کسرها

کسرها در قدیمی ترین اسناد ریاضی یافته شده وجود دارند. اما ملل باستان، رهیافتی عمومی برای کار با کسرها نداشتند و در نتیجه، روش های خاص کار با...

دوشنبه، 4 آذر 1392

روال های ضرب و تقسیم

روال های انجام عملیات اصلی ریاضی مانند ضرب و تقسیم همیشه مواجه با محدودیت‌هایی بوده است که دستگاه نمادگذاری مورد استفاده به طور ضمنی تحمیل می...

دوشنبه، 4 آذر 1392

کیپوی پرویی

استفاده از ریسمان گره دار برای ثبت اعداد در میان بسیاری از اقوام در سراسر جهان مرسوم بوده است. چنین ریسمان هایی را هم در تمدن های پیشرفته تر...

چهارشنبه، 29 آبان 1392

اعداد ترکه ای کُره ای

می دانیم که چینی ها دست کم از 500 سال پیش از میلاد، از ترکه های بامبو به عنوان وسیله ای کمکی در انجام محاسبات استفاده می کرده اند. حدود اواخر...

چهارشنبه، 29 آبان 1392

پاپیروس مسکو

پاپیروس مسکو، که به پاپیروس گولنیچف (1) هم مشهور است، ابتدا متعلق به شخصی به نام گولنیچف بود و سپس به موزه‌ی هنرهای زیبای مسکو رسید. این پاپیروس...

چهارشنبه، 29 آبان 1392

شمارش با انگشت

بیشتر ملت های باستانی روش هایی را برای نمایش اعداد طبیعی به وسیله ی وضعیت های مختلف انگشتان و دست ها ابداع کرده بودند. یونانی ها، رومی ها، مسلمانان،...

چهارشنبه، 29 آبان 1392

پاپیروس رایند

پژوهشگر و عتیقه شناس اسکاتلندی، ای.هنری رایند (2)، زمستان سال 1858 را برای سلامتی اش در مصر می گذراند. روزی در ویترین فروشگاهی یک پاپیروس قدیمی...

چهارشنبه، 29 آبان 1392

توسعه ی ماشین های محاسب

اولین ماشین محاسب چرتکه بود دومین ماشین بی شک وسیله ای برای ضرب بود که توسط کاشف لگاریتم ساخته شد. ریاضیدانان این وسیله را به نام عجیب «استخوان...

چهارشنبه، 29 آبان 1392

روش تحلیلی در فن محاسبه

روش های تحلیلی جدید. اکنون خواننده می داند که تاریخ محاسبه با اعداد بسیار گسترده است. این فن با تمدن های باستان متولد شد و طی قرن ها رشدی مداوم...

چهارشنبه، 29 آبان 1392

محاسبه ی جدول های ریاضی در دوران جدید

به دلیل گستردگی موضوع، در این جا فقط می توان شرحی مختصر و ناکافی از تاریخچه ی جدول های ریاضی بعد از محاسبات بریگز و نپر به دست داد. اندازه ی...

چهارشنبه، 29 آبان 1392

محاسبه ی ثابت های خاص

محاسبه ی برخی از ثابت ها، قرن ها ذهن ریاضیدانان را مشغول کرده بود (در این جا مختصراً به روش های تعیین تقریبی این مقادیر می پردازیم نه به موضوع...

چهارشنبه، 29 آبان 1392

کشف و محاسبه ی لگاریتم ها

در این جمله ی بارها تکرار شده که «ابداع لگاریتم، با کم کردن زحمت محاسبات، عمر ستاره شناسان را دو برابر کرد» مبالغه نشده است. معرفی لگاریتم که...

چهارشنبه، 29 آبان 1392

محاسبه‌ ریشه ی دوم

نکته ای حائز اهمیت این است که مهم ترین ابزار تحلیلی محاسبان اولیه، روشی برای استخراج ریشه های دوم بوده است.

چهارشنبه، 29 آبان 1392

محاسبه ی توابع مثلثاتی

شاید هنر ساختن جدول با کارهای بطلمیوس، که قبلاً چند بار از اثر بزرگش، مجسطی، یاد کردیم، آغاز شده باشد. در این کتاب برای اولین بار جدولی برای...

چهارشنبه، 29 آبان 1392

کسرها

محاسبه های کسری برای بسیاری از ریاضیدانان اولیه مشکل بزرگی بود. این مشکل به خصوص در میان مصریان، که تقریباً فقط از «کسرهای واحد» (یعنی کسرهایی...

چهارشنبه، 29 آبان 1392

ضرب و تقسیم

از آن جا که چنین روش هایی ذاتاً وابسته به دستگاه شمارِ به کار گرفته شده هستند، دریافتن این که روال های اولیه کاملاً با روش های امروزی فرق داشته...

چهارشنبه، 29 آبان 1392

محاسبه با چرتکه

قدیم ترین ابزاری که برای انجام عملیات معمولی حساب شناخته شده است چرتکه است. نام این ابزار از واژه ی یونانی abax، یا abakion، مشتق شده است که...

چهارشنبه، 29 آبان 1392

منشأ محاسبه و نیاز به آن

منشأ محاسبه، یا حساب در زبان انگلیسی، از ریشه ی واژه ی «calculate»که از واژه ی لاتینیِ «calculus» مشتق شده است و با واژه ی یونانی «chalix» ارتباط...

چهارشنبه، 29 آبان 1392

نظام دیوانه ی ریاضی

تنها نظام دیوانه ی ریاضی است که افسار گسیخته است، دیوانه تر از آن است که این زنجیرهای مادی به بندش کشند، این است که نگاه خیره و پر جذبه خود را...

دوشنبه، 27 آبان 1392

برای خلق زیبایی

در دوره ی مدرن، عمق و پیچیدگی تأثیرهای ریاضی بیشتر شده است. می توانیم هر یک از زمینه های معرفت بشری را که تماس نزدیکی با ریاضیات دارد در یکی...

دوشنبه، 27 آبان 1392