اراده و تصور در دوره‌ی گسست

انقلاب صنعتی و دگرگونی‌های ژرف اجتماعی اروپای سده‌ی نوزدهم، به گونه‌ای «این‌جهانی شدن» در گستره‌ی فلسفه نیز انجامید. آرزوی توضیح عقلی کل جهان...

پنجشنبه، 19 ارديبهشت 1392

کاستی های هستی و چیستی

اشاره: می دانیم که قاعده «اصالت وجود» یکی از مهم ترین نوآوریهای حکمت متعالیه به شمار می رود که با نادیده انگاشتن آن، تعالیم صدرایی نه به درستی...

يکشنبه، 1 ارديبهشت 1392

درباره ی تراژدی- کمدی وجود

دل مشغولی نیچه، پرسش مربوط به مقصود وجود است. او این پرسش را در زمینه یی بسیار ویژه طرح می کند: اگر، آن گونه که او باور داشت، خدا و تمام چیزهای...

جمعه، 9 فروردين 1392

دانشمند فرشته گون

فیلسوف فرانسوی ژاک ماریتَن(1973-1882) را شاید بتوان فروزه پیشتاز رُنسانسِ کاتولیکِ عصر کنونی خواند. او شاگرد برگسون و به مرام کاتولیک رُم گرویده...

جمعه، 9 فروردين 1392

تحول خلاّق

هانری برگسون، سال تولد 1859(سال مرگ 1941)، یکی از فیلسوفان عمده تحول بود. ولی از آنجایی که پرورش یافته مکتب فلسفه «معنویت گرایانهspiritual »...

پنجشنبه، 8 فروردين 1392

آزادی و بردباری

[جای تأسف است] که اغلب، برای اینکه میهن پرست خوبی باشیم، مجبور می شویم با بقیه انسانها از در دشمنی درآئیم. کاتوCato، این شهروند خوب دوران باستان،...

دوشنبه، 21 اسفند 1391

درباره ی طبیعت

سرچشمه بدبختی بشر در جهل او از طبیعت است. در خامی و خیره سرانگی اوست که در دوران کودکی در او نضج می گیرد و با آن به عقاید کور چسبیده و آنها را...

دوشنبه، 21 اسفند 1391

استحکام علم الهی

در این جا شایسته است به بهانه ی این که در این بیت، اشاره به اساس محکم مباحث حکمی شده، اندکی از موقعیّت و منزلت این علم صحبت بکنیم.

پنجشنبه، 3 اسفند 1391

اشرف معارف انسانی

بحث ارزش گذاری علوم از دیرباز مورد توجّه بوده و حکما، غالباً علمی را شریفترین علم محسوب می داشته اند که از شریفترین معلوم صحبت کند؛ و البتّه...

پنجشنبه، 3 اسفند 1391

انسان ابن خلدون

باید دانست( خدا ما و ترا رهبری کند) که این جهان را با همه آفریدگانی که در آن هست چنان می بینیم که بر شکلی از ترتیب و استواری و وابستگی علل به...

پنجشنبه، 3 اسفند 1391

جهان شناسی و جایگاه انسان

فارابی ذات باریتعالی را خالق همه چیز و سبب همه موجودات، مبرا از همه نقائص و وجودی بالفعل می داند. عالم از ذات واحد حضرت حق صادر شده است، خداوند...

پنجشنبه، 3 اسفند 1391

گزیده ای از اصول فلسفه

چه، این مادّه را چیزی کاملاً متمایز از خداوند و متفاوت با اندیشه خودمان تصور می کنیم؛ و به نظر می آید ایده ای که از چیزهای خارجی در ذهنمان شکل...

يکشنبه، 24 دی 1391

پرسش ها و مفاهیم کلیدى در تحلیل تجدد (2)

در بخش نخست این مقاله به دو پرسش درباره مفهوم کاوى تجدد پرداخته شد که عبارت بود از این که تجدد غربى گسست از تاریخ بشر یا مرحله اى از تکامل تاریخى...

يکشنبه، 21 آبان 1391

پرسش ها و مفاهیم کلیدى در تحلیل تجدد (1)

بدون شک در تبیین و تحلیل تجدد، شمارى از پرسش و سؤالات اساسى به وجود مى آید که تبیین و پاسخ به هر کدام از آنها، رساله مجزائى مى طلبد، که طبعاً...

يکشنبه، 21 آبان 1391

وضعیت فلسفه معاصر در ایران

اشاره: در تاریخ 17/ 12/ 90 به همت مجله کتاب ماه فلسفه نشست نقد و بررسی کتاب فلسفه معاصر ایران نوشته استاد دکتر رضا داوری اردکانی با حضور نویسنده...

شنبه، 20 آبان 1391

فلسفه و سیاست غرب در اندیشه داورى

از زمان رویارویى ایرانیان با غرب، دو جریان غرب گرایى و غرب ستیزى در ایران بوجود آورند، و لذا یکى از مهم ترین رویکردهاى ضدغربى در ایران مبتنى...

شنبه، 22 مهر 1391

تاریخ اندیشه

فلسفه در طول تاریخ بشریت، همواره به مثابه مادر علوم معرفى شده است. فلسفه پس از آن که در مباحث سه گانه اصلى اش، یعنى ماوراء الطبیعه، معرفت شناسى...

جمعه، 21 مهر 1391

دوشنبه، 10 مهر 1391

خودآموز فلسفه

فلسفه اسلامی یکی از غنی ترین و با ارزش ترین جلوه های تمدن اسلامی است.اگر بپذیریم که نهال فلسفه در یونان باستان جوانه زد و به تدریج به شکوفایی...

پنجشنبه، 30 شهريور 1391

تجربه و تمایز میان معرفت پیشین و پسین

به نظر می رسد، علی رغم تنوّع تعاریف معرفت پیشین، همگان بر این اتفاق دارند که در تمایز میان معرفت پیشین و پسین، نقش اصلی را مفهوم «تجربه» ایفا...

سه‌شنبه، 24 مرداد 1391