از حمله و غلبه جوانمردان به هنگام تهيدستي و گرسنگي، و از تعرّض فرومايگان آنگاه كه سير و ثروتمند شوند خود را واپاييد.

امام علی علیه السّلام فرمودند:
احْذَرُوا صَوْلَةَ الْكَرِيمِ إِذَا جَاعَ وَ اللَّئِيمِ إِذَا شَبِعَ؛

دلهاي مردمان از يكديگر گريزان و با هم ناآشنايند، پس آن كه بتواند الفتي ايجاد كند بدو روي آورند.

امام علی علیه السّلام فرمودند:
قُلُوبُ الرِّجَالِ وَحْشِيَّةٌ فَمَنْ تَأَلَّفَهَا أَقْبَلَتْ عَلَيْهِ؛

تا آنگاه كه بخت يارت باشد عيب تو پوشيده مانَد.

امام علی علیه السّلام فرمودند:
عَيْبُكَ مَسْتُورٌ مَا أَسْعَدَكَ جَدُّكَ؛

سزاوارترينِ مردم به عفو كردن، توانمندترينِ آنها به كيفر دادن است.

امام علی علیه السّلام فرمودند:
أَوْلَى النَّاسِ بِالْعَفْوِ أَقْدَرُهُمْ عَلَى الْعُقُوبَةِ؛

بخشندگي و كرَم آن است كه قبل از درخواست نيازمند باشد، امّا پس از درخواست، يا از سر شرمندگي است و يا از ترس نكوهش.

امام علی علیه السّلام فرمودند:
السَّخَاءُ مَا كَانَ ابْتِدَاءً فَأَمَّا مَا كَانَ عَنْ مَسْأَلَةٍ فَحَيَاءٌ وَ تَذَمُّمٌ؛

هيچ توانگري و ثروتي چون انديشه نيست، همان گونه كه هيچ فقر و تهيدستي مانند ناداني نباشد، و هيچ ميراثي چون فرهنگ و تربيت نخواهد ب

امام علی علیه السّلام فرمودند:
لَا غِنَى كَالْعَقْلِ وَ لَا فَقْرَ كَالْجَهْلِ وَ لَا مِيرَاثَ كَالْأَدَبِ وَ لَا ظَهِيرَ كَالْمُشَاوَرَةِ؛

گناهي كه شرمسارت سازد، نزد خدا بهتر است از كار نيكويي كه خودپسنديت آرد.

امام علی علیه السّلام فرمودند:
سَيِّئَةٌ تَسُوءُكَ خَيْرٌ عِنْدَ اللَّهِ مِنْ حَسَنَةٍ تُعْجِبُكَ؛

ارزش هر كس همسنگ همّت اوست و راستي او به اندازه جوانمردي او و شجاعت او همتاي شرم و حياي او و عفّت او همپاي غيرت او.

امام علی علیه السّلام فرمودند:
قَدْرُ الرَّجُلِ عَلَى قَدْرِ هِمَّتِهِ وَ صِدْقُهُ عَلَى قَدْرِ مُرُوءَتِهِ وَ شَجَاعَتُهُ عَلَى قَدْرِ أَنَفَتِهِ وَ عِفَّتُهُ عَلَى قَدْرِ غَيْرَتِهِ؛

عادلانه ترين روش اين است كه با مردم آن گونه رفتار كنى كه دوست دارى با تو چنان باشند .

امام علی علیه السّلام فرمودند:
أعدَلُ السِّيرَةِ أن تُعامِلَ النّاسَ بِما تُحِبُّ أن يُعامِلُوكَ؛

عادل ترين مردم كسى است كه بيش از همه به حق داورى كند.

امام علی علیه السّلام فرمودند:
أعدَلُ الخَلقِ أقضاهُم بِالحَقِّ؛