وحدت وجود از دیدگاه علامه شعرانی

وجود و هستی، مهم‌ترین موضوع بحث و گفت‌وگو در فلسفه، عرفان و همچنین از موضوع‌های محل بحث در نزد متکلمان بوده و می‌باشد.

چهارشنبه، 23 فروردين 1396

«حدوث و قدم» و «حرکت جوهری» از دیدگاه علامه شعرانی

مبحث حدوث و قدم در حکمت متعالیه یکی از مقدمه‌های نظریه‌ی حرکت جوهری به شمار می‌آید. مرحوم علامه شعرانی با تبیین و اقامه‌ی دلیل بر حرکت جوهری،...

چهارشنبه، 23 فروردين 1396

متافیزیک در دو نگاه (2)

یعنی نفس موجودی است مستقل و غیرجسمانی که در وجود خود به بدن نیازی ندارد، و عقیده‌ی مخالف این عقیده را Materialisme می‌گویند.

چهارشنبه، 23 فروردين 1396

متافیزیک در دو نگاه (1)

مرحوم علامه شعرانی رساله‌ای به نام فلسفه‌ی اولی یا مابعدالطبیعه دارند که در سال 1316 در چاپخانه دانش به چاپ رسیده و مجله‌ی نور علم شماره 50...

چهارشنبه، 23 فروردين 1396

علامه شعرانی، پیشگام در مواجهه با فلسفه غرب

علامه شعرانی نخستین عالم شیعی است که به نحو تحقیقی و اجتهادی با فلسفه غرب مواجه شده است. او در رساله فلسفه اولی یا مابعدالطبیعه به اختصار فلسفه...

چهارشنبه، 23 فروردين 1396

جایگاه فلسفه در معرفت و عملِ انسان

ریاست فلسفه‌ی کلی بر علوم طبیعی، ریاضی، منطقی و اخلاقی همانا ریاست علمی است که الهی بودن یا الحادی شدن آن را رقم می‌زند. هیچ علمی سکولار نبوده...

چهارشنبه، 23 فروردين 1396

چیستی و قلمرو فلسفه از دیدگاه علامه شعرانی

چیستی و قلمرو فلسفه، یکی از محورهای فلسفه فلسفه است که در این مقاله، دیدگاه علامه شعرانی تبیین شده و با دیدگاه مکتب‌های فلسفی از جمله مشاء و...

چهارشنبه، 23 فروردين 1396

مبانی و ویژگی‌های اصلی فلسفه‌ی تحلیلی دین

اگرچه گزارش‌های تاریخی، فلسفه‌ی تحلیلی دین را مربوط به فضای فکری شصت سال اخیر دنیای انگلیسی زبان می‌دانند، اما واضح است که نه تحلیل و نه ارزیابی...

دوشنبه، 21 فروردين 1396

معنای زندگی یا هدف زندگی؟ دیدگاهی صدرایی

هر کس که از منزل خودش به جانب خداوند هجرت کند و او را موت فرا گیرد اجرش با خداست. بحثی که در نظر است مطرح شود و در تفکر جدید بسیار مورد توجه...

دوشنبه، 21 فروردين 1396

بررسی تطبیقی علیت در فلسفه غرب و اسلامی

بشر از دیرباز به تأثیر و تأثری که میان اشیاء و موجودات برقرار می‌شود، باور داشته است. می‌توان گفت که علیت، اصل موضوعه‌ی آدمی در تمام دوره‌های...

دوشنبه، 21 فروردين 1396

برهان صدّیقین ملاصدرا

در این نوشتار در نظر است که تبیینی اجمالی از برهان صدّیقین ملاصدرا ارائه شود و سپس نقدهایی که ایمانوئل کانت و دیوید هیوم بر براهین نظری خداشناسی...

يکشنبه، 20 فروردين 1396

تشکیک

تشکیک، در لغت به معنای در شک انداختن و در گمان افکندن است. در اصطلاح اهل منطق و فلسفه «تشکیک» در برابر «تواطی» قرار دارد (= اشتراک، تواطی) و...

چهارشنبه، 9 فروردين 1396

تسلسل

تسلسل، اصطلاحی فلسفی، ترتب غیر متناهی علتها و معلولها را تسلسل گویند. تسلسل بر چند نوع است: الف) تسلسل یقفی، که در امور اعتباری است و برحسب اعتباری...

چهارشنبه، 9 فروردين 1396

تساوی

تساوی، در لغت به معنی برابری و همانندی دو چیز با یکدیگر است. در اصطلاح اهل منطق، تساوی، یکی از نسبت‌های چهارگانه (= نِسَبِ اربعه) بین دو کلی...

چهارشنبه، 9 فروردين 1396

تزئینات

تزیینات، جمع تزیین، و تزیین، مصدر باب تفعیل است و در لغت معنی آراستن و زینت کردن می‌دهد. در اصطلاح اهل منطق، مراد از تزیینات، توابع خطابه، یا...

چهارشنبه، 9 فروردين 1396

ترکیب مفصّل

ترکیب مفصَّل، یا مغالطه به اشتراک قسمت: گونه‌ای از گونه‌های مغالطه، یا قسمتی از شگردهای سفسطه در حوزه‌ی الفاظ. و آن چنان است که دو حکم مختلف...

چهارشنبه، 9 فروردين 1396

تداخل

تداخل، مصدر باب تفاعل و در لغت در یکدیگر داخل شدن و درهم شدن و یکی شدن معنی می‌دهد. تداخل هم اصطلاحی است منطقی و هم اصطلاحی است فلسفی. بنابراین...

شنبه، 5 فروردين 1396

تحليل

تحليل، در لغت به معناي تجزيه کردن به اجزاء و از هم گشادن چيزي است. در اصطلاح دانش منطق، تحليل، در برابر تقسيم قرار دارد و همانند تقسيم يکي از...

پنجشنبه، 26 اسفند 1395

تجدد امثال

تَجَدُّد اَمثال، یعنی نو شدن مثل‌ها و مانندها. بدین معنی که چیزی از میان برود و همانند آن در وجود آید. در اصطلاح کلام، عرفان و فلسفه، مراد از...

پنجشنبه، 26 اسفند 1395

تبکیت

تبکیت، در لغت به معنی درشتی کردن، سرزنش کردن، خاموش کردن و زبان بند کردن است و در اصطلاح به معنی غلبه کردن بر کسی است به حجت و دلیل. اهل منطق...

پنجشنبه، 26 اسفند 1395