دین شناسی یا فلسفه‌ی دین چیست؛

چه بسیارند واژه‌هایی که بارها در گفت‌وگوهای روزمره به کار می‌روند؛ اما ارائه‌ی تعریفی دقیق از آنها کار آسانی نیست. به گفته‌ی برخی از پژوهشگران،...

دوشنبه، 2 شهريور 1394

نظری به عالم خیال

در تاریخ فلسفه‌ی اسلامی از زمان فارابی تا عصر حاضر، قوه‌ی خیال و عالم صور خیالی، از مباحث بسیار مهم بوده است، تا جایی که بعضی صاحب نظران این...

چهارشنبه، 10 تير 1394

انجمن دین داران مرده

قرن بیستم اوج مادی گرایی و دین ستیزی در غرب است. زیرا هم از نظر فلسفی و هم از جنبه تجربه گرایی، مادی گرایی از عرصه هستی شناسی به معرفت شناسی...

جمعه، 15 خرداد 1394

بن بست های فلسفی غرب

اگر از نگاه غرب شناسی تاریخی و وضع كنونی عالم در مغرب زمین بخواهیم نامه رهبر انقلاب به جوانان غربی را تفسیر كنیم، آیا می توانیم بگوییم دعوت رهبری...

جمعه، 15 خرداد 1394

بررسی برهان وجودی آنسلم برای اثبات وجود خدا

نوشتاری که پیش رو دارید به بررسی یکی از براهین پرسابقه اثبات وجود‌ خداوند‌ در‌ تـاریخ فـلسفه غـرب می ‌پردازد که با عنوان «برهان وجودی» معروف...

يکشنبه، 3 خرداد 1394

پيشينه تاريخي مسئله ي آفرينش (2)

در تاريخ مسيحيت ابتدا بحث هاي کلامي مطرح است و بيشتر مباحث، در باره ي مسيح شناسي است. اولين بحث جامع در باب خلقت از اوريگنس متفکر قرن سوم ميلادي...

دوشنبه، 25 اسفند 1393

پيشينه تاريخي مسئله ي آفرينش (1)

از آنجا که يکي از زمينه‌هاي اوليه ي فلسفه اسلامي و مسيحي، فلسفه يوناني است و فلسفه يوناني نيز با پيشينه ي اسطوره‌اي پديدار گشته است مناسب است...

دوشنبه، 25 اسفند 1393

امکان نبوت نزد ابن سينا

امکان نبوت. ابن سينا براساس تفاوت مراتب عقل نظري در انسان ها، امکان نبوت را براساس نيرومندترين مرحله ي « حدس » که آن را « قوّه ي قدسيه » مي...

دوشنبه، 22 دی 1393

علم الهي نزد شيخ الرئيس و سهروردي

موضوع علم الهي يکي از موضوعات بسيار مهم و اساسي فلسفه است. پيدايش و آفرينش جهان، مسائل و مشکلاتي را براي فکر انسان فراهم مي آورد که رهايي از...

دوشنبه، 22 دی 1393

اثبات واجب نزد ابن سينا و سهروردي

ابن سينا پيش از اقامه ي برهان به وجود واجب الوجود، مقدمات لازم اين امر را تدارک مي بيند. او در اين راستا حرکت ظريف و دقيقي دارد که متأسفانه از...

دوشنبه، 22 دی 1393

آفرينش از ديدگاه سهروردي

ديدگاه سهروردي در اين باره همانند ديدگاه ابن سيناست. اگرچه تلاش مي کند تا صورت استدلال را با نور و ظلمت تغيير دهد؛ مثلاً اين اصل مشائي را که...

دوشنبه، 22 دی 1393

اثبات واجب از منظر ابن سينا، قيصري و محقق طوسي

قيصري در اين بخش مسائل مهمي را درباره ي حقيقت هستي از ديدگاه عرفا مطرح مي کند که ما آن ها را ضمن چند مسئله بحث مي کنيم. نخستين آن ها مسئله ي...

سه‌شنبه، 16 دی 1393

ارتباط اراده ي واجب با عليت

اراده، در موجود عاقل، معناي روشني دارد. گاه آن را در برابر کراهت به کار مي برند. در اين گونه کاربرد، معني آن دوست داشتن و علاقه مند بودن است....

يکشنبه، 25 آبان 1393

خدا در فلسفه ي جديد و تفکّر معاصر

گذر از فلسفه ي قرون وسطي به فلسفه ي جديد متقدّم، به بهترين وجه با تغييري که در اوضاع اجتماعي خود فيلسوفان رخ داد، معلوم مي شود. در اثناي قرون...

پنجشنبه، 22 آبان 1393

چرا جهان اينگونه است؟

منظور ما در اين نوشته، تبيين نظم و نظام موجود در جهان و در تک تک موجودات است. اصل موجوديت يک چيز است و نظام و چگونگي و مشخصات موجوديت، چيز ديگر....

چهارشنبه، 7 آبان 1393

نخستين موجود، از منظر يونانيان و مسلمانان

نخستين موجود پديد آمده از ماده يا اجزاي قديم، چه بوده است؟ دموکريت و ارسطو در اين باره چيزي نگفته اند. افلاطون نيز در اين باره مطلبي ندارد. در...

چهارشنبه، 7 آبان 1393

غايت و انگيزه ي آفرينش از منظر يونانيان و مسلمانان

نگرش مادي، غايت و انگيزه را در پيدايش موجودات نمي پذيرد. دموکريت عهد باستان و ماترياليست هاي معاصر، هر دو، در نفي انگيزه و غرض و غايت در پيدايش...

چهارشنبه، 7 آبان 1393

قدم يا حدوث جهان؟

چنان که معروف است، از متفکران اسلام، متکلمان به حدوث زماني جهان باور دارند و فلاسفه به قدم زماني آن. اما همين فلاسفه، جهان را قديم مطلق ندانسته،...

چهارشنبه، 7 آبان 1393

چگونگي علم خداوند به خودش و غير خودش (2)

مبناي علم از نظر ابن سينا، تجرد است. علم واجب به ذات خود، از راه تجرد و معقوليت بالفعل ذات، اثبات مي گردد. اساس اين تبيين عدم غيبت ذات از ذات...

چهارشنبه، 7 آبان 1393

چگونگي علم خداوند به خودش و غير خودش (1)

در قسمت اول، مسئله علم ازلي خداوند را از يونان باستان تا زمان ابن سينا پي مي گيريم. در اين نگرش، از اهميت کار فلاسفه مسلمان، به خصوص فارابي و...

چهارشنبه، 7 آبان 1393