سقراط حکیم از دید حکمای ایرانی

تاریخ شهادت می‌دهد که ملّت مسلمان و فرهنگ دوست ایران همواره طالب علم و حکمت بوده است، از هر موقعیتی که پیش آمده و از هر منبع و مأخذی که توانسته...

سه‌شنبه، 21 دی 1395

تاریخ فلسفه از آغاز تا سهروردی به روایت شهرزوری

كتابشناسی: ترجمه‌ی نزهة الارواح و روضة الأفراح (تاریخ الحكما)، شمس الدین محمد بن محمود شهرزوری، ترجمه‌ی مقصود علی تبریزی، به كوشش محمدتقی دانش‌پژوه...

يکشنبه، 19 دی 1395

اصطلاح‌شناسی فلسفی واژه‌ی جوهر

جوهر (به فتح) معرّب گوهر، هر سنگی که از آن منفعتی برآید؛ همچون الماس، یاقوت، لعل و امثال آن و اصل و خلاصه و ماده‌ی هر چیزی است. جوهر یکی و جمع...

دوشنبه، 8 آذر 1395

تأثیر اسپینوزا بر اینشتین

مناسب آمد پیش از ورود به متن مقاله، کمی از نژاد، خانواده، دوران دانش‌آموزی و دانشجویی، شیوه‌ی زندگی و عقاید دینی اسپینوزا و اینشتین سخن گفته...

دوشنبه، 8 آذر 1395

اختیار در فلسفه‌ی اسپینوزا

قبل از ورود به بحث، لازم است خوانندگان ارجمند را به این امر متوجه سازم که چون اذهان ما با فرهنگ و حکمت سنتی خود خوی گرفته است در نگارش این مقاله،...

دوشنبه، 8 آذر 1395

طبیعت در فلسفه‌ی اسپینوزا

جوهر که از آن به خدا، و طبیعتِ طبیعت آفرین هم تعبیر می‌کند، شیئی است که در خودش است و به نفس خودش به تصور می‌آید، نه وجودش متوقّف بر دیگری است،...

دوشنبه، 8 آذر 1395

اسپینوزا و گونه‌های دانش

اسپینوزا در کتاب اخلاق از سه نوع علم و در کتاب اصلاح فاهمه از چهار نوع علم سخن گفته است، و اگر از اختلاف تعداد و تفاوت عبارات صرف نظر شود مشاهده...

دوشنبه، 8 آذر 1395

غائیت در فلسفه‌ی اسپینوزا

در سنت ارسطویی علت‌ها بر چهارگونه‌اند، علت مادی، صوری، فاعلی و غایی. زیرا علت یا جزء وجود شیء معلول است و یا جزء وجودش نیست، بلکه خارج از آن...

دوشنبه، 8 آذر 1395

روش‌های اسپینوزا

با اینکه درباره‌ی زندگی اسپینوزا و فلسفه‌ی او سخن فراوان گفته شده، روش وی، با اهمیتِ شایانی که دارد، چندان مورد بحث و گفت‌وگو واقع نشده و این...

دوشنبه، 8 آذر 1395

زندگینامه‌ی اسپینوزا

باروخ (بندیکت) اسپینوزا در 24 نوامبر 1634 یا 1632 در کشور هلند و در شهر آمستردام در خانواده‌ای سرشناس و متموّل به نام «اسپینوزا» از پدری به نام...

دوشنبه، 8 آذر 1395

شرح اصول فلسفه‌ی دکارت

شرح اصول فلسفه‌ی رنه دکارت، نخستین اثر مطبوع اسپینوزا و یگانه نوشته‌ی اوست که نام نویسنده در زمان حیاتش بر روی آن نوشته شد.

دوشنبه، 8 آذر 1395

فرانسیس بیکن و طبقه‌بندی دانش‌ها

فرانسیس بیکن (1561-1626 م) سیاستمدار، حقوقدان، ادیب و فیلسوف تجربی مذهب انگلیسی است،‌ که مراحل بسیار مهم قضایی و سیاسی را در زمانی نسبتاً کوتاه...

دوشنبه، 8 آذر 1395

روش فرانسیس بیکن

مقدمتاً به عرض می‌رساند یکی از ویژگی‌های عصر بیکن شکّاکیّت است، به ویژه شک در حکمت مدرسی. مونتنی (Michal De Montaigne: 1533-1592) آن شکاک نامدار...

دوشنبه، 8 آذر 1395

نسبت اخلاق و سیاست در آموزه‌های اهل بیت (ع) با تأکید بر سیره‌ی رضوی

یکی از مسائل و معماهای پیچیده در حوزه‌ی سیاست و امر سیاسی نسبت میان اخلاق و سیاست است. جامعه‌ی بشری بدون سیاست و حکمرانی به ورطه‌ی هرج و مرج...

يکشنبه، 7 آذر 1395

تبیین مساله شر در تفکر استاد جوادی آملی

استاد جوادی آملی، با نگاه مبتنی بر عق و وی به تبیین ماهیت شر و حل آن پرداخته اند. ایشان پس از تبیین مساله شر دو راهکار عدمی بودن شر و احسن بودن...

شنبه، 6 آذر 1395

مساله شر در الهیات پویشی و حکمت متعالیه

بیشتر مباحثی که در اندیشه های فلسفی و کلامی غرب، درباره مساله شر مطرح گردیده اند، به جنبه ی نظری آن، آنگونه که در ساختار کتاب مقدس بیان شده،...

شنبه، 6 آذر 1395

بررسی مسئله شرور و قدرت مطلق الهی با تکیه بر نظریه کمال گرایانه

تحقیق حاضر در باب یکی از موضعاتی است که در بحث از صفت قدرت خدا خلق می شود و آن بحث مساله شر و سازگاری یا ناسازگاری آن با قدرت خداست. این مساله...

شنبه، 6 آذر 1395

مساله شر در سنت نوافلاطونی مسیحی

دیدگاه غالب متالهان مسیحی در دوره آبای کلیسا و قرون وسطی در باب شر متاثر از سنت نوافلاطونی است. متالهان مسیحی این دوران از جمله آگوستین و دیونیسیوس...

شنبه، 6 آذر 1395

نقد و بررسی تئودیسه ی غایت شناختی سوئین برن در مورد مساله شر

وجود انواع شرور در جهان هستی همواره دست مایه ملحدین برای نقد عقلانیت خداباوری قرار گرفته است. در میان پاسخ های مختلفی که توسط خداباوران به مساله...

شنبه، 6 آذر 1395

ابن سینا و مساله شر

مساله شر برای همگان، اعم از عامی و متخصص، مطرح است و هر کس به گونه ای متناسب با وضعیت فکری و عاطفی خویش به آن می اندیشد و درباره آن می پرسد....

شنبه، 6 آذر 1395