قدر عافیت کسی داند که به مصیبتی گرفتار آید

پادشاهی با غلام عجمی در کشتی نشسته بود و غلام هرگز دریا ندیده بود و محنت کشتی نیازموده، گریه و زاری درنهاد و لرزه بر اندامش اوفتاد. چندان که...

شنبه، 24 اسفند 1392

عیب کس منگر به عیب خود ببین

آن یکی را خال اندر چشم بود * بی‌خبر از خود بُدو خشم بود در ملامت، نیک بر بسته کمر* می‌زد او را طعن بر خال بَصَر وان دگر گستاخ گشته در زفان *...

شنبه، 24 اسفند 1392

علاج واقعه را قبل از وقوع باید کرد

قومی از آموزه‌های آسمانی سر بر تافتند و در نتیجه، خدا آنها را به بیماریی گرفتار کرد که درمان نداشت و هر روز تعداد بسیاری از مردم می‌مردند. روزی...

سه‌شنبه، 20 اسفند 1392

عطایش را به لقایش بخشیدم

درویشی را ضرورتی پیش آمد. کسی گفت: «فلان، نعمت وافر دارد و اگر بر حاجت تو واقف شود، در قضای آن توقف روا ندارد.» گفت: «من او را ندانم.» گفت: «مَنَت...

سه‌شنبه، 20 اسفند 1392

ظن بد بردن به مردم، بد به خود کردن بود

«یکی از بزرگان دین گفت: وقتی در گورستان بقیع نشسته بودم که جوانی آمد و به تندی از پیش من گذشت. با خود گفتم: ببینید این مرد از چه قرار به راه...

سه‌شنبه، 20 اسفند 1392

عبادت به جز خدمت خلق نیست

در اخبار شاهان پیشینه هست * که چون تُکله بر تخت زنگی نشست به دورانش از کس نیازرد کس * سَبَق بُرد اگر خود همین بود و بس چنین گفت یک ره به صاحب‌دلی...

سه‌شنبه، 20 اسفند 1392

ظلم حاکم باعث ویرانی مُلکش می‌شود

خانه ظلم، خراب است تو هم می‌دانی * مثل کف، بر سر آب است تو هم می‌دانی گر همی عمر ابد خواهی بپرهیز از ستم *‌ زانکه از روی ستم کاری است اندک عمر،...

سه‌شنبه، 20 اسفند 1392

طمع از نجاست سگ، نجس‌تر است!

حاکمی روزی از وزیرش پرسید: «چه چیزی است که از همه چیزها بدتر و نجس‌تر است. وزیر در جواب ماند و چیزی نتوانست بگوید. از حاکم مهلت خواست و از شهر...

سه‌شنبه، 20 اسفند 1392

جابه‌جا ک نعبد، جابه‌جا ک نستعین

هر سخن جایی و هر کاری موقعی دارد. اصل مثل آن است که از دانشمندی ظریف و شوخ‌طبع پرسیدند: سبب چیست که لفظ ایاک در آیه «ایاک نعبد و ایاک نستعین»...

سه‌شنبه، 20 اسفند 1392

تخم مرغ دزد، شتر دزد می‌شود

پسری در خردسالی تخم مرغِ دزدیده برای مادر آورد. مادر او را بنواخت و کرده او را بستود. پس چون به حدّ رشد رسید و مردی شد، شتری به سرقت برد. مأموران...

سه‌شنبه، 20 اسفند 1392

تو نیکی می‌کن و در دجله انداز

متوکل، خلیفه ستم‌کار عباسی به جوانی به نام «فتح» علاقه‌مند شد، به گونه‌ای که تمام فنون زمان را به او آموخت تا اینکه نوبت به شناگری رسید. از قضا،...

سه‌شنبه، 20 اسفند 1392

پیری است و هزارش عیب

گفت پیری مر طبیبی را که من * در زحیرم از دماغ خویشتن گفت: از پیریت آن ضعف دماغ * گفت: بر چشمم ز ظلمت هست داغ گفت: از پیری است ای شیخ قدیم! *...

سه‌شنبه، 20 اسفند 1392

پنبه‌دزد دست به ریشش می‌کشد

پنبه‌های تاجری به سرقت رفت. هر چه گشتند دزد را نیافتند و عاقبت به قاضی شکایت بردند. قاضی دستور داد همه افراد مشکوک را در یک محل جمع کنند تا دزد...

سه‌شنبه، 20 اسفند 1392

پشه چو پُر شد بزند پیل را

صعوه‌ای در کنار دریا بالای درختی آشیانه داشت و بچه کرده و در آن بیشه فیلی بود. هر روز به کنار دریا می‌آمد و آب می‌خورد و در سایه آن درخت می‌آسود...

سه‌شنبه، 20 اسفند 1392

پسر نوح با بدان بنشست و خاندان نبوتش گم شد

این مصرع از سعدی شیرازی است که در باب اول گلستان در سیرت پادشاهان آمده است.

دوشنبه، 19 اسفند 1392

به مالت نناز به شبی بند است به حُسنت نناز، به تبی بند است

مردی ثروت زیادی داشت و صاحب قصری مجلل و غلامان و کنیزان بسیاری بود. روزی با خَدَم و حَشَم به حمام رفت. وقتی وارد خزینه حمام شد، غلام مخصوصش قلیان...

دوشنبه، 19 اسفند 1392

بند را آب داد

بند در ضرب المثل فوق، مانع و حایلی از چوب و سنگ است که به طور موقت در فصول کشت و آبیاری بر روی رودخانه‌ها و نهرها می‌بندند و آب مورد نیاز را...

دوشنبه، 19 اسفند 1392

به گرسنگی مردن، به که حاجت به کسی بردن

درویشی را شنیدم که در آتش فاقه می‌سوخت و خرقه بر خرقه می‌دوخت و تسکین خاطر به این بیت می‌کرد: به نان خشک قناعت کنیم و جامه‌ای دلق * که بار محنت...

دوشنبه، 19 اسفند 1392

برادری سر جاش، بزغاله از یکی هفتصد دینار کمتر نمی‌شود

شخصی خواست از برادر خود بزغاله‌ای بخرد، برادر گفت: «قیمت هر برغاله هفتصد دینار است.» آن شخص گفت: «بین من که برادرت هستم با دیگر مشتریان فرقی...

دوشنبه، 19 اسفند 1392

بزرگی بایَدَت بخشندگی کُن

ملک‌زاده‌ای گنج فراوان از پدر میراث یافت. دست کرم برگشاد و داد سخاوت بداد و نعمت بی‌دریغ بر سپاه و رعیت بریخت. نیاساید مشام از طبله عود * بر...

دوشنبه، 19 اسفند 1392