برهان نظم در اثبات خدا (2)

مخالفان در تضعیف برهان نظم می‌كوشند نشان دهند كه احتمال تحقق نظم بدون ناظم هر چند صرف احتمال است، اما احتمال بعید یا محال نیست.

جمعه، 26 آذر 1395

برهان فطرت در اثبات خدا (1)

فطرت از ماده «فطر» اشتقاق یافته كه در لغت عرب در معانی مختلف مانند ابتدا، اختراع، پاره كردن از طول و خلقت استعمال شده است. فطرت در ادبیات عرب...

جمعه، 26 آذر 1395

برهان نظم در اثبات خدا (1)

این برهان به دلیل سادگی از براهین مردم‌پسند و مورد توجه پیامبران است. پیشینه آن به افلاطون و ارسطو می‌رسد. (1) پیش از تقریر و اثبات وجود خدا...

جمعه، 26 آذر 1395

برهان حركت در اثبات خدا

در نظر اولیه حركت از مكانی به مكان دیگر در پاسخ سؤال فوق تعریف می‌شود. این پاسخ در تعریف حركت درست اما ناقص است زیرا تنها حركت در مكان (این)...

جمعه، 26 آذر 1395

برهان حدوث در اثبات خدا (2)

برخی از ماتریالیست‌ها مدعی‌اند كه اصل وجود ماده وجود ثابت و مستغنی از هرگونه علت است، اما تغییر در وضعیت ماده از قبیل حركت و انتقال به علتی نیازمند...

پنجشنبه، 18 آذر 1395

برهان حدوث در اثبات خدا (1)

یكی از براهین مثبت وجود خداوند تمسك به حدوث جهان امكان و در رأس آن عالم ماده و طبیعت است. به این معنی كه چون جهان وجودی از خود و از ازل ندارد...

پنجشنبه، 18 آذر 1395

برهان صدیقین در اثبات خدا

صدیقین جمع كلمه صدّیق و صدّیق صیغه مبالغه است یعنی كسی كه در راست گفتاری و صدق به مقام اعلی برسد، اما این كه چرا به این برهان، صدیقین اطلاق می‌شود...

پنجشنبه، 18 آذر 1395

برهان امكان و وجوب در اثبات خدا (1)

انسان با نگاهی به عالم خارج و اطراف خویش، خصوصاً با علم حضوری، وجود خود و دیگر اشیاء را حس و به یقین ملاحظه و مشاهده می‌كند كه در اصطلاح فلسفی...

پنجشنبه، 18 آذر 1395

برهان امكان و وجوب در اثبات خدا (2)

شبهه پیشین می‌خواست با انكار اصل علیت به نوعی به تبیین پدیده‌های مادی بپردازد كه نیازی به اصل علیت به صورت مطلق نیفتد. اما این شبهه ضمن پذیرفتن...

پنجشنبه، 18 آذر 1395

دلایل مخالفان براهین فلسفی خداشناسی

یكی از ادله رهیافت فوق خطاپذیری دانش‌های عقلی، خصوصاً در مسأله‌ی اثبات وجود ماورای عقل مانند خداوند است. آنان برای اثبات مدعای خود به خطا و نقدهای...

پنجشنبه، 18 آذر 1395

مكاتب مختلف در اثبات وجود خدا

یكی از راه‌های كهن خداشناسی راه عقل و براهین مختلفی است كه عقل به منظور اثبات وجود خداوند اختراع و یا كشف می‌كند. این براهین عمدتاً ذهنی و نظری...

پنجشنبه، 18 آذر 1395

نگاهی به انواع براهین خداشناسی

علم انسان از دو قسم حضوری و حصولی تشكیل شده است. قسم اول علمی است كه خود وجود معلوم در ذهن و ذات عالم وجود دارد و نه صورت ذهنی آن، مانند علم...

پنجشنبه، 18 آذر 1395

امكان شناخت خدا

یكی از دغدغه‌های كهن انسان امكان معرفت و شناخت خداوند متعال است. پیش از پرداختن به این بحث لازم است نخست به حقیقت و چیستی علم و عالم و هم‌چنین...

پنجشنبه، 18 آذر 1395

امكان اثبات خدا

این دیدگاه مدعی است كه براهین اقامه شده از سوی متألهان منطقاً مستلزم اثبات خدا نیست، از سوی دیگر وجود خدا نیز نفی نشده بلكه امكان اثبات عقلی...

پنجشنبه، 18 آذر 1395

ضرورت بحث خداشناسی

شاید برای برخی این سؤال مطرح گردد كه چه ضرورت و لزومی برای بحث از وجود آفریدگار متعالی وجود دارد؟ به دیگر سخن، چرا باید از وجود مبدأ سؤال كرد...

پنجشنبه، 18 آذر 1395

نگاهی به کلام اشعری

مذهب اشعریه از معروف‌ترین مذاهب کلامی در دنیای اهل سنّت است که در آغاز قرن چهارم هجری پدید آمد. قبل از آن، مذهب حنبلیه، مذهب رسمی و معروف میان...

جمعه، 14 آبان 1395

نگاهی به کلام معتزلی

مذهب معتزله در اوایل قرن دوم هجری توسط واصل بن عطا (131-80 هـ) پدید آمد. در آن زمان بحث درباره حکم دنیوی و اخروی مرتکبان کبایر بسیار رایج بود....

جمعه، 14 آبان 1395

نگاهی به کلام امامیه

امامیه به کسانی گفته می‌شود که در مسئله‌ی امامت به نص شرعی عقیده دارند. یعنی راه تعیین اما نص شرعی است. و آن، به علی (علیه السلام) و دیگر امامان...

جمعه، 14 آبان 1395

آغاز کلام اسلامی

درباره علم کلام اسلامی باید گفت تاریخ پیدایش علم کلام مقارن با تاریخ ظهور اسلام است، زیرا با مراجعه به قرآن، روایات و تاریخ اسلام روشن می‌شود...

جمعه، 14 آبان 1395

تفاوت رسول و نبی

در پایان یك چنین بحثی، از نظری بی‌مناسبت نیست كه سخنی هم درباره‌ی رسالت و نبوت و فرق میان آنها گفته شود. گرچه در بادی امر ممكن است چنین به نظر...

چهارشنبه، 7 مهر 1395