اثبات واجب از نظر متفکران مسلمان

ظاهراً وجود خدا چنان که ماتريدي گفته براي هيچ فرقه اي جاي ترديد نبوده و مشکل اصلي در تعريف و توصيف خدا بود. اما به هر حال اين معتقدان به خدا،...

سه‌شنبه، 6 آبان 1393

اثبات وجود خدا در تعاليم يونانيان و پيروانشان

مسلم است که موضوع خدا و خدايان، پيش از پيدايش تفکرات فلسفي، بر اساس افسانه و اسطوره، در ميان مردم، يک موضوع جا افتاده و مقبول بود. بسيار طبيعي...

سه‌شنبه، 6 آبان 1393

محرک نامتحرک در آثار ارسطو

ارسطو بيش از پيشينيان به تبيين عقلاني مسائل وفادار است. درباره محرک نامتحرک که آن را خدا مي ناميم، بحث هاي جدي تر دارد. و چندين دليل براي اثبات...

سه‌شنبه، 6 آبان 1393

اوصاف خدا از نظر متفکران اسلام

اگر قرآن را به عنوان يک « اعجاز » نگريسته و مشخصه اصلي اعجاز را همان « خارق العاده »، بودن بدانيم، از نظر تبيين اين ادعا و اثباتش مشکلي نخواهيم...

سه‌شنبه، 6 آبان 1393

ايزدشناسي پيش از اسلام

تفکر فلسفي را از تخيّلات و افسانه پردازي، تنها با ميزان و مبناي عقلانيت مي توان جدا کرد. هر گزاره اي که باور آن تنها بر اساس تلقين و تقليد بوده...

سه‌شنبه، 6 آبان 1393

خداي اسلام و ايزدان يوناني

در عصر حاضر، در هيچ دين و مکتبي، موضوع « خدا » به اندازه دين اسلام روشن و عقلاني نيست. تحت تأثير آموزه هاي روشن اسلام، در اين باره، در فلسفه،...

سه‌شنبه، 6 آبان 1393

تجسم اخلاقي در حکمت متعاليه

بسياري از مسائل فلسفه نظري و از جمله مسائل اخلاقي با ظهور حکمت متعاليه صدرايي متحول شد. ملاصدرا با اثبات دو مسئله مهم « جسمانية الحدوث و روحانية...

دوشنبه، 5 آبان 1393

تأثير نظريه وجود ربطي بر اخلاق و کردار انساني

از آنجا که « هدف فلسفه نخست دانستن حقايق موجودات و بعد عمل بر وفق علم » است، نوشتار حاضر بر آن است تا اثر نظريه ي وجود ربطي بر اخلاق و کردار...

دوشنبه، 5 آبان 1393

کرامت فلسفي ديني انسان

مسئله کرامت انسان از محوريترين مسائل انسان شناسي فلسفي - ديني عصر حاضر است. واژه ي « کرامت » معادل فارسي کامل و جامعي ندارد و مي توان آن را معادل...

دوشنبه، 5 آبان 1393

نقش اراده و اختيار در افعال انساني

آيا افعالي که از انسان صادر مي شود تحت اختيار خود اوست يا از روي جبر و بوسيله علتي خارج از انسان هدايت مي شود؟ اين همان مسئله « جبر و اختيار...

دوشنبه، 5 آبان 1393

آموزه هاي اخلاقي صدرالمتألهين

صدرالمتألهين بحث تقوي را با معناي لغوي آن شروع مي کند که اصل تقوي از « وقوي » رباعي مجرد بوده و « واو » به « تا » قلب شده است؛ مانند « ورث »...

دوشنبه، 5 آبان 1393

نگرشي به عقلانيت و انسان اخلاقي

در طول تاريخ، همواره درباره ي ماهيت انسان سخن گفته شده است و هر يک از انديشمندان براساس نوع نگاه خود تفسير خاصي را از انسان ارائه داده اند. ارسطو...

دوشنبه، 5 آبان 1393

دانش و ارزش در گذر انديشه

مجموعه مطالعات فلسفي مربوط به اخلاق را مي توان به دو بخش اخلاق هنجاري و اخلاق تحليلي تقسيم کرد. موضوع دسته اول - که آن را اخلاق درجه يک نيز مي...

دوشنبه، 5 آبان 1393

حسن و قبح از منظر حکيمان مسلمان

موضوع مورد بحث و فحص در اين نوشتار، بررسي مسئله حسن و قبح از ديدگاه حکماي اسلامي و علامه طباطبايي است. شايد يکي از قديميترين و اولين بحثهاي...

دوشنبه، 5 آبان 1393

ارتباط دين و اخلاق در حکمت متعاليه

اخلاق عبارت است از يک سلسله خصلتها، سجايا و ملکات اکتسابي که بشر آنها را بعنوان اصول اخلاقي مي پذيرد يا بعبارت ديگر قالبي روحي براي انسان است...

دوشنبه، 5 آبان 1393

بازخواني اصول اخلاق مهندسي

تکنولوژي بعنوان مهمترين دستاورد عصر حاضر، تأثيري عميق بر جهان معاصر دارد و مهندسان نقشي اساسي در توسعه تکنولوژي ايفا مي کنند. جامعه بشري عصر...

دوشنبه، 5 آبان 1393

انسان کامل از ديدگاه حکيم ملاصدرا

انسان کامل نوري از انوار الهي و سرّي از اسرار عقلي و آيتي از آيات حکمت الهي و چشمه يي از چشمه هاي الهي است. اين صفات ذاتي او از صفات الهي گرفته...

دوشنبه، 5 آبان 1393

عليّت، از ابن سينا تا ملاصدرا

از ابن سينا که بگذريم با حوزه جديدي از عقايد و افکار در جهان اسلام روبه رو مي شويم که حال و هواي همگي، فاصله گرفتن از خردورزي و پناه بردن به...

دوشنبه، 5 آبان 1393

عليت از نظر ملاصدرا و پيروانش

با توجه به کميت بحث هاي ابن سينا، صدرالمتألهين، برخلاف فيلسوفان مسلمان ديگر، در عليت چنان به تفصيل بحث کرده که از نظر کميت، اگر بيش از ابن سينا...

دوشنبه، 5 آبان 1393

عليت از نظر ابن سينا

کار ابن سينا را در دو مرحله پي مي گيريم: يکي گزارش آنچه در آثار او درباره عليت وجود دارد. ديگري يک نگرش تحليلي در جهت تشخيص کارهاي اختصاصي ابن...

دوشنبه، 5 آبان 1393