تغذیه مناسب و نامناسب سالمندان

مطالعات نشان داده است که پیران ، ویتامین ها و مواد معدنی لازم را برای سلامتی خود دریافت نمی کنند . تهیه غذای مناسب برای سالمندان مشکل است. ضعف گوارش ، عدم درک طعم و بوی غذا و مشکلات دندان ها و لثه ها به گرفتاری ها می افزاید. پیری ، بیماری نیست ، فرایندی طبیعی است که درواقع بخشی از زیبایی و شعف زندگی به حساب می آید . تغییرات جسمی و روحی حاصل از کهولت سن ، حتمی نیست .

 

بی اشتهایی ، کاهش حس بویایی و چشایی ، لاغری ، چاقی ، احساس درد در هنگام خوردن یا بلعیدن غذا ، زخم در لب ها ، زبان یا گلو ، استفراغ ، تغییرات عادات دفع ، خون در مدفوع ، اسهال ، بیماری پوستی که با درمان موضعی بهبود پیدا نکند ، خونریزی در پوست ، پوست به آسانی کبود می شود ، زخم به سادگی خوب نشود و طول بکشد ، تغییرات رنگ پوست ( زرد ، قهوه ای ، خاکستری ) ، حساسیت نسبت به نور ، ورم پاها ، ریزش مو ، شکنندگی ناخن ها ، عدم تنفس صحیح حتی در استراحت ، احساس سوزش در زانوها و پاها ، عدم تعادل ، افسردگی ، اختلال شعور ( حالت ذهنی که تماس بیمار با واقعیت خارج قطع شده و دچار سرگشتگی مغزی می شود )
 

افراد نیازهای تغذیه ای متفاوتی دارند و برنامه غذایی هر شخص باید بر طبق نیازهای او تنظیم شود. در وهله اول ، غذا باید شامل میوه ها و سبزی ها باشد و نان سبوس دار و غلات مصرف کنیم. هر روز دو وعده گوشت بدون چربی ، مرغ ، ماهی یا لبنیات بدون چربی بخوریم و اگر کمتر از ۱۸۰۰ کالری در هر روز غذا مصرف می کنیم باید مقداری ویتامین و مواد معدنی به آن اضافه شود .
اگر دندان های مصنوعی دارید ، غذاهای الیاف دار را باید خُرد و لِه کرده و بعد مصرف کنید و گوشت و ساندویچ را تکه تکه کرده و بعد میل کنید . میوه ها را برش دهید و کمی با بخار بپزید تا نرم شده و بتوانید بجوید .
اگر به لبنیات حساسیت دارید باید از طریقی کلسیم و ویتامین D را جبران کنید . مثلاً می توانید سبزی های برگ دار و گل کلم که حاوی کلسیم و ویتامین D هستند را زیادتر مصرف کنید تا جبران کمبود لبنیات را کرده باشید .
با این وجود اگر بخواهیم کلسیم موجود در دو لیوان شیر کم چرب را تأمین کنیم ، باید از غذاها و مکمل های غذایی کمک بگیریم . اگر شیر نمی خورید باید داروهای مکملی که دارای ۴۰۰ واحد کلسیم هستند را جایگزین آن کنید . اگر مشکل گوارشی دارید به جای صرف سه وعده غذای اصلی ، وعده های غذایی کوچکتری را در طول روز به دفعات بخورید . خوراک ها باید ولرم یا گرم بوده و وعده ی اصلی غذا در وسط روز مصرف شود .
 

شیر کم و یا بدون چربی ، شیر خشک کم چربی ، پنیر بدون چربی ، ماست بدون چربی ( که می توانید به آن میوه اضافه کنید ) ، نان کامل ، آرد کامل بدون شکر ، برنج قهوه ای ، مرغ ، بوقلمون ، ماهی ، تن ماهی بدون چربی ، لوبیا و نخود ، گوشت بدون چربی و میوه ، کره ، روغن آفتابگردان ، روغن ذرت ، روغن سویا . البته بهتر است روغن و چربی را کم مصرف کنید.
 

شیر پر چربی ، سر شیر ، کره و سر شیر مصنوعی ، پنیر پر چربی ، ماست پر چربی ، کیک ، غلات پخته با شکر ، برنج سفید ، گوشت با چربی ، سوسیس ، ماهی یخ زده ، تن ماهی در روغن ، آجیل نمک زده ، بستنی ، شیرینی ، چربی دنبه ، روغن جامد ، روغن نارگیل ، مارگارین .
 

تحقیقات نشان داده است که فعالیت بدنی ، روابط گرم خانوادگی و تغذیه با میوه های تازه و سبزی ها ، غلات کامل و مصرف کمِ گوشت ، موجب طول عمر زیاد می باشد.
مصرف غذاهای کم کالری شانس داشتن عمر طولانی را زیاد می کند . اگر از جوانی شروع کرده و تغذیه و بهداشت را رعایت کنیم ، طول عمر خود را تضمین کرده ایم . غذایی که به اندازه کافی پروتئین و کربوهیدرات مرکب زیاد دارد ( مانند میوه ها ، سبزی ها ، نان سبوس دار و غله بو داده کامل ) طول عمر را افزایش می دهد.
 

تغذیه ، سلامتی و طول عمر کاملا به هم وابسته هستند . امروزه بیماری های مزمن ، عامل بیش از هشتاد درصد مرگ و میر ها است . عادات غذایی و کنترل وزن بدن در جلوگیری از بیماری های قلبی ، سرطان ، پوکی استخوان ، قند و فشار خون بالا ، از اهمیت خاصی برخوردار است . غذای کم چربی به ویژه چربی اشباع شده دارای قند ، سدیم کم و سرشار از الیاف و مواد مُغذی از نیازهای اولیة تغذیه است . بر مصرف ویتامین A E C D و مواد معدنی ، کلسیم ، کرُم ، سلنیوم بیشتر تاکید می شود .
مصرف ویتامین های B برای سلامتی دستگاه عصبی بسیار حیاتی است و هوش را افزایش می دهد. پروتئین ، انرژی ، انواع ویتامین ها و مواد معدنی ، دستگاه ایمنی را تقویت می کند. بیماری های مزمن نیاز ما را به غذاهای مقوی بیشتر می کند ، این بیماری ها پیری را تسریع می کند . در سرماخوردگی ، عفونت ، بیماری های حاد و آسیب دیدگی های بدنی ، نیاز به غذاهای خاصی داریم که بتواند عوارض این بیماری ها را به حداقل برساند .
گفتنی ست لازمه سلامتی و طول عمر ، ورزش و تمرینات بدنی نیز می باشد و این شعار که می گوید : اگر از وسیله ای استفاده نکنید آن را از دست خواهید داد ، در مورد بهداشت قلب ، ریه و دستگاه جریان خون مصداق پیدا می کند .
البته نباید خود را خیلی خسته کنیم ولی فعالیت بدنی منظم ، بدن را از فرسودگی می رهاند . با ورزش می توان فشارهای عصبی مزمنی را که بر سلامت جسم و روح تاثیر می گذارد مهار کرد . ورزش ، احتمال بیماری قلبی ، سرطان ، فشار خون و قند را کاهش می دهد .

منبع : سایت راستینه