چیستی عرفان اسلامی

عرفان در لغت به معنای شناختن، دانستن و بازشناختن است؛ اما در اصطلاح به علمی گفته می‌شود که موضوع آن شناخت حق و اسماء و صفات او است.

يکشنبه، 28 شهريور 1395

معنویت و ابعاد وجودی انسان در قرآن

علیرغم پیشرفت‌های چشمگیر مادی، اضطراب و نگرانی همیشه یکی از بزرگ‌ترین بلاهای زندگی انسان‌ها بوده و هست و عوارض ناشی از آن نیز در زندگی فردی و...

پنجشنبه، 25 شهريور 1395

قدرت معنوی نمادهای دینی از نگاه روانشناسی

ذهن از دو بخش خودآگاه (هشیار) و ناخودآگاه (ناهشیار) تشکیل شده که دومی به دلیل بزرگتر بودن و نامحسوس بودن بیشتر منشاء اثر است. اطلاعات در بخش...

پنجشنبه، 25 شهريور 1395

شناسایی دلالت‌های قرآنی در تشکیل هویت معنوی انسان از بعد زیباشناسانه

مفاهیم به کار رفته در قرآن نوعی پیوند در جهان‌بینی دارد و از پشتوانه‌ای عقیدتی و فرهنگی برخوردار است و بدون پژوهش گسترده و معنی‌شناسانه در کل...

پنجشنبه، 25 شهريور 1395

مکتب‌های عرفانی حوزه‌های علمی شیعه

تشیع محدود به بعد فقهی و کلامی نیست و از نگاه جامع برخوردار است. کندوکاو تاریخ حوزه‌های علمی شیعه و تراجم بزرگان نشان می‌دهد که رویکرد به همه...

پنجشنبه، 25 شهريور 1395

در جستجوی مفهوم «معنویت» با رویکرد شیعی

در پیشینه زبان عربی فاقد واژه «معنویت» و در نتیجه فاقد تعریفی برای آن هستیم. شاید دلیل این امر، آن باشد که محور زبان عربی، «متن و نص» مقدس دینی...

پنجشنبه، 25 شهريور 1395

عشق الهی

عشق حقیقتی است ذومراتب و کششی است درونی به موجود یا موجودات صاحب کمال که مراتبی متعدد و انواعی گوناگون دارد: از تعلقات طبیعی و غریزی و نفسانی...

سه‌شنبه، 25 اسفند 1394

خدای کلاهبردار

بر اساس شاخص‌های عرفان امام که معیار تمایز عرفان الهی از شبه عرفان‌های تقلبی است، عرفان دینی مبتنی بر مفهومی به نام « تقوا » یا « کفّ نفس » است؛...

يکشنبه، 4 بهمن 1394

خانه‌نشینی تصوف مردمی

عرفان اسلامی علیرغم آنکه ظرفیت‌های فراوانی از جمله اداره فرد و اجتماع را در خود جمع نموده است، ما دورانی بر این اندیشه گذشت که اور را همچون هر...

شنبه، 3 بهمن 1394

عبور از شریعت

عرفان که همان معرفت خداوند است، جزء همه ادیان و غایت آن‌ها است. مردم به اشتباه فکر می‌کنند که دین، در همین آداب و رسوم و عبادات ظاهری خلاصه می‌شود...

پنجشنبه، 1 بهمن 1394

عرفان در برابر فلسفه در قرون نخستین اسلام

سخن از «عرفان در برابر فلسفه» در متن تمدن اسلامی معنایی بسیار متفاوت از آن چیزی دارد که غرب از آن حکایت داشته است. در غرب بسیاری از فیلسوفان،...

چهارشنبه، 30 دی 1394

بنیانگذار وحدت وجود، حلاج یا ابن عربی؟

وحدت وجود از مهم‌ترین و پیچیده‌ترین مباحث عرفانی است كه همواره محل بحث و تأمل اندیشمندان به ویژه پس از ظهور ابن عربی بوده است. در مرتبه‌ای نازل‌تر...

يکشنبه، 29 آذر 1394

تمثیل، آیینه‌ی اجتماع

تمثیل یكی از صور خیال است و یكی از انواع تشبیه به شمار می‌آید. از آنجا كه مشبه‌به در تمثیل معمولاً حسی و ملموس است، می‌توان از ظاهر آن پی به...

يکشنبه، 29 آذر 1394

بررسی تطبیقی عرفان ایرانی با ادیان و مكتب‌های فلسفی و عرفانی هند

آمیختگی و ارتباط فرهنگی دو تمدن باستانی ایران و هند، نكته‌ای غیرقابل انكار است. از جمله نكات بسیار مهم و قابل تأمل، بررسی تطبیقی عرفان ایرانی...

يکشنبه، 29 آذر 1394

جایگاه زن در عرفان و تصوف اسلامی

زن به عنوان نیمی از جامعه‌ی انسانی در پژوهش‌های نوین، جایگاهی ویژه دارد. نظر به دگرگونی عمده‌ای كه در نگرش به این عنصر برجسته‌ی اجتماعی در عصر...

يکشنبه، 29 آذر 1394

تعادل واژگانی در ترجمه متون دینی: چالش‌ها و راهكارها

بحث اصلی این مقاله، مطالعه و بررسی تعادل واژگانی و چالش‌ها و راهكارهای آن با تأكید بر ترجمه متون دینی است. بدین منظور، ابتدا چند تعریف از ترجمه...

يکشنبه، 29 آذر 1394

نگاهي اجمالي به مراحل تاريخي عرفان عملي

دقت در سير تاريخي عرفان اسلامي، روشن مي سازد که عرفان عملي يا بُعد عملي در عرفان اسلامي، داراي چهار دوره و مرحله است: مراحل ريشه ها، شکل گيري،...

چهارشنبه، 16 ارديبهشت 1394

جامعيت انسان در فلسفه و عرفان

از جمله مباحث مشترك بين فلسفه و عرفان كه شايد از عرفان به فلسفه راه يافته باشد، بحث «تطابق الكونين» يا تطابق عالم و آدم است. حكما و عرفاي اسلامي...

چهارشنبه، 16 ارديبهشت 1394

ولايت، نبوت و رسالت در انسان شناسي عرفاني

از مباحث مطرح در انسان شناسي عرفاني و انسان کامل، مبحث ولايت، نبوت و رسالت است، اما پيش از توضيح اين سه عنوان و تبيين نسبت اين سه با هم، لازم...

چهارشنبه، 16 ارديبهشت 1394

انواع پنج گانه ي قيامت از ديدگاه عرفاني

پيش از آنكه قيامت و انواع آن را از ديدگاه عرفاني مورد بررسي قرار دهيم، مناسب است، تحليل عرفا را از حقيقت ايجاد و اعدام ملاحظه كنيم. به نظر اهل...

چهارشنبه، 16 ارديبهشت 1394