تفسير شيعي

تفسير در لغت به معناي آشکار کردن و پرده برداشتن از روي چيزي مشکل و پوشيده است؛ چنانکه مي‌گويد: فَسَّرَه؛ أبانه و کَشَفَ معناه، و فَسَّر اللَّفظ...

دوشنبه، 1 خرداد 1396

تفسیر در عصر تابعین

به طور مسلم در عصر صحابه به دلیل آنکه زمینه‌ها و ضوابط علمی و کلامی و فلسفی و عرفانی هنوز مدون نگشته بود، قرآن مجید بر اساس این زمینه‌ها تفسیر...

جمعه، 14 آبان 1395

آغاز علم تفسیر

کلمه تفسیر در لغت به معنی «روشن نمودن و تبیین» است. و اهل ادب معتقدند کلمه تفسیر از ریشه‌ی «فَسر» است و یا از ریشه‌ی «سَفر» می‌باشد که مقلوب...

جمعه، 14 آبان 1395

تفسیر قرآن کریم در عصر صحابه

تفسیر قرآن کریم در عصر صحابه که از نیمه دوّم قرن اوّل هجری بیشتر قوت داشته جنبه روائی و اثری داشته و بر اثر و اساس روایات و احادیث و تقریر نبّی...

جمعه، 14 آبان 1395

چکیده‌ای تاریخی از پیدایش دانش تفسیر و تحول آن

آیه‌های قرآن، حکمت الهی را در آفرینش آدمیان و جنیان، در این گفته پروردگار والا روشن داشته‌اند: «جن و انس را نیافریدم مگر برای آن که مرا بپرستند...»...

شنبه، 1 اسفند 1394

ابومسلم محمدبن بحر اصفهانی

در این مقاله نگارنده در مقام معرفی یکی از رجال علمی اصفهان است که نام و آرای او از قرن چهارم اسلامی تاکنون در تفاسیر بزرگ و معروف شیعه و اهل...

پنجشنبه، 7 آبان 1394

در معنای بقیّة الله

«بقیة الله» تعبیر قرآنی و نیز از القاب آخرین امام شیعه‌ی اثناعشری است. این تعبیر در آیه‌ی هشتاد و ششم سوره‌ی هود، پس از آنکه شعیب پیامبر قوم...

پنجشنبه، 5 شهريور 1394

تفسیر صحابه و تابعان از دیدگاه آیت الله معرفت

شماری از صحابه و تابعان در زمره پیشگامان اولیه تفسیر قرآن قرار دارند. مفسران شاخص دوره صحابه چهار تن به نام های علی(علیه السلام)، ابن مسعود،...

يکشنبه، 24 خرداد 1394

بررسي نخستين متون تفسيري

اين مقاله، معرّفي و نقدي است بر كتاب دستور زبان عربي و تفسير قرآن در نخستين سده هاي اسلامي اثر كُرنليوس وِرستيخ. معرّفي كوتاهي از اين كتاب در...

سه‌شنبه، 26 اسفند 1393

تفسير آيات مشكله در كلام سيبويه

بعضي از آيات قرآن كه اختلاف آرا و نظرهاي مفسّران در آن زياد است، به عنوان آيات مشكله ي قرآن شناخته مي شود. در اين مقاله نويسنده كوشيده است ضمن...

سه‌شنبه، 26 اسفند 1393

دستور زبان عربي و تفسير قرآن در نخستين سده هاي اسلامي

اين كتاب به تحقيق در ريشه ي پاره اي از مفاهيم و اصطلاحات صرف و نحو عربي مي پردازد و مي كوشد رد پاي آنها را در نخستين تفاسير قرآن تدوين يافته...

سه‌شنبه، 26 اسفند 1393

ويژگي ها و ارزش تفسيري دوران صحابه

دوره صحابه آغاز تفسير بود. اساس تفسير را غالباً روايات و احاديث منقول از پيامبر صلي الله عليه و آله تشكيل مي داد. گرچه تفسير در اين دوره به شكل...

سه‌شنبه، 18 آذر 1393

تاريخچه ي روش تفسير عقلي

با بررسي تاريخي به نظر مي رسد كه پيامبر به اصحاب خويش كيفيت اجتهاد عقلي در فهم نصوص شرعي ( ‌قرآن يا سنت ) را آموخته است و برخي از آيات قرآن خود...

پنجشنبه، 13 آذر 1393

روش های نوین در عرصه تفسیر قرآن کریم

یکی از موضوعاتی که در سالیان اخیر مورد توجه قرآن پژوهان قرار گرفته، بررسی روش ها و گرایش های تفسیری است. با مطالعه کتب نگاشت شده در این موضوع...

پنجشنبه، 11 ارديبهشت 1393

گنجی کهن در تاریخ تفسیر شیعه (2)

وی نخستین مفسر شیعی است که از حجم روایات شیعه در تفسیر می کاهد. این شیوه در تفسیر التبیان عیناً ادامه می یابد.[1] مغربی باآنکه دانشمندی شیعه...

دوشنبه، 20 آبان 1392

گنجی کهن در تاریخ تفسیر شیعه (1)

نخست دوران حضور امامان شیعه (علیهم السلام) و شکل گیری بدنه ی روایات شفاهی همراه با ثبت پراکنده ی این روایات تفسیری در کتب روایی و دودیگر دوران...

يکشنبه، 19 آبان 1392

برخی از مهمترین تفاسیر قرآن

در بررسی و شناخت قرآن کریم، شناخت "تفاسیر" و "مفسران" که تا حدودی می تواند جزو منابع علم تفسیر به شمار رود، گریزناپذیر است.

شنبه، 20 مهر 1392

گزارش هایی تاریخی از منع تفسیر قرآن در قرن اول هجری

اغلب مفسران و دانشمندان علوم قرآن (اعم از شیعه و سنی) خصوصاً مؤلفان قرن سوم هجری به بعد گزارشی کوتاه یا مفصل در مورد کسانی که از تفسیر قرآن پرهیز...

جمعه، 13 ارديبهشت 1392

سیاست عصر خلفاء در برخورد با قرآن و حدیث (2)

سوره شوری، آیه 23: (قل لا اسئلکم علیه اجرا الا الموده فی القربی) . یعنی: بگو: از شما در برابر این (رسالتی که انجام دادم) جز دوستی خویشاوندانم...

جمعه، 13 ارديبهشت 1392

سیاست عصر خلفاء در برخورد با قرآن و حدیث (1)

به نظر می رسد جریان دوری گزینی و بازدارندگی از گسترش نقل حدیث و تدوین آن با جریان دوری گزینی و بازدارندگی از تفسیر و تأویل قرآن گرچه به ظاهر...

جمعه، 13 ارديبهشت 1392