تدبیر

تدبیر، اصطلاح فقهی، در لغت از صیغه «دبر» که به معنی پایان و پشت سر هر چیزی آمده است و در اصطلاح فقهی به معنی «آزاد کردن برده پس از مرگ صاحبش»...

شنبه، 5 فروردين 1396

تخییر

تخییر، اصطلاحی در دانش اصول فقه، که در مواردی به شرح زیر به کار می‌رود: الف) تخییر در دوران بین محذورین: اصولیین معتقدند در صورتی که مکلفی به...

شنبه، 5 فروردين 1396

تخطئه و تصویب

تخطئه، تصویب، در اصطلاح علم اصول در مورد مُخطی و یا مُصاب بودن مجتهد در نیل به احکام واقعیه به کار می‌رود. مخطئه کسانی هستند که معتقدند: با قطع...

شنبه، 5 فروردين 1396

تحمل شهادت

تحمل شهادت، در اصطلاح فقه عبارت از قبول کردن مشاهده است از طرف شخص، تا به هنگام حاجت بتواند در محضر قاضي شهادت دهد. مثال: مردي زنش را طلاق مي‌دهد...

پنجشنبه، 26 اسفند 1395

تحلل

تَحَلُّل در لغت به معناي آزادي و باز کردن و گشودن گره است، و در اصطلاح شرعي نيز از اين معني به دور نمي‌باشد زيرا استعمال آن در مواردي است که...

پنجشنبه، 26 اسفند 1395

تحسين

تحسين، در لغت به معني تزيين و زيبا نمودن مي‌باشد، اما در فقه اماميه با استفاده از دلالت آيات قرآن و روايات امامان معصوم (عليهم‌السلام) مي‌توان...

پنجشنبه، 26 اسفند 1395

تحريم

تحريم، اصطلاحي است شرعي که در لغت به مخالف تحليل و ضد آن گويند. و در شرع مقصود از تحريم دلالت بر ممنوعيت مي‌باشد به گونه‌اي که اگر مکلف توجه...

پنجشنبه، 26 اسفند 1395

تحريرالوسيلة

تحريرالوسيله، کتابي فقهي به زبان عربي از آيت‌الله امام سيد روح الله موسوي خميني (م 1368 ش). چنانکه از نوشته‌ي آغازين جلد نخست آن بر مي‌آيد، اين...

پنجشنبه، 26 اسفند 1395

تحجير

تحجير، در لغت يعني منع و در اصطلاح فقه عبارت است از شروع به احياي زمين موات (= غامر)، چه آنکه اگر کسي در زمين ميته‌اي، آغاز به کار کند و يک قسمت...

پنجشنبه، 26 اسفند 1395

تحبيس

تحبيس، در اصطلاح فقه به معناي حبس کردن مال است از نقل و انتقال و رهاسازي منافع آن به منظور مصرف شدن در مواردي که مورد نظر حابس است. فقها با الهام...

پنجشنبه، 26 اسفند 1395

تجری

تجرّی، اصطلاح علم اصول فقه، و در موردی استعمال می‌شود که مکلف به حکمی قطع و یقین پیدا کرده است، ولی از عمل کردن به آن حکم سرباز می‌زند، ولی بعداً...

پنجشنبه، 26 اسفند 1395

تجارت

تجارت، مصدر ثلاثی مجرد و به صورت تَجَرَ، یَتجِرُ، تَجَراً و تجارةً و ثلاثی مزید آن به صورت تاجَرَ، یا اَتْجَرَ یا اِتَّجَرَ نیز استعمال شده است....

پنجشنبه، 26 اسفند 1395

تبصرةالمتعلمین

تبصرةالمتعلمین، کتابی فقهی به زبان عربی، نوشته‌ی علامه‌ی حلی (م 726 ق). کتابی است کامل در احکام علمی و فروع فقهی شیعی دارای هجده کتاب از کتاب...

پنجشنبه، 26 اسفند 1395

تبادر

تبادر، از نظر لغت، ثلاثی مزید و مصدر باب تفاعل است، از ریشه‌ی بدر، به معنای شتاب کردن، عجله کردن و پیشی گرفتن (= سبقت)، «تبادر القوم: اسرعوا»...

پنجشنبه، 26 اسفند 1395

تأخیر بیان از وقت حاجت

تأخیر بیان از وقت حاجت، اصطلاح اصولی؛ بیان در موارد گوناگونی استعمال می‌شود از آن جمله: در مورد مبیّن که بیان کننده‌ی مجمل است، و در مورد مخصّص...

دوشنبه، 23 اسفند 1395

بررسی انتقادی مقایسه اصول فقه اسلامی و بینش هرمنوتیكی

شلایرماخر، متكلم و ادیب آلمانی، از 1768 تا 1834 میلادی زندگی كرده و اگر دوران ظهور و شكوفایی اندیشه او را- كه از پایه گذاران هرمنوتیك جدید است-...

پنجشنبه، 28 بهمن 1395

فقه و حقوق بین الملل

با نگاهی دقیق به فقه آشكار می‌گردد كه فقه مجموعه قواعدی است كه عملاً بر كلیه جنبه‌های زندگی آدمی اعم از مادی و معنوی ناظر است. بر این مبنا، قواعد...

پنجشنبه، 28 بهمن 1395

فقه و قانون نگاری

فقه به عنوان نظام حقوقی اسلام از زمره نظام‌های حقوق نوشته است كه قانون در آن نقش مهمی را ایفا می‌كند. در نتیجه مباحث مربوط به قانون همچون قانون...

پنجشنبه، 28 بهمن 1395

فقه و اخلاق (2)

هدف این نوشتار بررسی رابطه‌ی فقه و اخلاق است و از آنجا كه مباحث گوناگونی در این راستا مطرحند تلاش شده است تا مقایسه‌ای بین فقه و اخلاق داشته...

پنجشنبه، 28 بهمن 1395

فقه و اخلاق (1)

فقه چیست؟ موضوع آن كدام است؟ چه ضرورتی دارد؟ تحولات آن در بستر زمان چگونه بوده است؟ قلمرو آن تا چه حد است و غرض از تشریع فقه چیست؟ منابع مقررات...

چهارشنبه، 27 بهمن 1395