نقش

مفهوم نقش که به معنای سلسله رفتارهایی است که از افرادی سر می‎زند که موقعیت خاصی را در وضعی اجتماعی دارند یا درصدد داشتن آن هستند، یقیناً از ادبیات...

دوشنبه، 1 شهريور 1395

نظریه‌ی نخبگان

واژه‎ی élite در فرانسه‌ی قرن هفدهم برای توصیف کالاهای شاخص و عالی به کار می‌رفت و کمی بعد به انواع و اقسام گروه‎های اجتماعی فرادست اطلاق شد،...

دوشنبه، 1 شهريور 1395

نظریه‎ی معرفت

نظریه‎ی فلسفی معرفت- یا معرفت شناسی- به ماهیت، انواع، خاستگاه‌ها، موضوع و حدود معرفت می‎پردازد. افلاطون بین معرفت (epistēmē) و عقیده‎ی صرف (doxa)...

دوشنبه، 1 شهريور 1395

نظریه‌ی سیستم

اصطلاح سیستم دربرگیرنده‎ی دستگاه‌ها، موجودات زنده و نظام‌های اجتماعی و روان‌شناختی است که در مقابل کنش‎های فردی و اجزای منفرد قرار می‎گیرد. سیستم‎ها...

دوشنبه، 1 شهريور 1395

نظریه‌ی مبادله‌ی اجتماعی

این نظریه که با تعامل‎های دوجانبه و متقابل افراد و گروه‎هایی سر و کار دارد که اقلامی با ارزش نمادین و اجتماعی را با هم مبادله می‎کنند و از آن...

دوشنبه، 1 شهريور 1395

نظریه‌ی سیاسی

شاید بتوان نظریه‎ی سیاسی را به اختصار چنین تعریف کرد: تفکر نظام مند درباره‎ی ماهیت و مقاصد حکومت که هم در پی فهم نهادهای سیاسی موجود است و هم...

دوشنبه، 1 شهريور 1395

نظریه‌ی سازمانی

نظریه‎ی سازمانی دانشی چندرشته‎ای است که پیوندهای تنگاتنگی با جامعه‌شناسی، روان‌شناسی، علوم سیاسی و اقتصاد دارد. این دانش عمدتاً در ایالات متحده‌ی...

دوشنبه، 1 شهريور 1395

نظریه‌ی تصمیم

نظریه‌ی تصمیم مطالعه‌ای است در این باره که فاعل و کنشگر عاقل چگونه با توجه به اهداف، گزینه‎ها و عقایدش درباره‎ی تأثیر گزینه‎ها بر اهداف، تصمیم...

دوشنبه، 1 شهريور 1395

نظریه‌ی انتخاب عقلانی

وجه مشخصه‎ی چنین رهیافتی این دیدگاه است که زندگی اجتماعی را باید با مدل‌های کنش فردی و عقلانی تبیین کرد. در تفکر اجتماعی مدرن، عقلانیت معناهای...

دوشنبه، 1 شهريور 1395

نظریه‌ی بازی

وقتی گروهی از افراد به بازی می‎پردازند سرنوشت هر یک از آن‎ها در بازی نه فقط به کنش‎های خودش بلکه به کنش‎های سایر افراد گروه نیز بستگی دارد. شطرنج...

دوشنبه، 1 شهريور 1395

نظریه و فن‌آوری اطلاعات

وقتی رقمی شدن اطلاعات از طریق زبان مشترک کدگذاری در مبنای دو امکان پذیر شد، صدا و تصویر و داده‌ها به صورت جریان‌هایی از اطلاعات عددی درآمد که...

دوشنبه، 1 شهريور 1395

نظریه‌ی اجتماعی مسیحی

چنین نظریه‎ای دربرگیرنده‎ی اظهارات سیستماتیک یا مجموعه‌ای از معارف درباره‌ی رابطه‌ی مسیحیت با جامعه است. در یک سلطح، این اظهارات سیستماتیک «نظریه‎هایی»،...

دوشنبه، 1 شهريور 1395

نیازهای سالمندان

پیری کودکی دوم است. از نظر جسمی شاید آنها سالمندان پیر به نظر بیایند اما اگر با یکی از آنها زندگی کنید خواهید فهمید تمایل دارند مانند نوزادان...

دوشنبه، 25 مرداد 1395

هنجار

مفهوم هنجار در کلی‎ترین معنایش به وجود یک الگو اشاره می‎کند. در نظریه‎ی اجتماعی، که بر هنجارهای اجتماعی متمرکز می‎شود، این مفهوم به دو شیوه‎ی...

يکشنبه، 24 مرداد 1395

وفاق

این اصطلاح که به معنای توافق کلی بین افراد و گروه‌ها، هم در اندیشه و هم در احساس است، نه فقط به توافق‎های ملی اطلاق می‌شود بلکه حاکی از عواطف...

يکشنبه، 24 مرداد 1395

مهاجرت

حرکت مردم از محلی به محل دیگر پدیده‌ای بسیار کهن است. تهاجم‌ها، کشورگشایی‌ها، هجرت‌ها، جابه‌جایی‌های فصلی و سکونت قطعی در سرزمین‌هایی دیگر و...

شنبه، 23 مرداد 1395

منجی‌باوری

نجات دهنده‎ای در راه است که نظم فعلی را دگرگون خواهد ساخت و حکمفرمایی رحمت و صلح جهانی را به جای آن خواهد نشاند. این ایده «منجی» برای دسته فرهنگ‌های...

شنبه، 23 مرداد 1395

مکتب نوکانتی‌گرایی

این اصطلاح را می‎توان به هر فلسفه یا نظریه‎ی اجتماعی‎ای اطلاق کرد که در پی بسط و بازنگری روش‌های تحلیلی کانت است، یا به مسائلی پاسخ می‎دهد که...

شنبه، 23 مرداد 1395

مکتب دورکم

این عنوانی است درباره‎ی همکاران و شاگردان امیل دورکم که دوره‎ی شکوفایی کارشان بین سالهای اواخر دهه‎ی 1890 و جنگ جهانی دوم در فرانسه بود. آن‎ها...

شنبه، 23 مرداد 1395

مکتب فرانکفورت

در میان تلاش‎هایی که در دوره‎ی بین دو جنگ جهانی برای بسط تفکر مارکسیستی صورت پذیرفت، نظریه‌ی انتقادی مکتب فرانکفورت جایگاه برجسته‎ای دارد. چیزی...

شنبه، 23 مرداد 1395