جانشینان کوپرنیک

پیامدهای براستی مهم کار کوپرنیک توسط خود او توصیف و به تصویر کشیده نشد. در عوض، توسط سه تن: تیکو براهه(1)، جوردانو برونو(2 )‌و یوهان کپلر(3)...

شنبه، 28 ارديبهشت 1392

انقلاب کوپرنیکی

در سده ی هفدهم، دو واقعیت مهم از چشم اندازهای علمی فرانسیس بیکن نمایان شد. یکم، علم در جست و جوی فهم طبیعت، همه طبیعت است. از این رو، هنگامی...

شنبه، 28 ارديبهشت 1392

علم باستانی (2)

هیچ علمی که خاصه رومی باشد، وجود ندارد. مشهور است که رومی‌ها مهندسان بزرگی بوده‌اند، کما اینکه از آبراهه‌ها و جاده‌هایی که احداث کرده‌اند و امروزه...

شنبه، 28 ارديبهشت 1392

اسطوره یا اسطوره شکن؟

روزگاری بیکن(1) پدر علم نوین انگاشته می‌شد؛ ولی از بخت بد اشتهارش هم چون دانشمند و فیلسوف علم رو به افول گذاشته است. تاریخ نگاران اکنون از اسطوره...

شنبه، 28 ارديبهشت 1392

فلسفه علم چیست؟

نخستین سؤالی که باید از خود بپرسیم این است: فلسفه علم (1) چیست؟ قبل از اینکه بتوانیم بدین پرسش پاسخ گوییم باید دست کم به دو پرسش دیگر پاسخ دهیم....

شنبه، 28 ارديبهشت 1392

علم باستانی (1)

غرض کلی این مقاله به دست دادن تاریخ مختصر اندیشه های علمی از دوران باستان تا رنسانس است، به گونه ای که پیش زمینه ای برای بحث از اندیشمندان علم...

شنبه، 28 ارديبهشت 1392

نکاتی پیرامون مفهوم عدالت

یکی از پرسش‌هایی که در گفتمان عدالت همواره مطرح بوده است این پرسش کهن است که «آیا احساس عدالت خواهی احساسی موهوب است یا مکسوب؟» به عبارتی دیگر...

سه‌شنبه، 24 ارديبهشت 1392

نقد عقلانی مبنای تکامل اجتماع

پوپر پیش از اینکه یک اندیشمند سیاسی باشد، فیلسوف علم است. با وجود آثاری که او در فلسفه علم و شناخت دارد، نظریات او در این باب در کتاب «شناخت...

سه‌شنبه، 24 ارديبهشت 1392

کانت و آزادی

روسو روزی گفته بود: «آنچه خشم ما را برمی‌انگیزد ماهیت چیزها نیست، بدخواهی است.» این گفته احتمالاً در مورد اکثر افراد بشر صدق می‌کند. اما در سده...

دوشنبه، 23 ارديبهشت 1392

کارل پوپر و نظریه کوانتوم

هنگامی که آن نظریه غیرعادی، مکانیک کوانتوم، در ابتدای قرن بیستم داشت شکل نهایی خود را به دست می‌آورد، دو تفسیر متضاد از آن ظهور کرد. در یک طرف...

دوشنبه، 23 ارديبهشت 1392

فلسفه فیزیک

بسیاری در جامعه‌ی علمی معتقدند که سفر زمانی به شدت نامحتمل است زیرا علیت، منطق زنجیره‌ی علت-معلول، را نقض می‌کند. اگر تلاش کنید به گذشته بروید...

دوشنبه، 23 ارديبهشت 1392

ساحت دین در فلسفه نقادی کانت

کانت هم در نقد عقل محض و هم در نقد عقل عملی عقاید خود را پیرامون ارتباط اخلاق و دین اظهار می‌دارد. اما در کتاب دین در محدوده عقل محض به شرح و...

دوشنبه، 23 ارديبهشت 1392

تصویر اخلاقی از جهان؛ تحلیلی نو از فلسفه اخلاق کانت

این مقاله به تبیین نظریه «تصویر اخلاقی از جهان» می‌پردازد که تفسیر تازه ای از فلسفه اخلاق کانت است. کانت در ارائه این نظریه از روسو تأثیر زیادی...

يکشنبه، 22 ارديبهشت 1392

تبیین و تحلیلی بر آرای فیلسوفان عقل‌گرا و ناعقل‌گرا

جامعة علمی، بنا به نظر عقل‌گرایان دارای روش علمی است، ولی ناعقل‌گرایان وجود چنین روشی را منکرند. در این مقاله وجوه اختلاف نظر عقل‌گرایان و ناعقل‌گرایان...

يکشنبه، 22 ارديبهشت 1392

تأثیر داروین بر اندیشه مدرن

هر دوره ای از تاریخ انسان متمدن زیر نفوذ مجموعه مشخصی از ایده‌ها یا ایدئولوژی‌ها بوده است. این مسئله همان قدر در مورد یونان باستان صدق می‌کند...

پنجشنبه، 19 ارديبهشت 1392

بررسی دولت رفاه و مهندسی اجتماعی در اندیشه پوپر

ما در این مقدمه ابتدا شرح مختصری از زندگی پوپر را نقل می‌کنیم و در ادامه اندیشمندان تأثیرگذار بر آراء او را معرفی و سپس سؤالات اساسی این مقاله...

پنجشنبه، 19 ارديبهشت 1392

اندیشه بشری، حکمت الهی و فلسفه اسلامی

برای در پیش گرفتن راهی میانه بین دو موضع افراطی موجود در میان متفکران مسلمان معاصر که شبیه عقل گرایی و ایمان گراییِ افراطی در اندیشه مسیحیت است...

پنجشنبه، 19 ارديبهشت 1392

ارسطو و اخلاق نیکوماخوسی

انتشار ۲۴ دی ۱۳۹۰.ارسطو یکی از بزرگترین فرزانگان عهد باستان بود. آثار او با وسعت و عمق شگفت آوری همه شناخت های فلسفی و علمی عصر خود را فرا می‌گیرد.

پنجشنبه، 19 ارديبهشت 1392

یک فضیلت و دو فیلسوف

ارسطو طرحی دارد که از برخی جهات شبیه طرح افلاطون در جمهوری است. یکی از نکات محوری افلاطون این است که استقرار نظمی سلسله مراتبی از مؤلفه های نفس...

پنجشنبه، 19 ارديبهشت 1392

هنرمند کیست؟

به نظر می رسد، کوشش برای پیدا کردن جامعی مشترک برای انواع بسیار گوناگون هنرمند، همان اندازه بی نتیجه است که کوشش برای پیدا کردن جامع مشترک برای...

پنجشنبه، 12 ارديبهشت 1392