نگاهی تازه تر به زبان و سخن فارسی

به نام خداوندی که رایت آشکار آیات را، در سرا پرده ی عالم برون برافراشت تا گوهر تابناک حق، چشمانِ در پرده را نورانی کند و شمع آیات را در تاریک...

پنجشنبه، 24 بهمن 1392

متغیرهای ترجمه

ترجمه از دیرباز در بین جوامع انسانی وجود داشته و از بهترین و سهل ترین ابزارهای غلبه بر موانع زبانی است. جوامع مختلف زبانی از دیرباز به دلایل...

پنجشنبه، 24 بهمن 1392

واژگان بیگانه در متون مطبوعاتی

زبان کارآمدترین وسیله ارتباطی در میان جوامع بشری شناخته می شود. هدف نهایی این وسیله ارتباطی، انتقال پیام از متن یا گفتار به مخاطب است. زمانی...

پنجشنبه، 24 بهمن 1392

همزه در زبان و خط فارسی

در طول یکی چند سال گذشته ما شاهد تلاش های فردی و جمعی گسترده ای در جهت بازنگری رسمِ خط فارسی بوده ایم.(1) هدف این تلاش ها آن بوده است که به شیوه...

پنجشنبه، 24 بهمن 1392

نظریه ی تأویل و ترجمه ی ادبی

از جمله نظریه های ترجمه که فرآیند ترجمه را زبانشناسی-محور نمی داند، نظریه ی تأویل(la théorie du sens) است که مبانی آن توسط دوبانوی فرانسوی شکل...

پنجشنبه، 24 بهمن 1392

نقش باز دارنده عناصری از زبان مادری در یادگیری زبان انگلیسی

رابطه زبان انگلیسی و زبان فارسی یک رابطه دیرینه است. هر دو زبان فارسی و انگلیسی عضوی از اعضای خانواده زبانی هند و اروپایی محسوب می شوند. ولی...

پنجشنبه، 24 بهمن 1392

نگاهی به ذیل فرهنگ های فارسی

ذیل فرهنگ های فارسی(1)، فرهنگی است مشتمل بر حدود 4000 واژه و ترکیب کمیاب فارسی که طی چند دهه از متن های گوناگون گردآوری شده اند. نویسنده قصد...

يکشنبه، 8 دی 1392

نگاهی به کتاب چالش میان فارسی و عربی

چالش میان فارسی و عربی (1) آخرین کتاب از دکتر آذرنوش و احتمالاً مهم ترین اثر در زمینه ی تحقیقاتِ مرتبط با تاریخ ادبیات فارسی و عربی، در چند سال...

يکشنبه، 8 دی 1392

ملاحظاتی در کتاب نحو هندی و نحو عربی

موضوع منشأ دستور زبان عربی، آن چنان که در نخستین دستورنامه هایی که در این زمینه پدید آمده اند مشاهده می شود، از پرسش هایی است که تا امروز، پاسخ...

پنجشنبه، 5 دی 1392

میزان تسلط به زبان انگلیسی در جهان

سوئد با بیش از ۷۰ درصد جمعیتی که به انگلیسی مسلط هستند، در گزارش سال ۲۰۱۲ "میزان تسلط به انگلیسی" رتبه‌اول را دارد . در خاورمیانه ایران وضعی...

شنبه، 16 آذر 1392

زبان فارسی در آثار فارابی

مجلس تحقیقی که در دانشگاه تهران از یازدهم تا چهاردهم بهمن ماه به مناسبت هزار و یکصدمین سال تولد فارابی برای بزرگداشت او با حضور عده ای از محققان...

شنبه، 2 آذر 1392

ترجمه های غربی از آثار عربی

طی سده های فرمان روایی مسلمانان (از سده ی دوم تا پنجم) بر بسیاری از سرزمین های غربی، از جمله اسپانیا (اندلس) و بخش هایی از ایتالیا، دانشمندان...

جمعه، 24 آبان 1392

ترجمه در دوره جمهوری اسلامی

بررسی وضع ترجمه در نخستین سال های پس از پیروزی انقلاب اسلامی به سبب آشفتگی و پراکندگی اطلاعات مربوط به آن دوره بسیار دشوار است. فعالیت گسترده...

جمعه، 24 آبان 1392

ترجمه های قاجاری

نخستین کوشش های جدی برای اقتباس اندیشه ی جدید غربی در ایران، در عهد فتحعلی شاه (1212-1250) آغاز شد، گرچه ظاهراً قدیم ترین سند ترجمه از «لتینی...

جمعه، 24 آبان 1392

ترجمه در عصر پهلوی

پس از کودتای 1299ش و روی کار آمدن رضاخان و سپس به سلطنت رسیدن وی (حکـ:1304-1320ش)، روند نوسازی و تجدد خواهی و نیز ستایش ایران باستان قوّت یافت...

جمعه، 24 آبان 1392

ترجمه در ترکیه ی جدید

نقش جراید(8) در رواج قالب ها و اندیشه های جدید از راه ترجمه ها در خور ملاحظه است . روزنامه هایی مثل جریده ی حوادث (1256-1840)، ترجمان احوال (1276-1277/...

جمعه، 24 آبان 1392

نهضت ترجمه در امپراتوری عثمانی

در تاریخ و فرهنگ عثمانیان، ترجمه ی آثار اسلامی و غربی به ترکی پیشینه ای طولانی دارد. در دوران نخستین فتوحات عثمانیان و استقرار سلطنت آنان (سده...

جمعه، 24 آبان 1392

دگر دیسی ها و پیامدهای نهضت ترجمه

در الفهرست ابن ندیم (تألیف حـ 377)-که تقریباً سراسر نهضت ترجمه را در بر می گیرد-نام 632 کتاب و رساله ی ترجمه شده در علوم اوایل ذکر شده است. سه...

جمعه، 24 آبان 1392

نهضت ترجمه به عربی

نهضت ترجمه در مصر و لبنان در سده ی سیزدهم/نوزدهم، برای تجدید حیات فرهنگی اعراب (نهضة) همانقدر مهم بود که ترجمه ی آثار یونانی به عربی در فعالیت...

جمعه، 24 آبان 1392

مترجمان و ترجمه ها در عصر عباسی (2)

در طول دوره ی اموی تنها یک دو اثر پزشکی همچون کُنّاش اَهْرُن(1) به عربی در آمد، اما در همان ابتدای نهضت ترجمه، پس از ماجرای بیماری سخت منصور...

جمعه، 24 آبان 1392