مرز بی نهایت رئالیسم (2)

«زمینج» روستایی که تمام حوادث سلوچ در آن روی می دهد، گرفته شده از «زمین» است با «ج» که به اش اضافه شده. یک حالت گیرا مثل چنگک به آن داده است....

شنبه، 28 بهمن 1391

عقاب در اسطوره و ادبیات (1)

«انواع پرندگان بسیار و تعدادشان بی شمار است، در واقع، میلیون ها پرنده روی سطح زمین زندگی می کنند، هر یک از پرندگان به نوعی انسان را به شگفتی...

شنبه، 28 بهمن 1391

عقاب در اسطوره و ادبیات (2)

عقاب زرین، عَلَم ایرانیان بود و در سرلشکریان هخامنشیان شاهین شهپر گشوده و در سر نیزه بلندی برافراشته به همه نمودار بود... پس از سپری شدن شاهنشاهی...

شنبه، 28 بهمن 1391

«مأخذ» خدو انداختن خصم بر روی حضرت علی(ع)

یکی از داستانهای لطیف و پر معانی، داستان ارزنده اخلاص عمل در مثنوی است که نمونه ای از اخلاص و بردباری شیرحق در راه خداست و گویا مأخذ این داستان...

شنبه، 28 بهمن 1391

اندیشه مند و اندیشمند در ادب فارسی

واژگان اندیشه مند و اندیشمند در متون کهن ادبی به دو معنی عمده به کار رفته اند برخی به کار بردن این واژگان را به معنی اندیشه رو و صاحب نظر درست...

شنبه، 28 بهمن 1391

لفظ و معنا را به تیغ از یکدیگر نتوان برید

لفظ و معنا در کلام را به جسم و جان و ظرف و مظروف مانند کرده اند، پیداست در این تشبیه، معنا از اهمیت بسیار بیشتری برخوردار است چنان که مولوی مستمع...

شنبه، 28 بهمن 1391

همانندهای سیاسی شاهنامه ی فردوسی و بوستان سعدی (1)

«نامور نامه ی شهریار» در نگاه نخست، آیین شهریاری و جهان داری شاهان گذشته های دور ایران است. راهکارهای سیاسی آنان همراه با رهنمون های آیینی و...

شنبه، 28 بهمن 1391

همانندهای سیاسی شاهنامه ی فردوسی و بوستان سعدی (2)

در شاهنامه حضور پهلوان در کنار شهریار تنها نقش دفاعی ندارد؛ بلکه او به نمایندگی مردم بر شیوه ی شهریاری و چگونگی اجرای وظایف فرمانروایی چشم گشوده...

شنبه، 28 بهمن 1391

باز در ادب و ادبیات (1)

باز از تیره ی پرندگان شکاری است، فرهنگ خاص ریاضت و تعلیم وی، سپس همدمی او با پادشاهان و خُلق و خوی مهترانه ی وی، سبب تمایز او از سایر پرندگان...

شنبه، 28 بهمن 1391

باز در ادب و ادبیات (2)

شیری از دست راست وی [دقیانوس] بداشته، همه از جواهر قیمتی و... باز زرّین از دیگر سوی وی بداشته، دو چشم او از دو یاقوت سرخ، چنان که شعاع آن بر...

شنبه، 28 بهمن 1391

باز در ادب و ادبیات (3)

اکنون به بیان خلق و خوی مهتر پرندگان -باز-و تقرّب و نزدیکی او به سلاطین و امیران و احترام و عظمت این پرنده در نزد مردم می پردازیم: «باز مونس...

شنبه، 28 بهمن 1391

درباره ی نقش بدیع و مخزن الاسرار

مخزن الاسرار از میان آثار نظامی بیش از دیگران مورد تقلید قرار گرفته است. در میان این مثنوی های تقلیدی، نقش بدیع غزالی مشهدی شاعر قرن دهم هجری،...

شنبه، 28 بهمن 1391

سخنگوی یمگان در آیینه ی نقدی دیگر (1)

دانای یمگان -ناصر خسرو قبادیانی- از جمله خردورزان سخن گویی است که اگر چه بندرت لحظاتی، وسوسه ی دلکش شعر و هنر واقعی بر او غالب می شود؛ اما روحیه...

شنبه، 28 بهمن 1391

سخنگوی یمگان در آیینه ی نقدی دیگر (2)

از سوی دیگر آنچه در تکوین مبانی فکری ناصرخسرو سهیم است، بار سنگین تعهدی است که وی نسبت به معارف اسماعیلیان دارد. به عقیده ی آنان نظام دین بر...

شنبه، 28 بهمن 1391

سیری اجمالی بر تدوین علوم بلاغی در عرب

گرچه سابقه ی علوم بلاغی در عرب به قبل از اسلام و دوره ی جاهلی می رسد و اسناد و مدارک فراوان دال بر به کارگیری آرایشهای لفظی و معنوی در شعر شاعران...

پنجشنبه، 26 بهمن 1391

مقایسه ای میان دو اثر مشهور صوفیه

مهم ترین آثار صوفیان در فاصله ی قرنهای پنجم تا هفتم هجری نوشته شده که از آن میان کتاب های کشف المحجوب هجویری و شرح تعرف مستملی بخاری از اهمیت...

پنجشنبه، 26 بهمن 1391

حرکت، مدار توصیفات منوچهری (3)

بارد در خوشاب از آستین سحاب و زدم حوت آفتاب روی به بالا نهاد 226 ابر گهر فشان راهر روز بیست بار خندیدن و گریستن و جزر و مد بود 411

پنجشنبه، 26 بهمن 1391

حرکت، مدار توصیفات منوچهری (2)

آمد نوروز هم از بامداد آمدنش فرخ و فرخنده باد باز جهان خرم و خوب ایستاد مرد زمستان و بهاران بزاد 2173 آمد نوروز ماه با گل سوری بهم باده سوری...

پنجشنبه، 26 بهمن 1391

تخیّلهای خاقانی در معیار نقد

این مقاله دو مطلب را مورد بحث و بررسی قرار می دهد: یکی تخیّل. دیگری: شعر خاقانی. در بخش اول، خود تخیّل مفهوم و محتوایش، تفاوت آن با «تعقّل» و...

پنجشنبه، 26 بهمن 1391

حرکت، مدار توصیفات منوچهری (1)

صورتگری و نقش پردازی طبیعت را در شیوه ی خراسانی باید در دیوان دل انگیز استاد دامغان -منوچهری- جستجو کرد؛ بطوری که هیچ گوشه ای از اجزای آن از...

پنجشنبه، 26 بهمن 1391