بار کج به منزل نمی‌رسد

یکی از شاهزادگانی که به سعدی شیرازی ارادت داشت، محرمانه از شاهزاده خانم خویش به وی شکایت کرد که همه ساله برای من سه قلوی دختر می‌آورد و از او...

دوشنبه، 19 اسفند 1392

بپوش بپوش مبارکه، بِکَن بِکَن امانته!

کسی جهت رفتن به ضیافتی لباسی از دوستی به امانت گرفت. از اتفاق صاحب لباس هم به همان مهمانی دعوت شده بود. چون امانت‌گیرنده وارد گردید، صاحب اصلی...

دوشنبه، 19 اسفند 1392

با سیه‌دل چه سود خواندن وعظ؟ نرود میخ آهنین در سنگ

کاروانی در زمین یونان بزدند، نعمت بی‌قیاس ببردند. بازرگانان گریه و زاری کردند و خدا و پیغمبر، شفیع آوردند. سودی نداشت. بیت: «چو پیروز شد دزد...

دوشنبه، 19 اسفند 1392

بادآورده را باد می‌برد

خسرو پرویز، یکی از پادشاهان مشهور ساسانی بود که لشکرکشی‌ها و خوش‌گذرانی‌های بیش از حدّ او و درباریانش، کشور ایران را از اوج شکوه به انقراض کشانید....

دوشنبه، 19 اسفند 1392

با توکل زانوی اشتر ببند

در واقع، این عبارت ترجمه رسایی از سخنان پیغمبر اسلام(صلی الله علیه وآله) با غلام خود است که شرح آن چنین است: روزی شتر رسول اکرم(صلی الله علیه...

دوشنبه، 19 اسفند 1392

با ادب باش تا بزرگ شوی

پیام این ضرب المثل مودّب بودن است و در تشویق به مودّب بودن به کار می‌رود.

دوشنبه، 19 اسفند 1392

آه صاحب درد را باشد اثر

چون زلیخا حشمت و اعزاز داشت * رفت و یوسف را به زندان باز داشت با غلامی گفت: «بنشان این دمش * پس بزن پنجاه چوب محکمش!» بر تن یوسف چنان باز و گشای...

دوشنبه، 19 اسفند 1392

آنگه که تو دیدی، غم نانی داشتم و امروز تشویش جهانی

یکی از ملوک مدت عمرش سپری شد و قائم مقامی نداشت. وصیت کرد که بامدادان، نخستین کسی که از در شهر درآید، تاج شاهی بر سر وی نهید و تفویض مملکت بدو...

دوشنبه، 19 اسفند 1392

آنها دو نفر بودند همراه، ما صد نفر بودیم تنها

آورده‌اند کاروانی به حاکمی شکایت بردند که دو راهزن کاروان صد نفری ما را غارت کردند. حاکم با تعجب پرسید: چگونه صد نفر از عهده دو تن برنیامدند؟...

دوشنبه، 19 اسفند 1392

سد سکندر باش

به روایت افسانه‌پردازان، اسکندر، در راه بازگشت از ظلمات و کنار چشمه آب حیوان، به شهری سرسبز و آراسته رسید که در پای کوهی بلند واقع شده بود. بزرگان...

يکشنبه، 18 اسفند 1392

سرش پلو و زیرش سنگ، قربانت شوم یگانه پسر

پیرزنی نزد پسر و عروسش زندگی می‌کرد و روزگار را به سختی می‌گذراند؛ زیرا عروسش غذای کافی به او نمی‌داد و همیشه هنگام بردن غذا برای پیرزن، سنگی...

يکشنبه، 18 اسفند 1392

زینهار از قرین بد زنهار

اسبی نزد ابومسلم مَروزی آوردند گفت: «این به چه کار آید؟» هر کسی سخنی گفت. ابومسلم گفت: «باید آن را برانگیزی و از زن بد و همسایه بد بگریزی.»

يکشنبه، 18 اسفند 1392

زر را دشمن گیر تا مردمان را تو را دوست گیرند

«چون [سلطان] محمود از دعوت خواندن فارغ شد، قبا در پوشید و کلاه بر سر نهاد و موزه در پای کرد و در آیینه نگاه کرد. چهره خود را بدید، تبسم کرد و...

يکشنبه، 18 اسفند 1392

زبان سرخ، سرم را به دار نبری!

شخص بدزبانی ترمه* می‌بافت و مرتب می‌گفت: «ای زبان، سرم را به دار نبری!» دزدی در کمین بود تا ترمه او را بدزد، اما از گفته آن مرد تعجب کرد و پیش...

يکشنبه، 18 اسفند 1392

رهرو آن نیست که گه تند و گهی خسته رود

خرگوشی لاک‌پشتی را به مسخره گرفت و حرکت آهسته و آرام او را مضحک توصیف کرد. لاک‌پشت با متانت به او جواب داد: «حالا تو با آن تند و تیزی و چالاک...

يکشنبه، 18 اسفند 1392

زبان سرخ سر سبز می‌دهد بر باد

در بعضی از کتب هندوان مسطور است که شبی دزدی استاد، به هر طرفی می‌تاخت و به هر جانب گذر می‌کرد. در اثنای راه، گذر او بر کارگاه دیبابافی افتاد...

يکشنبه، 18 اسفند 1392

رو شکر کن، مباد که از بد بدتر شود

تاجری به مال و جاه و مکنت معروف بود. وقتی بر اثر حوادث روزگار، مالش از کف رفت و جز اندکی نماند. تاجر بنای گریه و زاری و بی‌قراری گذاشت. غلامی...

يکشنبه، 18 اسفند 1392

روغن ریخته را نذر امامزاده کرده

در زمان های گذشته شخص ثروت‌مند خسیسی در یک آبادی زندگی می‌کرد. دیگر اهالی با اینکه وضع مالی خوبی نداشتند در کارهای خیر، مانند ساختن مسجد، حمام،...

يکشنبه، 18 اسفند 1392

رفتن و نشستن به که دویدن و گسستن

شتاب‌زدگی و سراسیمگی در کارها موجب به سرانجام نرسیدن آنها می‌شود؛ یکی از عوامل مهم موفقیت در کارها، پیوستگی و تداوم در آن کار است. کاربرد: برای...

يکشنبه، 18 اسفند 1392

رُطَب خورده، منع رطب کِیْ کند؟

طفلی بسیار خرما می‌خورد، مادرش او را نزد پیغمبر برد و عرض کرد به این طفل بفرمایید خرما نخورد. پیغمبر فرمود: «امروز برو و فردا باز آی.» روز دیگر...

يکشنبه، 18 اسفند 1392