« عبقات الأنوار » و علامه میرحامد حسین

در عرصه‌ی کلام شیعی به ویژه امامت، که بن مایه و وجه تمایز این فرقه با دیگر فرقه‌های اسلامی به شمار می‌رود، ردیه‌های بسیاری از سوی مخالفان شیعه...

پنجشنبه، 7 آبان 1394

براهمه در آثار متکلّمان مسلمان

در آثار کلامی و ملل و نحل مسلمان هرگاه از منکران نبوت یاد می‌شود از آنها تحت عنوان کسانی که از « شبهه‌ی براهمه » تبعیت می‌کنند، نام می‌برند....

پنجشنبه، 7 آبان 1394

گفتاری درباره‌ی لیبرالیسم

« لیبرالیسم یا آزادی خواهی مجموعه روشها و سیاستها و ایدئولوژیهایی [است] که هدفشان فراهم کردنِ آزادی هر چه بیشتر برای فرد است. هواداران و پیروان...

دوشنبه، 9 شهريور 1394

دین در عرصه جامعه (2)

بسیاری از نویسندگان شرقی و غربی راسیونالیسم را از زیربناهای سکولاریسم می‌دانند و دست کم بر پیوند میان آن دو تأکید می‌ورزند. اصطلاح راسیونالیسم...

دوشنبه، 9 شهريور 1394

دین در عرصه‌ جامعه (1)

خدایا تو می‌دانی آنچه از ما رفت [ در پذیرش حکومت ]، نه به دلیل رغبت در قدرت بود، و نه از دنیای ناچیز خواستن زیادت؛ بلکه می‌خواستیم نشانه‌های...

دوشنبه، 9 شهريور 1394

کثرت‌گرایی دینی (2)

پلورالیسم دینی که در سخنان برخی از پیشینیان نیز قابل ریشه یابی است، در دهه‌های اخیر و در پیوند با « لیبرالیسم سیاسی » به قالبی مدرن در آمده و...

دوشنبه، 9 شهريور 1394

کثرت‌گرایی دینی (1)

تردیدی نیست که امروزه در جهان، ادیان (3) گوناگونی یافت می‌شوند که گاه تفاوتشان با یکدیگر چنان است که به دشواری می‌توان همه‌ی آنها را زیر یک نام...

دوشنبه، 9 شهريور 1394

تجربه‌ی دینی (2)

تجارب دینی را از نظر کارکردشان می‌توان در دو دسته‌ی اصلی جای داد: تجارب معرفت بخش و تجارب احیاگر. مقصود ما از تجربه‌های دینی معرفت بخش تقریباً...

شنبه، 7 شهريور 1394

تجربه‌ی دینی (1)

[ موسی ] آتشی را از دور در کنار طور مشاهده کرد. به خانواده‌ی خود گفت: « [اینجا] بمانید، که من [از دور] آتشی دیدم؛ شاید خبری از آن یا شعله‌ای...

شنبه، 7 شهريور 1394

مخالفان بداء

نظریه‌ی بداء غالباً دستاویزی برای مخالفان شیعه در تشنیع ایشان و تهمت بر آنان شده است. فخر رازی در المُحصّل از قول سلیمان بن جریر نقل می‌کند که...

پنجشنبه، 5 شهريور 1394

ابوبکر محمد باقِلّانی

ابوبکر محمدبن الطیّب بن محمدبن جعفربن قاسم بصری بغدادی معروف به باقِّلانی یا ابن الباقِّلانی متوفی شنبه 22 ذوالقعده‌ی 403 در بغداد، از بزرگان...

پنجشنبه، 5 شهريور 1394

درباره ی کتاب باب حادی عشر

باب حادی عَشْر ، کتاب کلامی معروف شیعی ، باب یازدهم از منهاج الصّالح فی مختصر المصباح که علامه حلّی (متوفی 726) به خواهش وزیر محمدبن محمد قوهدی...

چهارشنبه، 4 شهريور 1394

معناداری گزاره‌‌های دینی

این گزاره‌ها با یکدیگر چه تفاوتی دارند؟ اگر در دانسته‌‌های پیشین خود دست نبریم و واژه‌‌های به کار رفته در این جملات را به معنای رایج خود باقی...

چهارشنبه، 4 شهريور 1394

نسبت عقل و وحی

یکی از پرسش‌هایی که آدمیان همواره با آن روبه رو بوده‌اند و امروزه شکلهای تازه‌تر و چالش‌انگیزتری از از آن را از سر می‌گذرانند، آن است که آیا...

چهارشنبه، 4 شهريور 1394

چیستی زبان دینی

خدا با بندگانش به کدام زبان سخن می‌گوید و برای بیان مقصود خود از چه شیوه‌ای بهره می‌گیرد؟ ما چگونه می‌توانیم درباره‌ی خدا سخن برانیم؟ گفت و گو...

چهارشنبه، 4 شهريور 1394

هرمنوتیک، حقیقت و معنا

تیشان، یا یکی از پیروان مکتب او، تابلویی کشیده که نماد حقیقت و کذب است. حقیقت دوشیزه‌ای عریان و بی‌پیرایه است و کذب پوشیده از همه‌ی تجملات رایج...

چهارشنبه، 4 شهريور 1394

دین و «سكولاریسم»

مسایل و موضوعاتی كه در نگاه مردم و گروه‌های مختلف اجتماعی ارزشمند دانسته می‌شوند، موضوع مباحث و چالش‌های فراوانی هستند. اهمیت این مسایل، بسیاری...

شنبه، 24 مرداد 1394

از عرفی شدن تا چندگانه شدن

عرفی شدن مفهومی است كه از زمان جعل آن تاكنون تحولات بسیاری را از سر گذرانده و در حوزه‌های گوناگون از جمله فلسفه، الهیات و به ویژه جامعه شناسی...

شنبه، 24 مرداد 1394

احتمالات عرفی شدن در ایران

عرفی شدن اگرچه خاستگاهی غربی دارد و در آن به سامان و بلوغِ تجربی و نظری رسیده است، مع الوصف فرایندی عمومی و برخاسته از تمنای بشر برای حظّ بیشتر...

شنبه، 24 مرداد 1394

عقلانیت دینی و انقلابی در برابر عقلانیت ابزاری

عقل‌گرایی از مهم‌ترین و باارزش‌ترین آرمان‌های جوامع از دیرباز تاکنون بوده و حتی دیگر فضایل انسانی و پیشرفت‌های ممکن را نیز در سایه‌ی عقلانیت...

چهارشنبه، 10 تير 1394