مرجعیت لهجه ی قریش در میان عرب زبانان

آنچه از شعر جاهلی در دست است دلیل قاطعی است بر توافق بین قبایل عرب شمالی روی یک زبان ادبی یا لهجه ی فصحی، که شاعران قبایل مختلف و دور و نزدیک...

سه‌شنبه، 30 تير 1394

پیدایش زبان عربی

تعیین زمانی که زبان عربی صورت نهایی جاهلی یا فصحی را به خود گرفت آسان نیست. شکلی در کمال پختگی از حیث اعراب و تصریف و اشتقاق و تنوع گسترده در...

سه‌شنبه، 30 تير 1394

لهجه های عرب جاهلی

علی رغم شیوع زبان ادبی عمومی، در عصر جاهلی لهجه های متمایز قبیله ای هم وجود داشت که آثار آن تا قرن دوم هجری در زبانشان باقی بوده و به وسیله ی...

سه‌شنبه، 30 تير 1394

عناصر سامی در زبان عربی

زبانهای سامی شباهتهای بسیار در واژه ها و ضمایر و اعداد دارند که خویشاوندی آنها را ثابت می کند. وجود همین تشابه ما را در شناخت رشد و تکامل این...

دوشنبه، 29 تير 1394

لهجه های عربی قدیم

سامی شناسان به کتیبه‏های چهار لهجه ی عربی قدیم برخورده اند که از آن جمله سه لهجه ی ثمودی و لحیانی و صفایی به خط مسند جنوبی و چهارمی یعنی لهجه...

دوشنبه، 29 تير 1394

ریشه شناسی واژه‌ی دین

نویسنده‌ی مقاله‌ی دین در دایرة‌المعارف اسلام (مدخل «دین») بر اساس تحقیقات نولدکه نتیجه می‌گیرد که دانشمندان فقه اللغة در زمینه‌ی ریشه‌ی کلمه‌ی...

يکشنبه، 14 تير 1394

معنای لغوی واژه‌ی دین در زبان عربی

لغویون مجموعاً تا بیش از بیست معنا برای واژه‌ی دین ذکر کرده‌اند. گرچه میبدی معانی واژه‌ی دین را دوازده مورد دانسته است و گفته که دین در قرآن...

يکشنبه، 14 تير 1394

زبان در ایران باستان

اوستایی به زبانی اطلاق می‌شود که اوستا (= Apesta، به زبان پهلوی اوستاک، در زبان فارسی دری نام مجموعه‌ای از نوشته‌های مقدس آیین مزدیسنا و شاید...

شنبه، 13 تير 1394

قوم كشی و زبان كشی

واژه ی « قوم كشی » به وسیله مردم شناسی به نام روبر ژولن در سال های دهه 1970 جا افتاد و به مجموعه روش هایی اطلاق گردید كه هدف آنها از میان بردن...

دوشنبه، 8 تير 1394

هویت یابی از خلال زبان

اگر عدم پیوستگی یا نبود پایگاه سرزمینی، مانع اصلی بر سر راه تشكیل یك دولت یا یك زیردولت است، نبود هویت زبانی یا انسجام زبانی نیز می تواند مشكل...

شنبه، 6 تير 1394

پویایی زبان ها، قوم ها و دولت ها: قانون دو سوسور

امروزه برای درك بهتر دنیایی كه در آن زندگی می كنیم، به جای حركت از بازی دولت ها (‌ و بازیچه های اعلام شده یا محرمانه آنها ) باید به سراغ واقعیت...

شنبه، 6 تير 1394

بنیان سیاسی زبان فارسی

یكی از دستاوردهای علمی قرن بیستم این بود كه پرده از راز سیاسی بودن زبان بركشید. در حقیقت توتالیتریسم روسی و هیتلری خود پرده در خویشتن شد. زبان...

شنبه، 23 خرداد 1394

صنعت ترجمه در دوران آل بويه

ترجمه صناعتي است که با آن فرهنگ ها با يکديگر تلاقي مي کنند و مردمان با آداب و فرهنگ اقوام ديگر آشنا مي شوند و باعث گسترش اطلاع و آگاهي و ترويج...

پنجشنبه، 27 فروردين 1394

لغت و لغت نامه نويسي در دوران آل بويه

علم لغت علمي است که از مدلول الفاظ و ترکيبات آن سخن مي گويد و موضوع آن کلمات و ساختار آن از حيث وضع شخصي است که دلالت بر معاني قرينه مي کند و...

پنجشنبه، 27 فروردين 1394

نام‌های ترکمنی

در جامعه ایل نشین پس از تولد فرزند، از ریش سفید و یا روحانی محل دعوت می شود تا اسم خوبی متناسب با اوضاع برای او بگذارد. در بین ترکمن ها مانند...

يکشنبه، 23 فروردين 1394

جايگاه سياق و دلالت نزد سيبويه

ديدگاههاي سيبويه به عنوان نخستين نويسنده ي مهم ترين كتاب دستور زبان عربي داراي اهميت ويژه اي است. در اين مقاله تلاش شده تا قواعد دستور زبان عربي...

چهارشنبه، 27 اسفند 1393

در جست و جوي معنا

بررسي مقارنه اي ميان الكتاب سيبويه و معاني القرآن فرّاء و نگاهي كه به آيات قرآني و شيوه هاي تحليل زباني آن داشته اند، آينه اي تمام نما از تفاوتها...

چهارشنبه، 27 اسفند 1393

سيبويه؛ مبتكر نظام چند ارزشي جمله در جهان اسلام

بشر در روند تكامل فكري خود با پارادكسهاي فراواني مواجه مي شود كه يكي از مهم ترين آنها « چالش قطعيت و عدم قطعيت » يا به تعبير ديگر « جزم گرايي...

چهارشنبه، 27 اسفند 1393

سيبويه و جرجاني؛ نزديكي و اشتراك در ديدگاههاي زبان شناختي

دو دانشمند بزرگ و نامور ايراني، سيبويه و جرجاني، از برجسته ترين عربي دانانِ تاريخ ادب عربي بوده اند و انديشه ها و سخنانشان به ويژه در دوران معاصر...

چهارشنبه، 27 اسفند 1393

آواشناسی سیبویه

سیبویه بابی را تحت همین اصطلاح وضع کرده و گفته: «این باب مربوط به حرفی است که حرف دیگر هم مخرج یا غیر هم مخرج با آن مشابه می شود ». منظور او...

دوشنبه، 25 اسفند 1393