آینده‌شناسی

در اوایل قرن بیستم آشکار بود که تغییر پرشتاب توانایی‌ها و روش‌های زندگی بشر احتمالاً ادامه خواهد داشت. شماری از تحلیلگران سرشناس و صاحب نفوذ...

جمعه، 4 دی 1394

آوانگارد

این اصطلاح فرانسوی به لحاظ لفظی معنایی جز مترادف انگلیسی‌اش «vanguard» ندارد که به معنای پیش‌قراول است. کاربردهای استعاری این واژه تقریباً به...

جمعه، 4 دی 1394

آنارشیسم

انکار حاکمان و سروران هسته‌ی اصلی آنارشیسم است. آنارشیست‌های مدرن، که به دو دسته‌ی کلّی فردگرایان و سوسیالیست‌ها تقسیم می‌ شوند، با بسط اندیشه‌ی...

جمعه، 4 دی 1394

آزادی

آزادی مفهومی است که در آموزه‌های اجتماعی گوناگون به شیوه‌های متفاوتی تفسیر شده است. ابتدا می‌توان بین مفهوم «منفی» و «مثبت» آزادی فردی تمایز...

جمعه، 4 دی 1394

نام خلیج فارس از سده‌ی نوزدهم به بعد

ارتباط ایرانی سرزمین‌های پس کرانه‌ای جنوب خلیج فارس، از آغاز قرن نوزدهم، صورت نوینی پیدا کرد. درحالی که بریتانیا با امضای قرار داد صلح دریایی...

دوشنبه، 30 آذر 1394

فرهنگنامه‌ی اماکن جغرافیایی در دوره‌ی اسلامی

مطالعه‌ی آثار قدما چنین روشن می‌سازد که جزایر و بنادر بسیاری از قدیم‌الایام در این دریا و نواحی اطراف آن وجود داشته است که به سبب وقوع خلیج فارس...

دوشنبه، 30 آذر 1394

دو شعر در باره‌ی خلیج فارس

احمد بن ماجد، شاعر عرب، سواحل و جزایر خلیج فارس را طی یکصد بیت شعر شرح و توصیف کرده است. در اینجا، چند بیت از ابتدا و چند بیت از انتهای این اثر...

دوشنبه، 30 آذر 1394

جغرافیای تاریخی آب‌های جهان در عصر اسلامی

با دقت علمی در مطالعه آثار بسیار اندکی که از ایران باستان بر جای مانده است، از جمله کتبیه "حجر الرشید" که از داریوش بزرگ هخامنشی در محل زقازیق...

دوشنبه، 30 آذر 1394

تفاوت میان «بحر فارس» و «خلیج فارس»

در قرن حاصر با توسعه‌ی معلومات جغرافیایی، همراه با چاپ نقشه‌های بسیار به زبان‌های مختلف، ترکیب خلیج فارس مورد استعمال جهانی پیدا کرده است و از...

دوشنبه، 30 آذر 1394

جغرافیای تاریخی خلیج فارس

خانواده بشر، از آغاز تاریخ‌نویسی و جغرافیانگاری علمی تاکنون، دریای جدا کننده‌ی فلات ایران از شبه جزیره عرب را به نامی جز "دریای فارس" یا "خلیج...

دوشنبه، 30 آذر 1394

پیدایش سرزمین‌های سیاسی در جنوب خلیج فارس

حاکمیت ایرانیان بر پس کرانه‌های جنوبی خلیج فارس که از عصر هخامنشی واقعیت پذیرفت، در دوره ساسانیان (از 224 تا 651 میلادی) استحکام فراوانی پیدا...

دوشنبه، 30 آذر 1394

ایرانیان در خلیج فارس

پیش از آغاز سخن، برای درک بهتر جغرافیای تاریخی منطقه مورد بحث، بایسته است که توضیحی در باره سه نکته زیر داده شود:

دوشنبه، 30 آذر 1394

تشکیل سرزمین‌های سیاسی در خلیج فارس

"کشور" مفهومی است که از ترکیب یک سرزمین سیاسی سازمان یافته توسط یک حکومت مشخص به وجود می‌آید. این مفهوم به صورت استیت State در انگلیسی و اِتا...

دوشنبه، 30 آذر 1394

تغییرناپذیری نام‌های جغرافیایی

نام‌های جغرافیایی بازگوینده هویت طبیعی و فرهنگی پدیده‌های جغرافیایی روی زمین، از آب‌ها گرفته تا خشکی‌ها هستند که در روندی تاریخی و جغرافیایی،...

دوشنبه، 30 آذر 1394

اقتصاد باستانی

در سراسر تاریخ خاورمیانه باستان، کشاورزی اساس اقتصاد را تشکیل می‌داد. کشاورزی و دامداری فعالیت‌های عمده معیشتی محسوب می‌شدند. مالکیت زمین شکل...

شنبه، 30 آبان 1394

با نفوذ فرهنگی دشمن در دوران پسا توافق چه باید کرد؟

دوران پس از برجام، دوران ویژه و حساسی برای نظام جمهوری اسلامی بوده و بی شک ریشه بسیاری از رخدادهای پیش روی این نظام، در این دوران پایه ریزی خواهد...

جمعه، 29 آبان 1394

انقلاب‌ها و جنگهای ملی در قرن 19 میلادی

در روز 22 فوریه سال 1848 شورش‌هائی در پاریس بروز کرد و علت آن این بود که از تشکیل یک جلسه سیاسی جلوگیری به عمل آمده بود. پادشاه، گیزو را از کار...

دوشنبه، 18 آبان 1394

انقلاب فرانسه

نخستین علت انقلاب، مسأله مالی بود. جنگهای قرن هجدهم برای فرانسه بسیارگران تمام شد و دربار مخارج بی حساب داشت؛ ملت از سنگینی مالیاتها به جان آمده...

دوشنبه، 18 آبان 1394

نبرد بیوتکنولوژی

مباحث مهدوی هماره در وجه مناسبات اجتماعی و مدنی سال‌های قبل از ظهور، قابل مطالعه‌ی جدّی است. ادعیه، زیارات و روایات، راهنمای عمل، چراغ روشن پیش...

يکشنبه، 17 آبان 1394

استراتژی آمریکا بحران برای خروج از ایجاد رعب از دشمن جعلی

تردیدی نباید داشت که غرب، در شرایطی که بحران در حوزه‌های نظری، فرهنگی و مناسبات مادّی را به تجربه نشسته است، اسلام و احیای اسلام را به عنوان...

يکشنبه، 17 آبان 1394