عدل الهی از منظر غزالی (2)

غزالی نقش و جایگاه اراده‌ی الهی در جهان را این گونه تقریر می‌‌کند: «خداوند موجودات را اراده کرد و حادثات را تحت تدبیر درآورد و در زمین و آسمان...

شنبه، 23 بهمن 1395

تفسیر به رأی از نگاه غزالی در احیاء علوم الدین

مسأله‌ی تفسیر به رأی از مسائل دامنه‌داری است که بحث‌های مختلف و متنوعی را در پی داشته است. برخی با تمسک به روایات پیامبر و ائمه معصومین یا صحابه...

شنبه، 23 بهمن 1395

عدل الهی از منظر غزالی (1)

گرچه در آثار غزالی نظریه‌ای نظام‌مند در دفاع از عدل الهی و تبیین مسأله‌ی شرور وجود ندارد، می‌توان آراء وی را در این باب، با توجه به تأکید وی...

شنبه، 23 بهمن 1395

نظریه تربیتی غزالی؛ تلفیق معامله و مکاشفه (2)

غزالی در امر تربیت بر این عقیده است که چون اصل و اساس انسان نفس است و لذا تمام همّ و غمّ مربی و معلم تربیت و اخلاق باید آن باشد که به نفس آدمی...

شنبه، 23 بهمن 1395

نظریه تربیتی غزالی؛ تلفیق معامله و مکاشفه (1)

غزالی از نظریه‌پردازان تعلیم و تربیت اسلامی است و در نظریه‌پردازی خود متأثر از اخلاق یونانی و مسیحی نیست. نویسنده می‌کوشد تا ضمن طرح دیدگاه‌های...

شنبه، 23 بهمن 1395

بررسی اخلاق عملی در کیمیای سعادت (1)

این نوشته ضمن تشریح ساختار چهارگانه کتاب کیمیای سعادت در مقایسه با احیاء العلوم به فهرست موارد مشابهت و افتراق این دو اثر پرداخته و سیر تأثیرپذیری...

شنبه، 23 بهمن 1395

بررسی اخلاق عملی در کیمیای سعادت (2)

باب سوم «در حقوق مسلمانان و خویشاوندان و همسایگان و بندگان» است. محتوای این باب در اخلاق اجتماعی است. روابط اجتماعی و همجواری در جامعه انسانی،...

شنبه، 23 بهمن 1395

تحول غزالی، و طرحی نو (2)

آنچه غزالی درباره دوران جوانی‌اش در سر اول ما به توصیف‌اش می‌‌پردازد، به عقیده من راست است. اعتراف زیر که او آن را در اثری بعدی طرح کرد، مؤید...

شنبه، 23 بهمن 1395

غزالی از احیاء علم دین تا سیاست‌ورزی

حجت السلام امام محمد غزالی با عنایت به مقتضیات زمان و تعلق خاطر خویش به مقوله‌ی دین، با روشی اخباری- اصولی و متأثر از تعالیم عرفانی به ساختن...

شنبه، 23 بهمن 1395

تحول غزالی، و طرحی نو (1)

نویسنده ضمن اشاره به زندگی غزالی و ادبیات غزالی‌پژوهی در غرب، به بیان رویکردهای متفاوت غربیان- چون مک دانلد، کارادوو، مارگارت اسمیت، مک کارتی...

شنبه، 23 بهمن 1395

نقدی بر مواجهه غزالی با باطنیه و نظریه امامت معصوم (2)

غزالی در راه مأموریتی که از ناحیه دستگاه خلافت و خواجه نظام‌الملک یافته بود، در راستای عقاید خود می‌‌کوشید تا قوی‌ترین نظریه‌ای را که از ابتدای...

شنبه، 23 بهمن 1395

نقدی بر مواجهه غزالی با باطنیه و نظریه امامت معصوم (1)

در این مقاله ابتدا به بررسی مواجهه غزالی با باطنیه- یکی از فرق شیعه امامیه- پرداخته می‌‌شود و نشان داده می‌‌شود که برخورد وی با این جماعت عمدتاً...

شنبه، 23 بهمن 1395

اندیشه‌های تربیتی امام ابو محمد غزالی (1)

این، کتابِ منهج المتعلّم است، و خداوند راهبر به راه درست است. خداوند را سپاس که آفریننده‌ی دانش است برای کوشایان و بر جای گذارنده‌ی شناخت است...

شنبه، 23 بهمن 1395

اندیشه‌های تربیتی امام ابو محمد غزالی (2)

آموزگار باید در رشته‌ای که یاد می‌دهد، تردست و کار کشته باشد؛ با دل و زبان پاک و پیراسته از پشتِ سر دیگران سخن گفتن؛ در دین عادل و در همه‌ی کارها...

شنبه، 23 بهمن 1395

ضرورت اقتران و مسئله‌ی معجزه در نزد غزالی و ابن رشد (1)

غزالی در تقابل با گفتمان فلسفی غالب، تأثیر ضرورت اقتران علت و معلول را مستلزم نفی معجزات و قدرت الاهی می‌داند. این نوشته ضمن مطالعه تطبیقی دیدگاه...

جمعه، 22 بهمن 1395

ضرورت اقتران و مسئله‌ی معجزه در نزد غزالی و ابن رشد (2)

بحث ابن رشد درباره‌ی معجزات بیش از آن که تبیین و تحلیلی منظم باشد، مجموعه‌ای از اشارات گذرا است و حتی این اشارات هم به طرزی استثنایی مختصر، مبهم،...

جمعه، 22 بهمن 1395

فلسفه علم و مفهوم علیت از دیدگاه غزالی

نویسنده می‌کوشد تا ضمن تقریر عمومی اصل علیت و تحلیل رابطه علّی- معلولی، در مطالعه‌ای تطبیقی میان آراء غزالی و برخی فلاسفه غربی (مالبرانش، هیوم،...

جمعه، 22 بهمن 1395

روش آموزش در نظر غزالی

پیوند شاگرد با آموزگار برپایه‌ی بزرگداشت، فروتنی، خاکساری، خدمت و چرب زبانی است. پس از آنکه پدر یا سرپرست کودک، با نگاه به ویژگی‌های تعیین شده،...

جمعه، 22 بهمن 1395

دانش و دانشمندان در نگاه غزّالی

همه‌ی آموزشنامه‌هایی که مسلمانان نوشته‌اند با فضیلت دانش و ارج و بهای دانشمندان آغاز می‌شود. غزّالی نیز در احیاء و منهج المتعلّم به درازا درباره‌ی...

جمعه، 22 بهمن 1395

غزّالی: ژرفنگر و پژوهشگر خستگی‌ناپذیر

مسلمانان از دیرباز به نگارش گونه‌ی ویژه‌ای از نگاشته‌ها در ارج و بهای دانش و دانشیان و آیین فرادهی و فراگیری دست یازیده‌اند. این دسته از نگاشته‌ها...

جمعه، 22 بهمن 1395