تاریخی معمولاً برهه ی تاریخی واحدی، وجود دارد که این دو دوره را به هم می پیوندند. یعنی برهه ی تاریخی مذکور، شامل آخرین مرحله...

شنبه، 30 فروردين 1393

حوالت تاریخی و فلسفه ی تاریخ فردید (1)

آنچه هر دوره ی تاریخی را تعیّن می بخشد، حوالت تاریخی یا حکم اسمی است که بر آن دوره از تاریخ حکومت دارد؛ اما بر اساس آنچه محی الدین آن را سرّالقدر...

شنبه، 30 فروردين 1393

حوالت تاریخی و فلسفه ی تاریخ فردید (2)

پیش از ورود به بحث، نخست باید به این نکته ی اساسی توجه کرد که برخلاف ترجمه های متداول، معادل انسان دوستی در زبانهای غربی «فیل آنتروپی» است، نه...

شنبه، 30 فروردين 1393

منشأ نفسانیت در تاریخ

منشأ نفسانیت در تاریخ چیست و چرا اساساً چنین امری به ظهور می رسد؟ پاسخ آن است که منشأ ظهور نفسانیت در تاریخ، سیر وجود از اطلاق به تقیید است،...

شنبه، 30 فروردين 1393

فردید و غربزدگی

مراد استاد از غربزدگی چیزی نبود جز نیست انگاری حق و غفلت از حقیقتِ وجود. در سرآغاز تاریخ، انسان به نحو حضوری ملاقیِ حقیقت و متذکر اسماء و صفات...

شنبه، 30 فروردين 1393

حضرات خمس

عوالم به رغم تنوع و کثرت آنها، به دو نوع کلی، منقسم می گردند: نخست، عوالم مینویی عُلوی؛ که اصلاً شرّ در آنها راه ندارد و خیر محض اند. دوم، عوالم...

شنبه، 30 فروردين 1393

اعیان ثابته

حق تعالی را دو تجلی است: تجلی ذات به ذات، که در این تجلی، حق تعالی تمام اسماء و صفات خود را در آینه ی ذات، شهود می کند. در تجلی دوم، اسماء و...

شنبه، 30 فروردين 1393

نظریه حکمای انسی در باب وجود

در نظر حکمای انسی وجود خاص حق است و به همین جهت دارای افراد و مصادیق متعدد نیست و امری واحد و منحصر در فردی فارد است؛ هر چند که این امر واحد...

جمعه، 29 فروردين 1393

وجود و مابه الوجود موجود

حقیقت وجود در دو هزار و پانصد سال تاریخ مغرب زمین نیست انگاشته شده و در متافیزیک پرسشی از آن به میان نیامده است و جز این هم نمی توان باشد؛ زیرا...

چهارشنبه، 27 فروردين 1393

مقایسه دیالکتیک و سیر اختصامی

سیر اختصامی طریقت فکری حکمای انسی در تحلیل از تضاد و تناقض است، و دیالکتیک منهج فکری افلاطونیان و پاره ای از حکمای جدالی مذهب دوره ی جدید در...

چهارشنبه، 27 فروردين 1393

سیر اختصامی و حکمت انسی

طریقت تفکر در حکمت انسی مقام جمع الجمع دو امر است: نخست، رسوخ از ظاهر به باطن، یا تأویل و زندآگاهی؛ و دوم، سیر اختصامی، که جمع الجمع آن دو را...

سه‌شنبه، 26 فروردين 1393

دوره های تأویل اختصامی

سیر تأویل، سیر از ظهور به بطون است و سالک ابتدا از ظواهر و واقعیت ها به حقایق و ماهیات که همان اَعیان ثابته است سیر می کند و سپس از عین، به کُنه...

سه‌شنبه، 26 فروردين 1393

منطق در حکمت انسی

نظر حکمای اُنسی در باب ماهیت، با نظر فیلسوفان در این خصوص تمایز و تفاوتی عمیق دارد. فیلسوفان همواره از ماهیت و حقیقت امور، پرسش کرده اند، لیکن...

سه‌شنبه، 26 فروردين 1393