رجبعلی تبریزی

تبریزی، رجبعلی (م 1080 ق) متخلص به واحد، فیلسوف، عارف و شاعر ایرانی. از زادگاهش به اصفهان کوچید و در آنجا به تربیت شاگردان پرداخت. وی در حکمت...

پنجشنبه، 26 اسفند 1395

تباین

تباین، در لغت به معنی جدایی و اختلاف است. در دانش منطق تباین هم اصطلاحی است در حوزه‌ی تصورات، و هم اصطلاحی است در حوزه‌ی تصدیقات (= قضایا).

پنجشنبه، 26 اسفند 1395

تالی

تالی، در لغت به معنی از پی رونده بر تابع و دنبال است. در اصطلاح دانش منطق، تالی به جزء دوم قضیه‌های شرطیه که در پی جزء اول می‌آید اطلاق می‌شود....

دوشنبه، 23 اسفند 1395

تألیف

تألیف، در لغت به معنی فراهم آوردن، جمع کردن و گرد کردن است. تألیف یا ترکیب هم اصطلاحی است کلامی، و هم اصطلاحی است منطقی: 1) کلام: در اصطلاح اهل...

دوشنبه، 23 اسفند 1395

تأله

تأله، اصطلاح فلسفی. تأله حالتی است انسانی که با قبول مبدئی برای وجود، در درون آدمی محقق می‌شود و در اعمال و رفتار او نمود پیدا می‌کند و او را...

دوشنبه، 23 اسفند 1395

تأثیر

تأثیر، در لغت مصدر باب تفعیل عربی است به معنی اثر کردن و کارگر افتادن چنانکه تأثر - که در تقابل با تأثیر به کار می‌رود - مصدر باب تفعّل عربی...

دوشنبه، 23 اسفند 1395

چیستی هنر

بسیاری از تعاریف اولیه هنر، بیش از آنکه در پی تحلیل گوهری باشند که همه آثار هنری- و تنها آنها- واجد آن بودند، احتمالاً به قصد تأکید بر جنبه‌های...

دوشنبه، 23 اسفند 1395

دنیای هنر

«مشاهده، چیزی به مثابه هنر، نیازمند دیگر چیزی است که چشم از دیدن آن ناتوان است؛ چیزی مانند فضای نظریه هنری و دانش تاریخی هنر یا همان دنیای هنر....

دوشنبه، 23 اسفند 1395

تعریف هنر از دیدگاه تاریخی

هنرمند باید در ظاهر کاری انجام دهد و این کار باید در ارتباط با یک نهاد اجتماعی مشخص باشد. برخلاف آن، من اعتقاد دارم که می‌توان هنر خصوصی و منفک...

دوشنبه، 23 اسفند 1395

تعریف هنر

آیا «هنر» یا «اثر هنری» تعریف‌پذیر است؟ طبق سنت، این گونه پرسش بدین معناست: «آیا شرایط لازم و کافی برای تعیین نوعی یک چیز وجود دارد؟» این نوع...

دوشنبه، 23 اسفند 1395

چالش‌های تعریف هنر

امر تعریف کردن می‌تواند شکل‌های متنوعی به خود بگیرد. برای نمونه، اشاره به مثال‌ها، برشمردن همه مواردی که در موضوعی تحت یک اصطلاح واقع می‌شوند...

دوشنبه، 23 اسفند 1395

هنر، تعریف و شناسایی

تاکنون نظریه‌های «بازنمایی هنر»، «نوبازنمایی»، نظریه «بیان احساس»، «فرمالیسم»، «نوفرمالیسم»، و نظریه‌های «زیبایی شناسی هنر» که درصدد تعریفی جامع...

دوشنبه، 23 اسفند 1395

دنیای فیلسوفانه فیزیک

یک تجربة ذهنی مسلماً یک تجرید است؛ با این حال، هر تجرید، همان قدر که یک جهان خارجی واقعی موجودیت دارد، به عنوان یک فرض انتزاعی، برای تجربه‌گر...

يکشنبه، 8 اسفند 1395

فیزیک فلسفی

این واقعیت که یک رویداد فیزیکی با ابزار اندازه‌گیری خود تداخل می‌کند، برای فیزیک کلاسیک امری آشنا بود ؛و در وهلة اول روشن نیست که چرا بهبود های...

يکشنبه، 8 اسفند 1395

فلسفة جهان در عالم فیزیک

کشف نظریة کوانتوم توسط ماکس پلانک یکی از بزرگترین دستاوردهای فیزیک قرن بیستم بود، و این کشف چنان توجه همگان را به خود جلب کرد که از توجه به نوشته‌های...

يکشنبه، 8 اسفند 1395

فلسفه و فیزیک

اجازه دهید از پخته ترین و دقیق ترین علوم یعنی از ریاضیات، نمونه ای ساده بیاوریم. ریاضیات دربارة اندازة بزرگی اعداد بحث می‌کند. به منظور انجام...

يکشنبه، 8 اسفند 1395

جهان فلسفی فیزیک

فیزیکدانان، در راهی که قدم گذارده بودند پیش می‌رفتند. آن ها به کار بستن اصل تفرقه انداز و حکومت کن را که در اینجا باید به اصل«تقسیم کن و فرمان‌بران»...

شنبه، 7 اسفند 1395

جهان چونان یک کل (2)

امّا موجودات سطح کروی احتیاج ندارند به سفر دور دنیا بپردازند تا پی ببرند که در یک جهان اقلیدسی زندگی نمی‌کنند. می‌توانند در هر بخش از «دنیا»یشان...

شنبه، 7 اسفند 1395

جهان چونان یک کل (1)

منصفانه است اگر بگوییم کیهان‌شناسی نوین هنگامی زاده شد که آلبرت آینشتاین در مقاله مشهور سال 1917 خود کوشید با استفاده از معادلات خود درباره میدان...

شنبه، 7 اسفند 1395

جهان بینی فیزیکی

فیزیک از لحاظ علمی مبتنی بر این اصل است که نباید هیچ تناقضی در خود داشته باشد که زبان علم اخلاق به معنای شرافت و صداقت داشتن است. و این کیفیات...

شنبه، 7 اسفند 1395