روشنگری به مثابه انحطاط: نقدِ مک اینتایر

در تاریخ تحولات نقد، نقدهایی نیز به روشن‌گری و فلسفه‌ی ذاتاً نقاد مدرن شکل گرفته است. نقدهایی که روشنگری را به لحاظ انحطاطی که یافته و یا پدید...

پنجشنبه، 2 ارديبهشت 1395

نقد عقل یا نقدِ نقد

پس از ظهور خودآگاهی و عقل خود انتقاد در فلسفه‌ی روشنگری، نقد در فلسفه‌های پست مدرن تحول اساسی دیگری یافت و آن شکل‌گیری نقدِ نقد و لزوم توجه به...

پنجشنبه، 2 ارديبهشت 1395

نقد و تناهی

انسان سرشار از توانایی‌ها و امکانات بالقوه و بالفعل است و قدرت برپاساختن نظام‌های تاریخی، فکری و سیاسی را دارد، اما در عین حال انسان توانایی...

پنجشنبه، 2 ارديبهشت 1395

فلسفه در مقام روشنفکری

مشهور است که فلسفه باید انضمامی باشد اما این مطلوب چقدر موجه است و بر اساس کدام مبنا توصیه شده است؟ آیا نپرداختن مستقیم فلسفه موضوعات انضمامی...

پنجشنبه، 2 ارديبهشت 1395

علم به دنبال جامعه

در ستایش نقد سخن بسیار گفته شده است و ما نیز در اینجا نمی‌خواهیم در روا بودن این ستایش‌ها سخنی بگوییم، اما شاید اجازه داشته باشیم بپرسیم که چرا...

پنجشنبه، 2 ارديبهشت 1395

باید از سیاست دفاع کرد

سیاست مرتبه‌ی نازله‌ی حیات اجتماعی است و یا مرتبه‌ی متعالی حیات؟ پاسخ به این پرسش تعیین می‌کند که علم، سیاست را حد می‌زند و یا سیاست علم را حد...

پنجشنبه، 2 ارديبهشت 1395

ظرفیت نقد

مکاتب مختلف برای امور مختلف ظرفیت‌های مختلفی دارند. چنانکه اندیشه‌های مختلف در دوره‌ی کنونی بر اساس ظرفیت تصرف در جهان ارزیابی شدند و بسیاری...

پنجشنبه، 2 ارديبهشت 1395

عقلانیت و مکتب؛ هر دو انتقادی

انتقادی بودن وصف دیدگاه‌های فراوانی در دوران جدید شده است. فلسفه‌ی کانت، مکتب فرانکفورت، عقل‌گرایی پوپر و نظریه‌ی هابرماس از جمله بارزترین موصوفاتی...

پنجشنبه، 2 ارديبهشت 1395

تمایز توصیف و نقد

پرسش این است که مسئولیت و نقش اصلی علم چیست؟ توصیف دقیق واقعیت و یا نقد واقعیت برای دست‌یابی به وضعی بهتر؟ صرف نظر از پاسخ، در ادامه‌ی این پرسش،...

چهارشنبه، 1 ارديبهشت 1395

تولد نقادانه

گاه امور را از منظری نقد می‌کنیم، اما برخی امور اصل موجودیتشان ملازم نقد است. آیا علم به صرف بودنش نقد است و یا می‌توان با علم روابطی داشت و...

چهارشنبه، 1 ارديبهشت 1395

شاه‌شکل، شاغول علم

علم ملاک نقد همه چیز است و از این رو، نقد علمیِ هرچیزی بنیان‌افکن‌ترین نوع نقد است. نقد دینی، نقد ارزشی یا نقد از هر پایگاه دیگری با موجودیت...

چهارشنبه، 1 ارديبهشت 1395

از علم کاشف تا تناقض ممکن

علم کاشف از واقع و مطابق با خارج است. در حالی که اصل عدم تناقض بدیهی نیست اما هنوز برای ما معتبر است؛ زیرا تاکنون ابطال نشده است. نسبت دادن سلطه...

چهارشنبه، 1 ارديبهشت 1395

باستان‌شناسی علم

علمی که خود ملاک همه چیز است، آیا می‌تواند خود را نقد کند؟ ظاهراً علم از نقد خود ناتوان است چرا که لازمه‌ی نقدِ علم دیدن عرصه‌هایی است که علم...

چهارشنبه، 1 ارديبهشت 1395

ولایت متقابل

فلسفه‌ی سیاسی در دوران اوج فلسفه‌ی اسلامی هم چندان اقبالی نداشته است، چه برسد به دوران افول یا پایان آن. آیا می‌توان از فلسفه‌ی سیاسی علامه طباطبایی...

دوشنبه، 30 فروردين 1395

نه گفتن مداوم به فراخوانی بیرونی

چه جور رابطه‌ای میان نقد و سیاست وجود دارد؟ آیا نقد می‌تواند جزئی از «علم سیاست» باشد؟ آیا نقد، «روان‌شناسی سیاسی» است؟ آیا نقد، «جامعه‌شناسی...

دوشنبه، 30 فروردين 1395

نقد افشاگری نیست

این مقاله ترجمه و خلاصه شده‌ی مقاله‌ی Reorienting critique: From ironist theory to transformative practice اثر استاد فلسفه‌ی دانشگاه دندی انگلستان،...

دوشنبه، 30 فروردين 1395

گوش بسته و دهان باز ایدئولوژی

بسیاری نقد را نقد ایدئولوژی می‌دانند. اگر ایدئولوژی آن سازوکار و نظام پنهانی است که ندانسته اعمال شهروندان را سامان می‌دهد، کار نقد چیزی جز افشاگری...

يکشنبه، 29 فروردين 1395

نقد، تصمیم و جنون

متأسفانه امروزه نوعی نقد هراسی در جامعه ما در سطوح مختلف وجود دارد. اصولاً نوع مدیران و نخبگان ما نقد را نمی‌شناسند. به همین علت نیز این موضوع...

يکشنبه، 29 فروردين 1395

بی‌طرفی ایجابی

آیا تغییرات سیاسی را فقط سیاسیون به وجود می‌آورند؟ آیا لازمه‌ی متحول کردن سیاست، ورود به عرصه‌ی سیاست است؟ منتقدان و سیاستمداران هردو در سیاست...

يکشنبه، 29 فروردين 1395

فراروی از آنچه هستیم

سیاست معاصر همواره به دو شق کم و بیش آشتی‌ناپذیر تقسیم شده است: سیاست انقلابی و تحول‌خواه و سیاست محافظه‌کار و حافظ وضع موجود. درباره‌ی این دو...

يکشنبه، 29 فروردين 1395