وجود نه جوهر است و نه عرض

و چون وجود، عين واجب است ديگر ذاتاً، نه جوهر خواهد بود و نه عرض، زيرا تحقق جوهر و عرض با وجود بوده بدون وجود، تحقّق خارجي ندارند.

پنجشنبه، 11 دی 1393

کثرت فردي با وحدت حقيقت وجود منافات ندارد

و نيز وجود به يکي از اعتبارات زير مي تواند داراي افراد شود: يا به اعتبار ظهورش به صورت حقايق موجودات و صيرورتش عين ماهيّات متکثّره ي جوهريه،...

پنجشنبه، 11 دی 1393

وجود واجب عين طبيعت وجود است، يا وجوب طبيعت وجود؟

و آن وجود واجب عين حقيقت وجود است؛ يعني کلّ طبيعي وجود که از آن به عنوان: « وجود مطلق » تعبير مي شود. چه اگر عين حقيقت وجود نبوده باشد، يا بايد...

پنجشنبه، 11 دی 1393

اثبات واجب از منظر ابن سينا، قيصري و محقق طوسي

قيصري در اين بخش مسائل مهمي را درباره ي حقيقت هستي از ديدگاه عرفا مطرح مي کند که ما آن ها را ضمن چند مسئله بحث مي کنيم. نخستين آن ها مسئله ي...

پنجشنبه، 11 دی 1393

اثبات واجب از منظر ابن سينا، قيصري و محقق طوسي

قيصري در اين بخش مسائل مهمي را درباره ي حقيقت هستي از ديدگاه عرفا مطرح مي کند که ما آن ها را ضمن چند مسئله بحث مي کنيم. نخستين آن ها مسئله ي...

پنجشنبه، 11 دی 1393

در بيان برخي اصطلاحات عرفا (3)

اگر چه در عرفان و تصوّف بررياضت و مجاهده تأکيد شده است، امّا همان گونه که گفته شد کوشش انسان بدون جذبه و کشش الهي فايده و نتيجه اي ندارد. اما...

پنجشنبه، 11 دی 1393

در بيان برخي اصطلاحات عرفا (2)

اگر ذات حق به صفت جلال بر چيزي تجلّي نمايد، اثرش کبريا و قهر و هيبت است و اثر تجلّي حق با صفت جمال انس و محبّت و لطف و رحمت است و چون منشأ و...

پنجشنبه، 11 دی 1393

رابطه برهان و عرفان

حقايق عرفاني، محصول کشف و شهوداند و برهان نتيجه ي تلاش و کوشش عقل، با اين وصف، چگونه مي توان اين دو قلمرو را به هم پيوند داد و يافته هاي يکي...

پنجشنبه، 11 دی 1393

در بيان برخي اصطلاحات عرفا (1)

در مورد اين اصطلاحات، توضيحات عرفا را مي پذيريم، زيرا بدون فهم اين اصطلاحات، تفاهم امکان ندارد، زيرا هر گروهي در جعل و انتخاب اصطلاحات خويش مختار...

پنجشنبه، 11 دی 1393

هدف قيصري از شرح بر تائيه ي ابن فارض

هر چند که اين علم، علمي است کشفي و ذوقي، که جز صاحبان وجد و وجود و شايستگان عيان و شهود، کسان ديگر از آن بهره اي ندارد، اما مي بينيم که علماي...

پنجشنبه، 11 دی 1393

شرافت و مرتبه ي عرفان

بنابر آنچه اشاره شد، عرفان، بر اساس شرافت موضوع و عزّت مسائلش، از علوم ديگر والاتر و گرامي تر است.

پنجشنبه، 11 دی 1393

ارزش علم از ديدگاه عرفان

مؤلّف محترم ( قيصري ) در اين بخش درباره ي موضوع و مبادي و مسائل عرفان بحث مي کند. وي ضمن اين مقدمه مسائل فرعي ديگر را هم به اختصار مطرح مي کند،...

پنجشنبه، 11 دی 1393

موضوع، مسائل و مبادي علم عرفان

تمايز و جدايي علوم از يکديگر بر اساس تمايز موضوعات آن هاست و موضوع هر علمي عبارت است از چيزي که در آن علم از عوارض ذاتي آن بحث مي شود. بنابراين،...

پنجشنبه، 11 دی 1393

چند نکته درباره ي عرفان نظري

ديگر اقطاب متصوفه، همه يا غالباً، آن برجستگي علمي و فرهنگي را که پيشينيان داشته اند، ندارند. شايد بشود گفت که تصوّف رسمي از اين به بعد بيشتر...

پنجشنبه، 11 دی 1393

مرحله ي نظم و کمال تصوف و عرفان اسلامي (3)

مرحله ي نظم و کمال با ابن عربي به کمال و انتها مي رسد. اما پيش از ابن عربي توجه به شخصيت مهم و معاصر وي يعني ابن فارض ضروري است و اينک شرح حال...

پنجشنبه، 11 دی 1393

شرح و تعليم عرفان پس از محي الدين ابن عربي

پس از محي الدين عربي عرفاي بزرگ به شرح و تفسير نظام تدوين و تکميل شده ي مکتب وي پرداختند. اين شرح و تفسير به طور کلي به دو صورت انجام پذيرفت:

پنجشنبه، 11 دی 1393

مرحله ي نظم و کمال تصوف و عرفان اسلامي (2)

در مرحله ي نظم و کمال تصوّف، عرفاي معروف ديگري هم در جهات مختلف و مسائل گوناگون تصوّف به بحث و بررسي و انشاي مقاله و تحرير کتاب و رساله پرداخته،...

پنجشنبه، 11 دی 1393

مرحله ي نظم و کمال تصوف و عرفان اسلامي (1)

در اين مرحله، تصوّف به تدريج تنظيم گرديده، در جهت عملي و نظري تکميل شد. صوفيان دوره هاي پيشين، روي هم رفته، يک نظام فکري و علمي کاملي را به وجود...

پنجشنبه، 11 دی 1393

اولين شکوفه هاي تصوف و عرفان در فرهنگ اسلامي

منظور ما مرحله اي است که در آن به وسيله ي اشخاص مختلف، برخي از اصول و فروع تصوّف مطرح شده است، اما تصوّف و عرفان اسلامي چه در مقام نظر و چه در...

پنجشنبه، 11 دی 1393

زمينه هاي پيدايش عرفان و تصوف در ميان مسلمانان

ابن سينا در اوّل نمط نهم اشارات، سه عنوان عابد و زاهد و عارف را به صورت تکاملي در طول هم قرار داده است؛ به اين معنا که عابد را کسي مي داند که...

چهارشنبه، 10 دی 1393