غفلت و عوامل آن

غفلت یکی از ویژگی های انسان ناسپاس است. در این مقاله به غفلت و عوامل آن از منظر آیات و روایات می پردازیم.

چهارشنبه، 27 شهريور 1398

انفاق از نظر قرآن چه شرایطی دارد؟

در مطلب پیش رو به موضوع انفاق از منظر قرآن می پردازیم.

يکشنبه، 24 شهريور 1398

تجسم اعمال در قرآن

مخالفان تجسم اعمال، وقتی بعضی آیات و روایات را مخالف مدعایشان یافته‌اند، به تأویل و توجیه آنها دست زده‌اند. در اینجا ابتدا به بعضی آیات و روایات...

جمعه، 1 تير 1397

ورود بنی‌اسرائیل به بیت‌المقدس در قرآن

حَطّ و حِطَّه مصدر است به معنی فرونهادن و به زیر آوردن بار از پشت ستور. کلمه‌ی حِطَّه در قرآن دوبار آمده است (بقره، 58؛ اعراف، 161). هر دو آیه...

دوشنبه، 7 خرداد 1397

امید ؛ امیدواری در قرآن

امیدواری یعنی اشتیاق و چشم‌داشت دستیابی به آنچه بدان اشتیاق هست؛ و نیز اعتماد به اینکه وعده یا واقعه‌ای در آینده اتفاق خواهد افتاد. در قرآن،...

چهارشنبه، 12 ارديبهشت 1397

مال و اموال و واژه‌های همانند در قرآن

ثروت، کالاها، اشیای تحت تملک. در قرآن مفهوم رسمی و حقوق اموال و همچنین معادل تخصصی‌ای برای واژه لاتین res از سنت غربی وجود ندارد. البته دغدغه‌ای...

سه‌شنبه، 11 ارديبهشت 1397

امر به معروف و نهی از منکر در قرآن و تفاسیر

شکل‌های مختلف عبارت «الامر بالمعروف و النهی عن المنکر» به معنی «واداشتن به کارهای پسندیده و بازداشتن از کارهای ناپسند» (از این پس معمولاً به...

سه‌شنبه، 11 ارديبهشت 1397

معناشناسی دو واژه امت و جامعه در قرآن

قرآن، در مقام برجسته‌ترین منبع اسلام برای کسب آگاهی درباره‌ی خدا، راهنمای قطعی این سنت در این باب هم است که چه چیزهایی بنیاد امت و جامعه‌ای خدایی...

سه‌شنبه، 11 ارديبهشت 1397

روندشناسی مفهوم الحاد، از قرآن تا اندیشه اسلامی

مسلماً الحاد فقط در پرتو راست‌کیشی معنی پیدا می‌کند، که به نظر می‌رسد رشد و گسترش آن در اسلام به عنوان واکنشی حدیث‌گرایانه به خط مشی‌های سیاسی-...

يکشنبه، 9 ارديبهشت 1397

اقتصاد در قرآن

دانشی که به تحقیق درباره‌ی تولید و توزیع منابع مادّی جامعه می‌پردازد. در سیاق قرآن، دانش اقتصاد عبارت است از نقش احکام، قواعد و راهنمایی‌های...

شنبه، 8 ارديبهشت 1397

اعیاد و بزرگداشت‌ها در قرآن

مراسم ادواری که به بزرگداشت یاد افراد خاص یا به یادبود رویدادهای مهم تاریخ مقدس برگزار می‌شود. واژه «عید» در قرآن به کار نرفته است، اما از این...

شنبه، 8 ارديبهشت 1397

اعداد و شمارش در قرآن

واژه‌هایی که مقدار کمیّت‌ها و تعداد اشیا را نشان می‌دهند. در قرآن بسیاری از واژه‌های عربی بیانگر اعداد و شمارش به کار رفته است. در قرآن بسیاری...

جمعه، 7 ارديبهشت 1397

فرآیندِ معنای اطاعت در قرآن

اطاعت یعنی عمل یا واقعیتِ تبعیت از فرمان‌های فرد دارای سلطه. مفهوم اطاعت، با مفاهیم ملازم آن در باب سلطه و قدرت مشروع برای فرمان دادن، به میزان...

جمعه، 7 ارديبهشت 1397

باورهای ضروری یک مسلمان از نگاه قرآن

قواعدی موجز و موثق که چکیده‌ای از اصول اعتقادی را به دست می‌دهند. افراد یا گروه‌هایی از عالمان دست به تدوین اعتقادنامه‌ها زده‌اند، با این حال،...

پنجشنبه، 6 ارديبهشت 1397

اسیران جنگی در نگاهِ قرآن

اشخاصی که در جنگ به اسارت گرفته می‌شوند و جانشان در دست اسیر کننده است. براساس شریعت اسلامی، اسیر ممکن است کشته، برده یا در مقابل فدیه آزاد شود....

يکشنبه، 2 ارديبهشت 1397

امنیت ملی در منابع دینی (قرآن و روایات)

مقاله‌ی حاضر، مطالعه‌ای اکتشافی در دست‌یابی به مفهوم، ابعاد و انواع امنیت و راه‌های تأمین آن در نظام اسلامی است و تلاش می‌نماید که دیدگاههای...

چهارشنبه، 23 اسفند 1396

اَسرار/غیب/خفی در قرآن

امور مخفی. مفهوم قرآنی اسرار را در دریافتی عام می‌توان شامل «حروف مقطعه» (نک. فخر رازی، تفسیر، 3/2) و معانی مخفی یا درونی (باطن) آیات قرآن دانست...

دوشنبه، 21 اسفند 1396

اسرائیل در قرآن

جدّ قوم اسرائیل که در قرآن به کرات با نام «بنی‌اسرائیل » (فرزندان اسرائیل) جلوه‌گر شده است. اسرائیل فقط در دو جا (آل عمران: 93؛ مریم: 58) به...

يکشنبه، 20 اسفند 1396

ارتداد

انکار یا روی‌گردانی از دین خویش. این معنا در قرآن عملاً با دو مفهوم اصلی کفر و ارتداد بروز می‌یابد، که مفهوم ارتداد بیش از کفر با مفهوم انکار...

دوشنبه، 14 اسفند 1396

اخلاق و قرآن

موضوع بحث این مقاله چندپهلو است، زیرا واژه‌ی ethics [که در عنوان مقاله به «اخلاق» ترجمه شده است] در زبان انگلیسی در موارد مختلفی به کار می‌رود....

پنجشنبه، 10 اسفند 1396