تمدن برنج در مازندران

درویش علی کولاییان در سال 1327 در ساری و در خانواده‌ای کشاورز به دنیا آمد در رشته‌ی مهندسی مکانیک، مدرک کارشناسی ارشد را در پلی تکنیک پورتسموث...

يکشنبه، 19 فروردين 1397

ارزش‌های اخلاقی نزد ساسانیان

حکومت ساسانیان در ایران بیش از چهارصد سال دوام آورد. این حکومت از یک سو تلاشی برای بازگرداندن ایران به عظمت عهد هخامنشیان بود و از سوی دیگر ماهیتی...

شنبه، 4 فروردين 1397

اسکیلاکس کاریاندی، دریاسالار، داریوش اول هخامنشی

اسکیلاکس، دریانورد و کاشف، یونانی‌تبار و اهل «کاریاندا» بود. وی در قلمرو شاهنشاهی هخامنشی در قرن ششم پیش از میلاد، در ناحیه‌ی «کاریا» در آسیای...

جمعه، 3 فروردين 1397

تأثیر صنعت نساجی بر توسعه‌ی کالبدی شهر اصفهان در دوره‌ی صفوی

در دوره‌ی صفوی به دلیل علاقه‌ی بسیار دولتمردان به هنر و صنعت و حمایت آن‌ها از هنرمندان و صنعتگران، صنعت رشد چشمگیری داشت و در این میان صنعت نساجی...

پنجشنبه، 24 اسفند 1396

پرسش‌ها و چالش‌‌های پیش روی ایرانشناسی

سخن گزافی نیست اگر گفته شود، تمام علومی که اکنون بعنوان شاخه‌یی از علم، در مفهوم Science جایگاه دانشگاهی و نهادینه‌شده‌یی دارند، برای اثبات علم...

پنجشنبه، 24 اسفند 1396

بررسی و تحقیق درباره‌ی ادوار تکوینی خاورشناسی

در اروپا فیلولوژی از بدو امر جنبه‌ی علمی نداشت، مضاف بر این که «گرامر عمومی» هم دستاورد چندانی به همراه نداشت و تا حدی موجب رخوت علمی شده و بطرف...

پنجشنبه، 24 اسفند 1396

تأملی درباره‌ی دانش ایرانشناسی در ایران

نوشته‌‎ی حاضر مروری کوتاه است، بر ایرانشناسی در داخل و خارج کشور. با گذشت چند دهه از تحقیق و مطالعه بر روی مباحث ایرانشناسی، همچنان لزوم توجه...

چهارشنبه، 23 اسفند 1396

بحثی در مورد ایرانشناسی یا ایران‌پژوهشی

استفاده از وا‌ژه‌ی ایرانشناسی چنان متداول شده است که دیگر نیازی به بررسی این عبارت دیده نمی‌شود؛ حال آنکه واکاری ریشه‌ی کلمات در هر دانشی و بیان...

چهارشنبه، 23 اسفند 1396

عقل در زندان اتهام

در زمان خلافت مأمون عباسی، وقتی کار ترجمه‌ی کتاب‌های یونانی به زبان عربی با شدت پیگیری می‌شد، بسیاری کسان بودند که مترجمان را سوگند می‌دادند...

سه‌شنبه، 22 اسفند 1396

نظامیه‌ها یا قالب‌گیری فقه

خواجه نظام‌الملک مردی ثروتمند بود. در آمد او گذشته از یک دهم از درآمد سلطان سلجوقی که سر به میلیون‌ها سکه‌ی طلا (دینار) می‌زد، یک میلیون دینار...

دوشنبه، 21 اسفند 1396

آشتی‌کنان کلام اشعری و فقه شافعی

هم‌زمان با قدرت گرفتن خواجه نظام‌الملک، متکلمان اشعری و فقیهان مذهب شافعی عزیز شدند. وزیر مقتدر در نخستین اقدام، عبدالملک‌بن‌عبدالله الجوینی...

دوشنبه، 21 اسفند 1396

سلجوقیان و تعصّب دینی

طغرل، نخستین شاه سلجوقی، پس از شکست‌دادن مسعود غزنوی در سال 429 هـ.ق. در نیشابور بر تخت نشست و به سمت غرب حرکت کرد. او در سال 433 هـ.ق. گرگان...

يکشنبه، 20 اسفند 1396

پیدایش ترکان پاک‌دین

غلام زیاد بود؛ از نژادها و قوم‌های مختلف: ارمنی، رومی، هندی، حبشی و ترک. هر نژاد، خصوصیّاتی داشت. بعضی کوتاه قد بودند و بعضی بلندقامت. بعضی زیبارو...

يکشنبه، 20 اسفند 1396

نخستین برخوردها با اروپاییان مسیحی

وقتی مغولان با شمشیرهای بران و اسبان تیز رو و سپاهیان پر توان از شمال و شرق قاره اروپا قدم در این سرزمین گذاشتند، نگاه غربیان به سمت شرق اسرار‌آمیز...

جمعه، 11 اسفند 1396

ایران شیعه

بعد از تسلط شاه اسماعیل بر ایران اندیشه و اعتقادات شیعی نمی‌توانست به روال سابق ادامه پیدا کند. حالا باید این دین رسمی پاسخ‌های قابل قبولی به...

پنجشنبه، 10 اسفند 1396

پایان اتّحاد

از وقتی عرب‌ها از شبه‌جزیره عربستان خارج شدند و دین اسلام را در آسیا و اروپا و آفریقا گسترش دادند، تا روی کار آمدن عباسیان حکومت اسلامی یکپارچه...

سه‌شنبه، 8 اسفند 1396

جنگ، خون و ویرانی

هر چند در زمان خلافت خلیفه‌های عرب بر درخت فکر ایرانی چند بار جوانه‌های استقلال دیده شد، و چند بار فرصتی برای مستقل شدن ایران فراهم آمد، اما...

سه‌شنبه، 8 اسفند 1396

سالهایی که ایران، تنها یک سرزمین بود

برخی سرزمین‌ها نامی شاعرانه دارند. مثل ژاپن که به معنی سرزمین آفتاب تابان است. و برخی سرزمین‌ها نام‌شان را قومی که در آن ساکن هستند می‌گیرند....

سه‌شنبه، 8 اسفند 1396

آغاز ایران

دقیقاً مشخص نیست کی، اما به یقین یک روز - که آن یک روز حتماً هزاران سال پیش از امروز بوده - آریایی‌ها که از سرزمین‌های دیگر- بعضی‌ها می‌گویند...

سه‌شنبه، 8 اسفند 1396

نگاهی به تاریخ ایران اسلامی

پس از شهادت امام علی و ماجراهایی که به صلح امام حسن،‌ فرزند او انجامید،‌خلافت مسلمانان در سال 41 هـ .ق. به دست معاویه افتاد. او نخستین خلیفه‌ی...

دوشنبه، 30 بهمن 1396